Observeren PW

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Methodiek 

Pedagogisch Werk

Niveau 3 en 4 

5 stappen 

Observatiegroepen

De observatiemethode is een manier waarop je gedrag systematisch en doelgericht observeert.

Geef bij elke omschrijving aan van welke observatiemethode sprake is.

Door samen met Koen een potje te voetballen, kan ik zijn grove motoriek observeren.

1. participerend
2. niet-participerend
3. gestructureerd
4. ongestructureerd

Ik zie dat Peter ruzie maakt met twee kinderen en besluit om de situatie te observeren.

1. participerend
2. niet-participerend
3. gestructureerd
4. ongestructureerd

Ik gebruik een observatieformulier om te zien hoe hij een tekst leest.

1. participerend
2. gestructureerd
3. niet-participerend
4. ongestructureerd

Kim volgt samen met mij een parcours met oefeningen speciaal gericht op het onderlijf.

1. participerend
2. gestructureerd
3. ongestructureerd
4. niet-participerend

Kikmberley 

Het gedrag van Kimberley valt op school en op de BSO op. Het lijkt alsof Kimberley niet goed kan zien. Ze valt vaak, het lukt haar niet om te schrijven en lezen blijft ook lastig. Haar fijne motoriek is erg zwak en ze lijkt ook geen plezier te hebben. Ze wordt zelfs angstig als ze moet knutselen. Haar ouders zien het probleem, maar snappen niet precies wat er met Kimberley aan de hand kan zijn. Je staat op de groep met drie andere collega’s en er is ruimte en tijd om te observeren. Het probleem van Kimberley is complex, dus jullie besluiten een gedetailleerd verslag van de observaties te maken.

Kies uit de vier observatiegroepen twee types voor de juiste manier van observeren.

 

Je kunt kiezen uit: niet-participerend/gestructureerd, niet-participerend/ongestructureerd, participerend/gestructureerd en participerend/ongestructureerd. Onderbouw je keuze met drie argumenten.

Participerend/gestructureerd:

Kimberley is wat angstig, door mee te doen met een activiteit kun je haar bijstaan.

Door mee te doen met de activiteit, kun je de observatie doen zonder de groep te verlaten en laat je je collega’s niet alleen.

Door een activiteit voor te bereiden, kun je naar specifiek gedrag kijken en objectief observeren.

Niet-participerend/gestructureerd:

Om echt goed te kunnen kijken naar de signalen die je hebt opgepikt is het goed om Kimberley te observeren zonder haar te beïnvloeden.

Kimberley is wat angstig, door haar rust te geven en niet samen te werken, kan ze op haar eigen tempo laten zien wat ze wel en niet kan.

Door een activiteit voor te bereiden, kun je naar specifiek gedrag kijken en objectief observeren.

Omdat er vanuit de school en de BSO signalen zijn van een probleem bij Kimberley, kun je gericht aan de slag gaan met observeren. Het beste is om deze goed voor te bereiden omdat je dan weet waar je op moet letten. Je kiest dus voor een gestructureerde observatie. Dan is het daarna aan jou de keuze om deze participerend te doen of niet-participerend. Beide manieren kunnen voordelen en nadelen hebben voor de uitkomst van de observatie.

Rapporteren is schriftelijk of mondeling verslag doen van gebeurtenissen of situaties die je hebt waargenomen.

Je schrijft bijvoorbeeld een overdrachtsrapport, een voortgangsrapport, een observatieverslag of een dagrapport. In een (digitaal) heen-en-weerschriftje of dagboekje doe je verslag van wat kinderen hebben meegemaakt en in het leerlingvolgsysteem leg je de ontwikkeling van leerlingen vast.

Wat is de functie van rapporteren?

Wat betekenen de begrippen formeel en informeel rapporteren?

Je kunt op verschillende manieren rapporteren. Allereerst heb je de keus tussen schriftelijk of mondeling rapporteren. Daarnaast kun je informatie ook in beelden vastleggen, gecombineerd met tekst en geluid. Met beelden kun je vaak meer zeggen dan met woorden. Tekst, beeld en geluid kunnen elkaar goed aanvullen.

Aandachtspunten bij mondeling rapporteren

Beantwoord alleen vragen als je voldoende kennis van zaken hebt.

Zorg dat je op de hoogte bent van alle zaken die besproken worden.

Oefen je communicatieve vaardigheden.

Let op een logische opbouw. Zo houd je lijn in het gesprek.

Gebruik geen vaktaal als je met ouders, kinderen of jongeren praat.

Let op de lichaamstaal van je gesprekspartner.

Geef je gesprekspartner voldoende mogelijkheden om te reageren.

Maak duidelijk wanneer het om feiten gaat en wanneer het om jouw interpretatie gaat.

Houd het kort en bondig. Een grappig verhaal is leuk, maar leidt ook af.

Aandachtspunten bij schriftelijk rapporteren

Neem de tijd om goed na te denken over wat je opschrijft en hoe je dat doet.

Maak in je tekst een duidelijk verschil tussen feiten en interpretaties.

Geef geen tegenstrijdige informatie.

Schrijf met respect over de persoon die het onderwerp is van de rapportage.

Houd de tekst kort en bondig.

Zorg voor een logische opbouw.

Gebruik een schrijfstijl en woordkeus die je lezer begrijpt.

Schrijf in correct en duidelijk Nederlands.

Lees je tekst na en schat in hoe de tekst op een ander kan overkomen.

Let op een verzorgde vormgeving.

Beroepscode 

Wat staat er in jullie beroepscode over het onderwerp rapporteren?