Paragraaf 7.4 - Voedsel verteren

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

7.4 Voedsel verteren

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt beschrijven hoe je voedsel door het verteringsstelsel gaat
• Je kunt uitleggen hoe je voedsel wordt verteerd

7.4 Voedsel verteren

Hoe slik je je voedsel door?

• Tanden bijten af
• Kiezen vermalen
• Speeksel maakt er
  een voedselbrij van
• Tong duwt de brij
  naar keelholte
  

7.4 Voedsel verteren

Waar gaat je voedsel langs?

Van begin tot eind:

• Mondholte
• Slokdarm
• Maag
• Twaalfvingerige darm
• Dunne darm
• Dikke darm
• Endeldarm
• Anus

7.4 Voedsel verteren

Peristaltische bewegingen

7.4 Voedsel verteren

Hoe wordt je voedsel verteerd?

• Voedingsmiddel > bevatten voedingsstoffen
  - mineralen, vitaminen en water klein genoeg, kunnen direct
  in het bloed opgenomen worden
  - eiwitten, vetten en koolhydraten zijn te groot, deze moeten
  eerst heel klein gemaakt worden
  - in het bloed opgenomen voedingsstoffen kunnen naar de cellen toe

• Kleinmaken van voedingsstoffen heet vertering
• Onverteerbare voedingsdelen zijn (voedings)vezels > stimuleren de darmwerking

Zelfstandig werken

Opdracht 8 maken

7.4 Voedsel verteren

• Wat? Maken 7.4 – Opdracht 1 t/m 10
• Hoe? Blz. 35 t/m 39
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 10 is af, niet af de rest is huiswerk.
• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)

7.4 Voedsel verteren

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt beschrijven waar in je lichaam vertering gebeurt
• Je kunt uitleggen hoe de voedingsstoffen in je bloed komen
• Je kunt uitleggen wat er na vertering met de voedselresten gebeurt
• Je kunt uitleggen hoe verteringssappen werken

7.4 Voedsel verteren

Waar wordt je voedsel verteerd?

Vertering > met behulp van verteringssappen

• Mondholte > speekselklieren > maken speeksel
  
• Maag > maagsapklieren > maken maagsap (bevat maagzuur)
  
• Twaalfvingerige darm > 1 verteringssap en 1 hulpstof wordt toegevoegd
  - Alvleesklier > maakt alvleessap (verteert vetten, eiwitten en koolhydraten
  - Lever > maakt gal (opgeslagen in de galblaas) > hulpstof alvleessap
• Dunne darm > maakt darmsap > voedingsstoffen zijn nu klein genoeg > in bloed
  

7.4 Voedsel verteren

Waar komen voedingsstoffen in je bloed? 

• Als voedingsstoffen klein genoeg zijn gemaakt gaan ze in de dunne darm naar het bloed
• Darmplooien zorgen voor groter oppervlak voor opname

1. Voedingsstoffen gaan door wand dunne darm
2. Daarna door wand haarvaatjes
3. Zo komen voedingsstoffen in het bloed terecht
4. Bloed vervoert voedingsstoffen naar alle organen (cellen)

7.4 Voedsel verteren

7.4 Voedsel verteren

Wat blijft er over na vertering?

• Als alle voedingsstoffen uit de voedselbrij zijn > richting de dikke darm
  - onverteerbare stoffen (bijv. voedingsvezels) worden afgebroken
  - hierbij komen stinkende gassen vrij (scheet)
  - water wordt uit voedselbrij onttrokken

• Dikke massa gaat naar endeldarm > opslag van ontlasting (poep)

Belangrijke info practicum

Glucose = suiker

Zetmeer = Graan en aardappel

7.4 Voedsel verteren

Hoe werken verteringssappen?

1. Enzym bindt aan voedingsstof
2. Enzym knipt voedingsstof in tweeën
3. Enzym laat los en gaat naar de volgende
   
   

• Enzym werkt het beste bij een optimumtemperatuur
  
• Minimumtemperatuur en maximumtemperatuur (blz. 45)
  

7.4 Voedsel verteren

• Wat? Maken 7.4 – Opdracht 11 t/m 22
• Hoe? Blz. 40 t/m 45
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 11 t/m 22 is af, niet af? Rest is huiswerk.
• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)