1.3 en 2.3 Lezen: tekstverband: Opsomming, tijdsvolgorde, tegenstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Doel

Aan het eind van deze les ken je drie tekstverbanden:

-opsomming

-tijdsvolgorde

-tegenstelling

Tekstverbanden

Tussen woorden, zinnen en alinea's bestaat een verband. Dit noemen we een tekstverband.
Zonder tekstverbanden is je tekst niet 'stevig'.

Signaalwoorden

Tekstverbanden worden meestal aangegeven met signaalwoorden. Het is daarom belangrijk om bij het lezen te letten op deze signaalwoorden.

Dit hoofdstuk behandelen we drie tekstverbanden:

- opsomming

- tijdsvolgorde

- tegenstelling

        Opsommend tekstverband

tekstverband	signaalwoorden	v oorbeelden
opsommend: noemt twee of meer tekstdelen in volgorde.	ook, bovendien, daarnaast, zowel...als, ten eerste, ten slotte, tevens, om te beginnen, verder	Willem heeft veel hobby's. Hij verzamelt treintjes, maar hij spaart ook foto's van voetballers. Hij speelt bovendien gitaar.

Tijdsvolgorde

Er zijn ook signaalwoorden die een tijdsvolgorde aangeven. Deze woorden vertellen je in welke volgorde gebeurtenissen plaatsvinden.

Signaalwoorden van de tijdsvolgorde:
eerst, intussen, vervolgens, daarna, voordat, nadat, toen, terwijl, zodra, ten slotte

         Tegenstellend tekstverband

• Tegenovergestelde zaken worden genoemd
• Signaalwoorden: maar, echter, daarentegen, toch, hoewel, ondanks dat, aan de ene kant...aan de andere kant, daar staat tegenover
• Voorbeeld?

Zoek tekstverband:

Vroeger hield hij van pasta, tegenwoordig houdt hij meer van pizza.n.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijdsvolgorde

Welke van de onderstaande teksten heeft een tegenstellend tekstverband?

1. Hoewel hij arm is, leidt hij een heel gelukkig leven.
2. We hebben Dylan gekozen vanwege zijn creativiteit. Daarnaast heeft hij veel ervaring.
3. De stichting Wakker Dier komt op voor de dieren. Door middel van reclamespotjes op de televisie vraagt die club aandacht voor het ellendige leven van kippen en varkens in de bio-industrie.
4. Als je nu eerst je huiswerk afmaakt, gaan we straks naar de film.

Welk tekstverband?
VOLGEND JAAR ga ik naar Spanje op vakantie.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijdsvolgorde

Welk tekstverband?
Roos en Jan willen weer naar school; Bas daarentegen heeft geen zin.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijdsvolgorde

Wat is een opsomming?

1. Voordat ik naar school ga, eet ik een boterham.
2. En daarom ga ik naar school.
3. Ik leer Nederlands en Wiskunde en ook Engels.
4. Vroeger lette ik nooit op in de les.

Wat is een tekstverband?

1. Je verbindt twee teksten met elkaar
2. Je geeft het verband tussen inleiding en slot aan
3. Je geeft aan wat het belangrijkste in een tekst is
4. Je verbindt zinnen en alinea's met elkaar

Wat zijn signaalwoorden voor een opsomming?

1. ten eerste, ten tweede, ook, ten slotte, verder
2. maar, echter, toch, enerzijds, hoewel
3. voordat, eerst, vroeger, intussen, tijdens
4. dus, daardoor, hieruit volgt, kortom

De andere beperking is dat Google eigenaar blijft.

1. tijdsvolgorde
2. opsommend tekstverband
3. tegenstellend tekstverband

Toen ik jong was, speelde ik met hoepels.

1. tijdsvolgorde
2. opsommend tekstverband
3. tegenstellend tekstverband

Wat is GEEN signaalwoord van een tegenstellend tekstverband?

1. echter
2. toch
3. daarentegen
4. want

Welk tekstverband hoort bij het tekstverband 'tijdsvolgorde'?

1. terwijl
2. daarnaast
3. toch
4. mits

Tekstverbanden, het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. voorbeeldgevend
3. tegenstellend
4. redengevend

Welk tekstverband hoort bij het signaalwoord 'bovendien'?

1. Opsommend tekstverband
2. Chronologisch tekstverband
3. Tegenstellend tekstverband

Het regent, maar toch schijnt de zon.

1. Opsommend tekstverband
2. Chronologisch tekstverband
3. Tegenstellend tekstverband