2.8 gebruik komma

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Het gebruik van de komma.

,

Leerdoel

Aan het eind van deze les kan je de komma (leesteken) in 4 situaties goed gebruiken.

De komma in 4 situaties:

1. In een opsomming:
   
   
2. Als je iemand aanspreekt:
   
   
3. Tussen 2 persoonsvormen (twee zinnen aan elkaar):
   
   
4. Voor woorden als want, maar, omdat:

Meng de komkommer met de sla, de tomaten, de uitjes en de dressing.

Rachida, kun je mij het bestek aangeven?

Als je klaar bent, mag je het gerecht opeten.

Het gerecht was heerlijk, want ik had het zelf gemaakt.

Dat hoeft geen naam te zijn!

Lieveling, .........
Hé jongen, .........

Ik hier heb je 2 zinnen aan elkaar gemaakt.

Situatie 1: een opsomming

• Tussen de verschillende delen van een opsomming zet je een komma.
• Meestal zet je tussen het laatste deel en het een na laatste deel geen komma maar het woord "en".
• Voorbeelden:
• In mijn tas heb ik een pen, een gum, een boek en een schrift .
• Voor mijn verjaardag kreeg ik een fiets, boek en een taart.

Situatie 2: iemand aanspreken

• Je spreekt iemand aan en daarna komt de zin ->
  komma tussen de aanspreking en de zin. 
• Vaak spreek je iemand aan met zijn/haar naam, maar dat hoeft niet: 
• Voorbeelden:
• Annemarie, wat ga jij doen?
• Hé jongen, wat doe jij daar?

Eerst de zin en dan de aanspreking kan ook:

Nou moet jij eens goed luisteren, Hugo.

Situatie 3: tussen 2 pv's

• Je kan 2 zinnen aan elkaar knopen (de aan elkaar geknoopte zin noem je een samengestelde zin).
• Dat staan er soms 2 persoonsvormen naast elkaar (van elke zin één).
• Dan zet je altijd een komma tussen die 2 pv's.
• Voorbeeld:
• Toen ik vakantie had, ben ik naar een pretpark geweest.

Situatie 4: want, maar en omdat

• Soms worden 2 zinnen aan elkaar geknoopt met de woorden want, maar of omdat (samengestelde zin).
• Dan altijd een komma voor want, maar of omdat.
• Maar pas op voor "instinkers":
  Geef dat boek maar aan mij!
  Hij deed zijn want in zijn zak.
  (Hier betekenen maar en want iets anders + niet 2 zinnen)

Oefenen

Tobias hoe laat vertrekken we?

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (3):
tobias hoe laat vertrekken we

Wat Franka durft is echt heel stoer.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (4):
wat franka durft is echt heel stoer

Megan is er niet want er brandt geen licht op haar kamer.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (3):
megan is er niet want er brandt geen licht op haar kamer

In de dierentuin hebben we giraffen olifanten en pinguïns gezien.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (3):
in de dierentuin hebben we giraffen olifanten en pinguïns gezien

Als je hier de hoek omslaat kom je bij het treinstation uit.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (3):
als je hier de hoek omslaat kom je bij het treinstation uit

Ik wist het antwoord niet maar Emre wel.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (4):
ik wist het antwoord niet maar emre wel

Neem voor de volgende les pen potlood gum en puntenslijper mee.

1. opsomming
2. aanspreking
3. 2 persoonsvormen
4. want - maar - omdat

Schrijf de zin over met leestekens (4):
neem voor de volgende les pen potlood gum en puntenslijper mee

Wat heb je deze les geleerd?

Huiswerk

Maken opdracht 9, 10 en 12 van paragraaf 2.8 Spelling

Wat vond je van deze les ?

😒🙁😐🙂😃