les 1 NOVA H9.1 additiepolymeren (1)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H9.1 additiepolymeren

les 1

HAVO5

deze les

bespreken huiswerk - herhalen koolstofchemie havo4

uitleg vorming additiepolymeren

stappenplan additiepolymeren tekenen

H9.1 opgave 1 + 2 + 3 maken (en nakijken!)

 Alkanen

Wat is de juiste systematische naam?

1. butaan
2. 1,3-dimethylpentaan
3. 3-methylhexaan
4. heptaan

Wat is de juiste systematische naam?

1. 2,3-broompropaan
2. 2,3-tribroompropaan
3. 2,2,3-tribroompropaan
4. 1,2,2-tribroompropaan

Alkenen

Geef de systematische naam:

Alcoholen

Wat is de juiste naam?

1. hexanol
2. hexaan-5-ol
3. hexaan-1-ol
4. hexaan-2-ol

Wat is de juiste naam?

1. butanol
2. butaandiol
3. butaan-1,1-diol
4. butaan-1,4-diol

alkaanzuren

de zuurgroep heeft altijd plaatsnummer 1

en de C van COOH telt mee in de langste C-keten

Geef de juiste naam

1. ethaanzuur
2. propanol
3. hydroxypropaan
4. propaanzuur

Wat is de juiste naam?

1. propaandizuur
2. methaandizuur
3. 1,3-propaandiol
4. propaan-1,3-diol

alkaanaminen

NAAMGEVING

De naam van een alkaanamine krijg je door achter de stamnaam het achtervoegsel -amine te zetten

methaanamine

 

Vraag 5

1. propaanamine
2. propaan-2-amine
3. 2-propaanamine
4. propaandiamine

leerdoelen H9.1

• je weet welke rol een initiator speelt bij additiepolymerisatie
• je kunt uitleggen waarom niet alle ketens even lang worden
• je kunt een stukje uit het midden van het polymeer tekenen

Wat is een polymeer?

polymeer = macromolecuul 

                    = zeer groot molecuul

Het is opgebouwd uit

monomeren

monomeren

polymeer

Additiereactie

Wat is een additiereactie?

Waaraan kun je een additiereactie herkennen?

Additiepolymerisatie

Om de reactie op gang te brengen, voeg je een hulpstof toe: de initiator

door UV-straling of warmte wordt de initiator actief en zorgt ervoor dat de eerste C=C openklapt

Additiepolymerisatie

daarna reageert dit monomeer met het volgende monomeer enzovoort:

Additiepolymerisatie

Als twee "halve" ketens met elkaar reageren, dan stop de reactie. Hoe minder monomeren er over blijven, hoe groter de kans dat de reactie stopt

Additiepolymerisatie

- welke invloed heeft de hoeveelheid initiator op de ketenlengte?

- worden alle polymeerketens even lang?

1.

2.

3.

Hoe geef je zo'n groot molecuul weer?

Je zet golfjes (~) aan het uiteinde van een stukje uit het midden van het polymeer.

Dit noem je een open uiteinde
Hiermee geef je aan dat het molecuul aan beide kanten nog doorgaat 

naamgeving

het polymeer wordt genoemd naar het monomeer waar het mee wordt gemaakt

Noteer & Leer

Voorbeelden

Heeft het polymeer polyetheen nog dubbele bindingen?

1. ja, dat zie je aan de uitgang "- een" in de naam
2. ja, er zijn C=C in de keten die nog niet gereageerd hebben
3. nee, bij de additie van etheen tot polyetheen verdwijnt de C=C van etheen
4. nee, etheen heeft ook geen C=C

Hoe teken je een additie-polymeer? NOTEER

1. schrijf de structuurformule van het monomeer op
2. zorg dat C=C in het midden staat en teken alle zijgroepen en H-atomen naar boven en beneden
3. laat de dubbele bindingen openspringen
4.  teken een stuk uit het midden van het polymeer door de repeterende eenheden aan elkaar te koppelen en sluit af met een golfje

Voorbeeld: polybut-2-een

H9.1 Opgave 2

• Teken een stuk uit het midden van een molecuul polypropeen.
• Teken 3 monomeereenheden

Antwoord

• Teken monomeer met de dubbele binding centraal, rest van de groepen omhoog of omlaag
• De dubbele binding gaat reageren 
• let op de open uiteinden (~)

eigen werk

Leer de aantekeningen en de betekenis van de blauwe woorden van H9.1

Maak opgave 1 tm 3 af 

doe dit in je schrift (dus op papier!)

Deze les is met je gedeeld

Daar kun je de uitleg van deze les terugkijken in de filmpjes 

H9.1 opgave 3ab

• Teken een stuk uit het midden van een molecuul polybut-1-een
• Teken 3 monomeereenheden

extra uitleg (gedeelde les)

In de volgende filmpjes zie je de vorming van polyetheen, polypropeen en PVC uit hun monomeren. 

Daarnaast zie je in de filmpjes enkele toepassingen van polyetheen, polypropeen en PVC

0

0