IO 20C. Week 2. Act. 2.3. Groepsdynamica

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

 Theorieles: 

sociogram & groepen 

Programma

• Sociogram bespreken 
• Groepen/ groepsdynamica 
• Test vragen 

Lesdoelen

1. Je begrijp wat een sociogram is en kunt dit zelf toepassen.
2. Je kunt de volgende begrippen uitleggen: groep, groepssfeer, groepsdynamiek, groepscohesie en groepsklimaat​. 
3. Je kunt de soorten groepen benoemen én uitleggen.

Wat is een sociogram?

Sociogram​

Waarom?​ 

Om de relaties binnen de groep in kaart te brengen -> wie is de leider van de groep, wie gaan graag met elkaar om en wie niet?​ 

Deze informatie kun je gebruiken om de groep te sturen. 

Bijvoorbeeld:​ 

Je kunt kinderen bij elkaar zetten die elkaar leuk vinden zodat ze een groep kunnen vormen 

Sociogram 

Hoe?​ 

• Observaties en vragenlijsten
  
• https://www.sometics.com/en/sociogram 
  

Voorbeeld opzet vragenlijst: Ieder kind vult in met wie ze graag samenwerken en omgaan, en met wie niet. Ook vraagt hij ze wie ze als leider van de groep zien en wie ze storend vinden.

voorbeeld 1

voorbeeld 2

Achtergrondinformatie:​ 

Groep bestaat uit: Elke, Sophie, Rashid, Irma en Bas​ 

Elke werkt graag samen met Sophie & Irma​ 

Sophie werkt graag samen met Elke & Irma ​ 

Rashid werkt graag samen met Irma​ 

Irma werkt graag samen met Sophie, Elke & Rashid​ 

Bas werkt graag samen met Rashid​ 

Volgens alle groepsleden is Irma de leider van de groep.​​

Opdracht​ maak een sociogram met de achtergrondinformatie​

Tijd: 5 minuten 

Hoe: lees de achtergrondinformatie en maak de opdracht (op papier of op jouw laptop)​ 

Kom je er niet uit: lees 9.2 uit methodiek en begeleiden voor pedagogisch werk. Kom je er dan niet uit, vraag een medestudent of docent.​

 

Uitkomst: de opdracht wordt klassikaal nabesproken​ 

Uitgewerkte sociogrammen bespreken 

Een groep =  

een verzameling van twee of meerdere personen die een gemeenschappelijk doel hebben of die zich met elkaar identificeren. 

Groep

Een belangrijk kenmerk van een groep is direct contact tussen de groepsleden en de wederzijdse beïnvloeding van elkaar. 

Iedere groep heeft een groepsstructuur -> die geeft richtlijnen voor de interactie tussen de leden van de groep. Ieder groepslid heeft een eigen positie en rol binnen de groep.

Een groep kinderen die samen op de bus wacht, is minder een groep dan kinderen die bij elkaar in de klas zitten.
Ben je daar mee eens of oneens?
Geef aan waarom je dat vindt.

Begrippen groep

Groepssfeer= een positieve of negatieve stemming door de interactie tussen  groepsleden.​ 

Groepsdynamiek= zegt iets over de processen binnen de groep: wat vinden de leden belangrijk en hoe gaan ze met elkaar om.​ 

Groepscohesie= wanneer een groep één geheel vormt, en waarvan de groepsleden graag bij elkaar zijn, trouw zijn aan elkaar en zorgzaam en vertrouwelijk met elkaar omgaan. ​ 

Groepsklimaat= De heersende cultuur, het geheel van normen en waarden binnen een groep. ​ 

De basis ervan wordt gevormd door groepsnormen. ​

Positieve en negatieve groepen

Positieve groep = 'wij' gevoel 

Kinderen willen samen uit conflicten komen ​ 

Nieuwe groepsleden en sociaal onhandige kinderen worden relatief snel en eenvoudig opgenomen. ​ 

Kinderen voelen zich veilig en met elkaar verbonden

Negatieve groep 

Een negatieve groep : Geen samenhang.​ 

Terugkerende conflicten en onderlinge spanningen​ 

Sfeer van ‘wij’ en ‘zij’.​ 

Nieuwe groepsleden en sociaal onhandige kinderen worden vaak kritisch gevolgd

Is er bij jou op stage sprake van een positieve of negatieve groep? Leg uit.

Op stage heb je een groep waar veel onderlinge spanningen zijn. De kinderen voelen zich niet prettig in deze groep.

Wat zou jij kunnen doen om van deze groep een meer positieve groep te maken?

Primaire groepen:​  

Mensen uit jouw directe omgeving. ​  

Mensen die dicht bij je staan en waarmee je een gevoelsband hebt. ​ 

Secundaire groepen​ 

Je gaat een verbinding aan omdat je samen een klus te klaren hebt of omdat je een gemeenschappelijk doel hebt.​ 

​ 

​

Primaire groep

Secundaire groep 

Formele groepen ​ 

Bij formele groepen hebben de groepsleden de groep niet zelf samengesteld, maar is deze gevormd door een organisatie.​

 

Bijvoorbeeld jullie klas 

Kunnen jullie hier een voorbeeld van noemen?

Informele groepen​ 

Informele groepen ontstaan spontaan. Ze zijn niet verplicht, hebben een sociaal karakter en een veranderende samenstelling. Hoewel je niet wordt gedwongen om aan zo'n groep deel te nemen, kan de sociale druk om dat wel te doen groot zijn. 

Homogene groepen​ 

Een groep die bestaat uit kinderen met dezelfde kenmerken

Heterogene groepen:​ 

De individuele kenmerken verschillen.

Wat voor soort groep is de groep waarbij je stage loopt?​
Denk aan positieve/negatieve groep, primair/secundaire groep, formele/informele groep, homogene/heterogene groep​

Quiz time!! 

Waarvoor gebruiken we een sociogram?

1. Om de relaties binnen de groep in kaart te brengen
2. Om inzicht te krijgen wat het karakter van elk persoon in de groep is
3. Om de verbindingen met de personen in de groep te creëren

Functie van groepen​

Voordelen:​ 

Veiligheid bieden -> je hoort ergens bij en staat er niet alleen voor​ 

Sociale identiteit en status bieden​ 

Samen een taak vervullen (=taakdoel)​ 

Het goed hebben met elkaar (=sfeerdoel)​ 

​ 

Nadelen:​ 

Je kunt afhankelijk worden van jouw groepsleden​ 

Je durft geen eigen keuzes te maken of voor jouw mening uit te komen​

Wat is groepscohesie?

1. Mensen uit jouw directe omgeving.
2. wanneer een groep één geheel vormt, en waarvan de groepsleden graag bij elkaar zijn, trouw zijn aan elkaar en zorgzaam en vertrouwelijk met elkaar omgaan. ​
3. De heersende cultuur, het geheel van normen en waarden binnen een groep. ​ De basis ervan wordt gevormd door groepsnormen. ​

Primaire groep

Secundaire groep

Heterogene groep

Wat vond jij van deze les?

😒🙁😐🙂😃