les 1 en 2: bevolkingsgroei, handelsnetwerken, groeiende steden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

welkom!

1. intro

2. aan het werk

3. aan het werk

Steden en burgers in de lage landen 

les 1 - 1.1

Hbevolkingsgroei, handelsnetwerken, groeiende steden

leerdoelen

- kennismaking met de hoofdvraag

- activeren bestaande kennis

- het opnieuw ontstaan van de steden in West-Europa

- de redenen van het ontstaan van de steden

tijd van steden en staten

13. De opkomst voor handel en ambacht die de basis legde voor de agrarisch-urbane samenleving

14. de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van de steden

1

4

5

2

3

6

Ontstaan Arneym

Langs de 

St- Jansbeek

(6de / 7de eeuw)

Ontstaan Arneym

de steden lagen op het grondgebied van de koning of, als deze heel sterk waren, van de hogere adel. De lage adel had het nakijken bij de groei van de steden omdat zij geen invloed in de steden hadden

Hoe werden de steden zelfstandiger?

Stadsrechten verkrijgen door:

vechten

kopen

onderhandelen

zelfbestuur

- privileges

- los(ser) van adelijke macht

Lakennijverheid

De middeleeuwse stad zal ongetwijfeld  een slechtere hygiene hebben gehad dan wij in ons leven gewend zijn. Toch is het aan de andere kant niet zo dat iedereen het afval overal maar vanuit de ramen op straat gooide zoals hier afgebeeld wordt.  Zo hadden veel steden een systeem waarin bijvoorbeeld karren rond gingen om de inhoud van latrines op te halen. (Jawel, we hebben het hier over poep).

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

1) een hoge landbouwproductiviteit;

2) veel schapenteelt, wol voor lakens

3) goed bevaarbaar, rivieren, 

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

3

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

3

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

3

1. Waar ligt Atrecht, noteer een 1

2. teken Vlaanderen in de kaart

3. noteer waar Arnhem ligt

3. geef het netwerk van  Atrecht weer.

4. waar liggen Brugge, Antwerpen en Gent

5. Geef de handelsroutes van de steden in Vlaanderen anno 1300 weer.

1

2

3

1) een hoge landbouwproductiviteit;

2) veel schapenteelt, wol voor lakens

3) goed bevaarbaar, rivieren, 

Twee Venetiaanse dukaten van ca 1400

Monetaire economie

wat is een monetaire economie?

Waarom zijn deze munten opmerkelijk?

Wat vertellen ons deze munten?

monetaire unie

Baghdad in 900 AD: 900.000

Kaifeng in 1200 AD: 1.000.000

Beijing in 1500 AD: 1.000.000

Atrecht in verval

Rond 1300 Brugge, Gent en Antwerpen nemen positie Atrecht over als centrum van nijverheid.

Belangrijke steden binnen Hanze netwerk en handel met Spanje en Italië.

Ondertussen.......

ten noorden van Vlaanderen

terug naar Vlaanderen....

waarom behoefte aan (aspirant)poorters?

ziekte (immigratie en vereniging)

maximumscore 4 Voorbeeld van een juist antwoord is:

- Met de tekst wordt overgebracht dat burgers van Damme inspraak hebben / dat Damme een zelfstandige stad is (wat de stad aantrekkelijk maakt voor aspirant-poorters), wat past bij 'de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden' 2 

- Met de afbeelding van het schip wordt overgebracht dat Damme een levendige (zee)handelsstad is / een economische sterke stad is (wat de stad aantrekkelijk maakt voor aspirant-poorters), wat past bij 'de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van de agrarisch-urbane samenleving'2

AAN HET WERK!

1.6

1.7

1.10

1.11

1.13

1.14