4.1 Stoffen veranderen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

- Het verschil benoemen tussen een ontleden en een verbranding

- Benoemen waaruit organische stoffen bestaan

- zeven reactieverschijnselen benoemen

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Stoffen om ons heen 

Chemische reactie herhaling

Bij een chemische reactie verdwijnen stoffen én er ontstaan nieuwe stoffen.

• beginstoffen:  De stoffen die bij d chemische reactie verdwijnen
• reactieproducten:  de stoffen die ontstaan bij een chemische reactie

Stoffen verhitten

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Reactieverschijnselen

Bij een chemische reactie veranderen stoffen.

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Wat zie, hoor, voel, merk ik als ik
eten laat aanbranden

Reactieverschijnselen

Reactieverschijnselen zijn verschijnselen die je kunt waarnemen bij een chemische reactie

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

7 reactieverschijnselen

Er zijn zeven reactieverschijnselen: 

1. Verandering van kleur;

2. Verandering van geur;

3. Verandering van smaak;

4. Warmte;

5. Rook;

6. Vlammen;

7. Licht.

Stoffen verhitten

Wat is mijn beginstof?

Wat is mijn product

Geef de Reactieschema

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

organische stoffen

• In organische stoffen zit koolstof.
• zoals: suiker, brood, hout, papier, benzine, methaan etc.
• bij ontleden van organische stoffen ontstaan altijd:         koolstof (s), water(l) en witte rook.
• De witte rook is brandbaar.
  
• bij volledige verbranding van organische stoffen ontstaan altijd koolstofdioxide (g) en water (g)

Organische stoffen

Organische stoffen zijn stoffen die meestal uit koolstof en uit waterstof bestaan: C en H

Reactieschema:

Organische stof (s) --> koolstof (s) + water (l) + witte rook (g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Ontledingsreactie:

één beginstof --> twee of meer reactieproducten

Verbrandingsreactie:

brandstof + zuurstof --> verbrandingsproducten 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.1 Stoffen veranderen

Voorbeeld

Bij de verbranding van methaan ontstaan de producten water en koolstofdioxide. 

Voorbeeld

Ammoniumnitraat is een grondstof voor kunstmest. Als je de stof verhit, ontstaat er bij een temperatuur van 170 graden Celcius salpeterzuur en ammoniak

Is dit een chemische
reactie?

1. Ja
2. Nee

Is dit een chemische
reactie?

1. Ja
2. Nee

Wat is GEEN chemische reactie?

1. Verbranden van papier
2. Glas maken uit zand en soda
3. Het roesten van je fiets
4. Koffiebonen malen

Wat heb je nodig voor een verbranding?

Wat is een ontleding?
Wat is een verbranding?