2.6 Gesloopt gesteente

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.6 Gesloopt gesteente

H2 Endogene en Exogene Processen

Domein Aarde

Terugblik: Welke endogene processen zijn er?

Terugblik: Hoe worden deze processen aangestuurd?

Noem 1 exogeen proces

Lesdoel

• Welke factoren beïnvloeden de verwering van gesteente?

Welke soorten verwering zijn er?

Proef 1: suikerklontjes

Voor je zie je 3 suikerklontjes. Deze stellen stenen voor. 

1. Schuur twee suikerklontjes langs elkaar. 

Welke vorm van verwering is dit?

2. Wat kan je met het andere suikerklontje doen om de andere vorm van verwering na te bootsen?

Fysische verwering

• Insolatie: opwarmen + afkoelen  -> uitzetten + inkrimpen
  

         (alles op aarde zet uit als het warmer wordt en krimpt in als            het kouder wordt)

• Vorstwerking: water in spleten bevriest (zet uit) en ondooit

          (behalve water, die zet uit op het moment van bevriezen.                 Tussen de O en -4 graden celcius)

• Biologisch-fysische werking: boomwortels

Chemische verwering

• H20: gesteentedeeltjes lossen op in water
• CO2: lost op in water -> water wordt zuur
• O2: roesten van bijv. ijzer

Proef 2: Snicker

Jullie krijgen allemaal een hapklare brok snicker. 

1. Doe deze in de je mond en kauw niet. 

2. Wat gebeurt er nu?

3. Welke omstandigheden in je mond zorgen ervoor dat dit gebeurt? 

Grotten: fysische of chemische verwering?

Chemisch: 

Kalksteen lost makkelijk op in water

Breuk in bodem, water loopt erdoorheen.

 Kalksteen lost op en wordt meegenomen.

 Barst wordt vergroot.

In de grot wordt het kalksteen weer afgezet door veranderende samenstelling van water -> stalagtieten, stalagmieten

Verwering

Al het gesteente verweert uiteindelijk tot klei en zand.

Chemische verwering verloopt sneller als:

- de temperatuur hoog is

- de vochtigheid hoog is

- het gesteente bedekt is

Fysische verwering verloopt sneller als:

- de temperatuur sterkt wisselt

- de temperatuur regelmatig de 0 graden passeert

-het gesteente bloot ligt

Welke factoren beïnvloeden de verwering van gesteente?
Noem er twee

Opdrachten

Maak: 

• Hoofdstuk 2 

§6

 Opdr. 1 t/m 6