5.1 Woonplaats en Werkplaats (Deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5: Steden en Staten 

5.1 Woonplaats en Werkplaats (Deel 2)

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- hoe in Europa weer een landbouwstedelijke samenleving ontstond.

- hoe de economie zich ontwikkelde.

-hoe ambachtslieden samenwerkten.


- Hoe handelssteden samenwerkten.

Geschiedenis

Terugblik

Vorige les hebben we het gehad over:

5.1 Woonplaats en Werkplaats

Hoe zat het ook alweer?

JUIST of ONJUIST: Het ontstaan van steden is een gevolg van het houden van markten om spullen te verkopen

1. Juist
2. Onjuist

Geschiedenis

Uitleg 4.1

Oorzaak en gevolg - De geschiedenis zit er vol mee!

Wanneer de ene gebeurtenis tot de andere leidt

OORZAAK

GEVOLG

Waardoor het gebeurt

Wat er gebeurt

Op welke plekken ontstonden de eerste steden in Nederland?

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Meer geld

• Er was ontzettend veel handel op de markten in de tijd van steden en staten (1000-1500)
  
  
• Boeren verkochten: Groenten en fruit
  
  
  
• Ambachtslieden verkochten: Gereedschap

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Er was op deze markten veel:

• Vraag (wat iemand wil kopen) en 
• Aanbod (wat iemand wil verkopen)

Hoe zit dat? Wat is precies het verschil? Een oefening;

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Dit is een boer uit de middeleeuwen:

Hij verkoopt:
Groenten en melk

Hij is opzoek naar:
Gereedschap om zijn land te bewerken

Groenten en melk te koop!!

Heeft er iemand gereedschap?

Geschiedenis
Herhaling 5.1

Dit is een boer uit de middeleeuwen:

Hij verkoopt:

Groenten en Melk =

Hij is opzoek naar:

Gereedschap om zijn land te bewerken =

Vraag

Aanbod

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Meer geld

• Door de groeiende handel gingen steeds meer mensen met geld betalen
• Door het handelen maakten de handelaren winst (wat je overhoudt na verkoop)
  
  
• Alle steden hadden hun eigen munten
  
• Bij de bank kon je je geld wisselen, bewaren, lenen en uitlenen.
• Banken liet leners rente betalen =vergoeding voor het lenen van geld

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Meer geld

• Elke stad had zijn eigen munt, betalen kon dus echt alleen in deze stad

Groningen (1463)

Arnhem (1272)

Nijmegen (1562)

Leg uit waarom geldwisselaars belangrijk waren voor de handel.

Welke drie dingen deden banken met geld? Noem er minimaal 1

Geschiedenis

Uitleg 5.1

Samenwerking

Ambachtslieden mochten niet zomaar maken en verkopen wat zij wilden:

• Ze moesten lid zijn van een gilde, dit was een verenging 'club' van mensen met hetzelfde beroep
• Voor bijna elk beroep was er een gilde

Was je geen lid van het gilde? 
Dan mocht je het beroep niet uitoefenen

Metselaarsgilde

Herkennen wij het gilde? ->

Herken jij het juiste gilde?

Sleep het juist beroep naar de juiste afbeelding

Schoenmakers-gilde

Slagers-gilde

Bakkers-gilde

Kleermakers-gilde

Geschiedenis

Samenwerking

• Op de markten was vaak handel in producten uit de omgeving
  
• Nederlanders deden ook aan internationale handel (tussen verschillende landen)
  

Steden aan de zee werkten samen in een verbond: De Hanze 
Zij vroegen elkaar geen tol (belasting om de wegen, rivieren en bruggen te gebruiken)

Gevolg van de Hanze

Levendige handel in Noord-Europa: bont, vis, graan, textiel en zout

Nederlandse Hanzesteden: Deventer, Zutphen en Kampen

Handel tussen Noord en Zuid-Europa

- Italiaanse handelaren naar Brugge en Antwerpen: wijn en zout

- Parfum en specerijen

- Terugweg: hout uit Oslo

Begrippen uit deze les

• Aanbod
• Vraag
• Bank
• Internationaal
• Rente
• Tol
• Specerijen
• Winst

Huiswerk

5.1 Woonplaats en werkplaats
Vraag 4, 5, 7 en 8