Ethiekonderwijs in Europa

• Godsdienst
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 5

HOOFDSTUK 20

Ethiek onderwijs in Europa: een Community of Ethics Teachers (COMET)

Drie soorten ethiekonderwijs

1. Formele studie van het goede handelen: de leerling leert hoe hij zich goed moet gedragen.
2.  Toegepaste ethiek: studie binnen het kader van een vak (godsdienst, filosofie, maatschappijleer, etc.).
3. Angelsaksische of continentale filosofie: resp. de bestudering van casus en de studie van theorieën of geschiedenis.

Overbrugging van de soorten

Twee vragen die centraal staan in het COMET-onderzoek bij het overbruggen van de verschillen tussen de soorten ethiekonderwijs:

1. Wat moet de leerling beter kunnen nadat hij of zij ethiek heeft gehad?
2. Wat is er precies nodig voor leerlingen om die centrale competentie te ontwikkelen? 

Drie onderzoeksvelden

1. Overheid

• Wat is de verantwoordelijkheid van de overheid?

2. Curriculum

• Welke plaats heeft het vak in het curriculum?

3. Inhoud

• Waarom wordt ethiek gegeven?

Beieren

1. Overheid

• Verplicht als godsdienstonderwijs niet wordt gevolgd.

2. Curriculum

• Alle klassen; twee keer per week.

3. Inhoud

• Competentiegericht onderwijs: oordelen (theorie) en handelen (praktijk) op een waardegerichte manier.

Kroatië

1. Overheid

• Leeftijd: 14-18 jaar.

2. Curriculum

• Alternatief voor godsdienstonderwijs.
  

3. Inhoud

• Formuleren van meningen over belangrijke kwesties.

Nederland

1. Overheid

• Keuzevak

2. Curriculum

• Onderdeel van filosofie: Havo & VWO.

3. Inhoud

• Resp. filosofische
  antropologie, ethiek en sociale filosofie &  antropologie, ethiek,
  kentheorie en wetenschapsfilosofie.

Noordrijn-Westfalen

1. Overheid

• onbekend

2. Curriculum

• Klas 5-10 (praktische filosofie) en klas 11-12 (filosofie)

3. Inhoud

• Leren verantwoordelijk en tolerant leven in een democratische samenleving.

Slowakije

1. Overheid

• Verplicht voor wie geen godsdienstonderwijs volgt.

2. Curriculum

• Klas 1 en 2 van de middelbare school. Prosocialiteit: geen beoordeling, iedereen "slaagt".

3. Inhoud

• Filosofisch, psychologisch en pedagogisch.

Slovenië

1. Overheid

• Verplichte cursus op het algemeen gymnasium (naast een keuzevak en facultatieve cursus).

2. Curriculum

• Verplicht en facultatief.

3. Inhoud

• onbekend

Ethiekonderwijs GSR

Formele studie van het goede handelen

Toegepast

1. Godsdienst (Ethiek HV4)
2. Mens en religie (Medische ethiek H4V5)

Angelsaksische en continentale filosofie