1.1 Wat is Maatschappijleer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Les uit dat het coronavirus in onze maatschappij te maken heeft met: afhankelijkheid, gedragsregels en wetten

Bedenk in tweetallen een wet en een gedragsregel die jij heel belangrijk vindt. Leg uit waarom.

Vandaag 1.2

Maar wat weet jij nog van 1.1?

Welke twee soorten regels bestaan er?

1. Gedragsregels en straffen
2. Boetes en straffen
3. Gedragsregels en wetten
4. Wetten en straffen

Een samenleving zonder gedragsregels kan ..

1. wel
2. niet

1.2 Wat leer je bij maatschappijleer?

Na deze les kun jij....

... vertellen wat waarden zijn (en een paar voorbeelden van waarden noemen).

... vertellen wat normen zijn (en een paar voorbeelden van normen noemen die bij een waarde passen).

... uitleggen wat een belang is.

... uitleggen wat er met macht wordt bedoeld.

Keuzes

Mensen maken de hele dag door keuzes. Bij deze keuzes spelen waarden, normen en belangen een grote rol.

Laten we eens gaan kijken wat de woorden waarden, normen en belangen betekenen.

Waarden

Waarden zijn ideeën (principes) die je belangrijk (of waardevol) vindt. Een waarde bestaat altijd uit 1 woord!

Voorbeelden van waarden:

• gezondheid
• eerlijkheid
• veiligheid
• bereikbaarheid

Normen

Normen zijn gedragsregels die bij de waarden passen. Hieronder staan voorbeelden van normen die bij een waarde passen.

• gezondheid: elke dag groenten en fruit eten / 3x per week sporten
• eerlijkheid: niet liegen tegen je ouders
• veiligheid: niet appen op de fiets / elkaar niet pesten
• bereikbaarheid: altijd je telefoon bij je hebben 

Sommige normen zijn wetten geworden, bijvoorbeeld 

de norm niet appen op de fiets.

Belang

Een belang is het voordeel dat je ergens bij hebt. 

Soms botst het belang van de één met het belang van de ander. Er is dan sprake van een belangentegenstelling.

Bij veel problemen in de maatschappij kom je belangentegenstellingen tegen.

Macht

Bij het maken van keuzes word je beinvloed door anderen. Als mensen jouw keuzes kunnen beinvloeden dan hebben ze macht.

Macht: de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beinvloeden.

Aan de slag

Maak blz 11, 12 en 13. 

Als je klaar bent, ga je nakijken.

Afsluiting

Kun jij het goede antwoord kiezen?

Gezelligheid en eerlijkheid zijn voorbeelden van ....

1. waarden
2. belangen
3. normen

Normen zijn?

1. gezondheid
2. waarden
3. alles in de maatschappij
4. gedragsregels

Gedrag van anderen beïnvloeden....

1. norm
2. belang
3. waarde
4. macht

Wat is een belangentegenstelling?

1. Dat wat jij belangrijk vindt.
2. Het voordeel dat je ergens van hebt.
3. Belangen die niet kloppen.
4. Belangen die botsen.

1.3 Kernbegrippen bij maatschappijleer

KERNBEGRIPPEN:

• Waarden en normen
  
• Belangen
• Macht
• Sociale ongelijkheid 

LET OP!

Al deze begrippen zijn extreem belangrijk bij het vak maatschappijleer.

De begrippen komen ieder hoofdstuk weer terug!

Waarden & normen:

Waarden zijn principes die je belangrijk vindt in het leven.

* zijn altijd positief 

Normen zijn regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen. 

*horen altijd bij een waarden 

Welke belangen hebben scholieren?

FC Groningen 

supporters

Politie 

Horeca personeel

Jongeren 

Noem een belang dat zowel de jongeren als het horeca personeel hebben:

Noem een tegengesteld belang dat de jongeren & het horeca personeel hebben:

Macht: 

Macht: de mogelijkheid om het (denk)gedrag van anderen te beïnvloeden.

Machtsmiddelen: de middelen waarmee je het gedrag van anderen kunt beïnvloeden.

Machtsmiddelen:

• Functie of beroep
• Kennis en vaardigheden
• Aanzien en status
• Overtuigingskracht
• Aantal mensen dat gezamenlijk iets wil
• Toegang tot de media
• Toegang tot invloedrijke mensen of politici
• Het gebruik van geweld

Een influencers heeft iets en jij wil het ook!

1. Functie en beroep
2. Aanzien of status
3. Overtuigingskracht
4. Toegang tot de media

Je hebt al dagen buikpijn en gaat naar een dokter.

1. Functie of beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. Overtuigingskracht
4. Het gebruik van geweld

Je docenten willen meer salaris en gaat staken en demonstreren.

1. Functie of beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. De hoeveelheid mensen die gezamenlijk iets wil
4. Het gebruik van geweld

Je docent verteld een geweldig verhaal en je zit geboeid te luisteren.

1. Functie en beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. Overtuigingskracht
4. Het gebruik van geweld

De politie en ME vegen de binnenstand van Groningen leeg na rellende supporters.

1. Functie of beroep
2. Kennis of vaardigheden
3. Toegang tot de media
4. Het gebruik van geweld