Werkwoordspelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Lesdoelen

• Ik kan een map aanmaken op de OneDrive.
  
• Ik zorg dat ik “bij ben” met de schrijf- en spellingopdrachten
  
• Ik kan mijn eigen werk controleren op hoofdletters en leestekens.
  
• Ik kan mijn eigen werk controleren op werkwoordspelling
  

Werkwoordspelling

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Persoonsvorm verleden tijd

Voltooid deelwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Zorg dat dit af is aan het einde van de les!

(vandaag geen schrijfopdracht maar bijwerken)

Persoonsvorm 

Het werkwoord in de zin dat de tijd of het aantal aanduidt, is de persoonsvorm. 

Ik zit op school - Ik zat op school

Hij zit op school - Zij zitten op school

Wat is de pv?

Wat eten we vanavond?

Als je dat niet verandert, vind ik het niks meer aan.

Hij schudde de oplossing zo uit zijn mouw.

Waarom beantwoordt hij mijn berichtjes niet?

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Wat eten we vanavond?

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Als je dat niet verandert, vind ik het niks meer aan.

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Hij schudde de oplossing zo uit zijn mouw.

Conclusies persoonsvorm

• Iedere zin heeft een persoonsvorm
• Als een zin eigenlijk uit twee (of meer) zinnen bestaat, zijn er dus ook twee (of meer) persoonsvormen
• Er een vraagzin van maken werkt niet altijd, wat werkt wel? De tijdproef (andere tijd zetten) of getalproef (ev/mv)

Tegenwoordige tijd

De stam -> het werkwoord -en

ruwe stam: verven - verv    racen - rac     verhuizen - verhuiz

juiste stam: verven - verf    racen - race   verhuizen - verhuis

Ik + stam

Stam + je (loop je - fiets je - word je)

Hij/zij/jij + stam + t

Wij/jullie/zij (meervoud) + hele werkwoord

Persoonsvorm tt

Hij (braden) de karbonades altijd aan.

Dat meisje (giechelen) al als je haar (aankijken).

Zij (beven) al als ze een spin (zien).

De dokter (spoeden) zich naar het ongeval.

Noteer de pv in tegenwoordige tijd:
Hij (braden) de karbonades altijd aan.

Noteer de pv in tegenwoordige tijd:
Dat meisje (giechelen) al als je haar (aankijken).

Noteer de pv in tegenwoordige tijd:
Zij (beven) al als ze een spin (zien).
(enkelvoud)

Noteer de pv in tegenwoordige tijd:
De dokter (spoeden) zich naar het ongeval.

Verleden tijd

Sterke werkwoorden -> werkwoorden die sterk genoeg zijn om van klank te veranderen

Komen - kwam    vergeten - vergat     lopen - liep

Stam + te(n) of de(n) 

 't kofschip x -> T

fietsen -> fietste     schrijven - schrijfde    branden - brandde

Persoonsvorm vt

Er (vallen) een stilte na die opmerking.

Hoewel hij een uur op kop (liggen), (winnen) hij de wedstrijd gisteren niet. 

De leraar (worden) zo boos, omdat je steeds (beginnen) met lachen.

Het nieuwtje (verspreiden) zich als een lopend vuurtje door de school.

Noteer de pv in verleden tijd:
Er (vallen) een stilte na die opmerking.

Noteer de pv in verleden tijd:
Hoewel hij een uur op kop (liggen), (winnen) hij de wedstrijd gisteren niet.

Noteer de pv in verleden tijd:
De leraar (worden) zo boos, omdat je steeds (beginnen) met lachen.

Noteer de pv in verleden tijd:
Het nieuwtje (verspreiden) zich als een lopend vuurtje door de school.

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is een werkwoord in de zin die aangeeft dat een handeling definitief is afgelopen.

ge, be, ver, ont of her

Zit de laatste letter in 't kofschip x -> t

Maak het woord langer gefiets... -> fietsTen 

dus gefietsT

VT DW

Ik heb me in Dublin geen moment (vervelen).

De gasflessen in de fabriek zijn vannacht  (ontploffen).

Vorige week heb ik elke dag minimaal vijftien kilometer (lopen).

Gisteren heb ik zo ontzettend lekker (eten).

Schrijf het voltooid deelwoord juist:
Ik heb me in Dublin geen moment (vervelen).

Een voltooid deelwoord herken je aan het hulpwerkwoord (de pv). Welke werkwoorden zijn dat?

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord dat er achter staat.

De gestolen telefoon

Het verkleurde kussen

Het bijvoeglijk naamwoord is een voltooid deelwoord +e

Als het nodig is voor de klank, komt er een d of t bij: opgetutte

Soms laat je een letter weg, omdat een bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk geschreven moet worden: verloot - het verlote boek

BN

De (sluiten) winkel is vannacht beroofd.

De (verbreden) weg is stukken verbeterd.

Mijn (breken) arm is nooit volledig hersteld.

De (verdwalen) kinderen zijn na twee dagen teruggevonden.