2.1 Handel en nijverheid in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Paragraaf 2.1: Handel en nijverheid in de Republiek 

De Republiek, een bijzonder land

par. 5.1 handel en nijverheid in de Republiek

Leerdoelen

• Je kunt een beschrijving geven van de economie van de Republiek.
• Je kunt uitleggen hoe de economie van de Republiek onderdeel werd van de wereldeconomie en welke rol de VOC  en de WIC daarbij speelden
• Je kunt een verband leggen tussen de driehoekshandel, de slavenhandel en de plantageslavernij

Wat ging er vooraf?

• De Nederlandse Opstand (Tachtigjarige Oorlog) tegen Spanje
  1568-1648

• verder zonder koning Filips II

• Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588)

Wat weet jij over de Gouden Eeuw?

Economie Republiek

• Na 1450: Hollandse steden nemen Oostzeevaart over
• 1540: A'dam uitgegroeid tot grote markt voor graan en hout
• Maar... Antwerpen nog de belangrijkste handelsstad 
• Val Antwerpen in 1585 --> vluchtelingen naar Republiek -->  namen kennis, macht en geld mee

Blokkade van de Schelde

 Oostzeevaart

• Handel met gebieden rond de Oostzee, in Scandinavië
  
• hout, graan, zout en haring

De economie van de Republiek

• Rond 1600 snelle ontwikkeling Hollandse handel en nijverheid
  --> veel geld verdiend met handel: handelskapitalisme 
• Ingekochte goederen tijdje opslaan, doorverkopen als je veel winst kan halen. 
• Plaats waar goederen werden opgeslagen: stapelmarkt

Beurs

Stapelmarkt

16e eeuw

• Spanjaarden + Portugezen ontdekken nieuwe handelsroutes en werelddelen
• Handelen in:
  - Rietsuiker, cacao, koffie en tabak uit Amerika
   - Specerijen uit Azië
• wereldeconomie: een economie die zich over alle werelddelen uitstrekte. 

VOC

• De Republiek wilde dit ook
• Eerst: verschillende kleine compagnieën naar Azië.
  Later gaat dit op in 1 grote:
  
  VOC: Verenigde Oost-Indische Compagnie (1602)
  

Waarom?

• Samen tegen andere landen

• Concurrentie tussen Nederlanders onderling vermijden

VOC

• Handelswaar: specerijen

• Handelsmonopolie Azië (alleen zij mogen daar handelen)

• Forten + handelsposten bouwen

• Verdragen sluiten

• Oorlog voeren (veel geweld!)

Oprichting WIC

• WIC = West-Indische Compagnie 
• 1621
• Handelsmonopolie west Afrika en Amerika
• Kaapvaart, VOC deed dit niet.
• Minder succesvol dan VOC
• Driehoekshandel 

Rechten VOC + WIC

1. Handelsmonopolie 
2. Forten + handelsposten bouwen
3. Verdragen sluiten met vorsten
4. Oorlog voeren

WIC

• Slavenhandel:
  Afrikanen werden naar Amerika gebracht om te werken op de plantages
• Producten van de plantages naar Europa gebracht + verkocht
• Met geld wapens/buskruit/textiel kopen en weer verkopen in Afrika in ruil voor slaven.

Slavernij tijdens de koloniale tijd

Waarom slavernij?

• Veel plantages lagen in Zuid-Amerika en waren bezit van Europeanen
• Plantageproducten, zoals koffie, tabak, katoen en suiker, zijn erg populair in Europa
• Om de producten te verbouwen waren veel landarbeiders nodig.
• De oorspronkelijke bewoners van dit gebied waren volgens de Europeanen 'ongeschikt' voor deze arbeid...of al uitgemoord in de eeuwen ervoor...

Leerdoelen

• Je kunt een beschrijving geven van de economie van de Republiek.
• Je kunt uitleggen hoe de economie van de Republiek onderdeel werd van de wereldeconomie en welke rol de VOC  en de WIC daarbij speelden
• Je kunt een verband leggen tussen de driehoekshandel, de slavenhandel en de plantageslavernij

Huiswerk 

Oriëntatie maken 

opdr 2 en 3

Paragraaf 1 maken 

 opdr 3 t/m 6 en 8 t/m 11 en 13, 14

VWO 15

+schriftelijk leren (mindmap, leervragen, etc)

+begrippen p1