Herhalen Lezen H5 en start H6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lezen

Lesplan

• Wat weet je nog van de vorige les?
• Bespreken huiswerkopdracht
• Nieuwe theorie: Tekst en publiek
• Oefenen met nieuwe theorie
• Opdracht
• Huiswerk opgeven 

Noem drie dingen waar je op moet letten als je gaat bepalen of een tekst betrouwbaar is of niet.

Een influencer die speciale oortjes promoot op Instagram.

Betrouwbaar of onbetrouwbaar?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Een folder van de huisarts met uitleg over een ziekte.

Betrouwbaar of onbetrouwbaar?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Een folder van de overheid over het klimaat uit 1986.

Betrouwbaar of onbetrouwbaar?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Een onderzoeksrapport van de Universiteit Utrecht over klimaat uit 2023

Betrouwbaar of onbetrouwbaar?

1. Betrouwbaar
2. Onbetrouwbaar

Is de stelling waar of niet waar?

Een objectieve tekst staat vol met meningen en argumenten.

1. Waar
2. Niet waar

H6 Lezen     Tekst en publiek

Bron: foto 1 www.flickr.com ; Matthijs Quaijtaal

tekst en publiek

Een schrijver houdt altijd rekening met zijn publiek, want anders bereikt hij zijn doel niet. Waar kijk je nu naar om het soort publiek van een tekst te kunnen bepalen...Je kunt aan verschillende dingen zien voor welke lezers een tekst bedoeld is:

1. het onderwerp

Een tekst over de nieuwste schoolagenda's is voor jongeren en een tekst over uitjes met je kleinkinderen is voor ouderen.

2. de bron

Een tekst in Fashionasta is voor meisjes en een tekst op de website van Power Unlimited is meer voor jongens. Zo zijn er ook bladen en websites voor vrouwen (LINDA), mannen (AutoWeek), tuinliefhebbers (Groei & Bloei) en ga zo maar door. Dagbladen (kranten) zijn meestal gericht op een algemeen publiek, maar zoals je in het filmpje hebt kunnen zien, wordt daar door kranten ook wel onderscheid in gemaakt.

3. het taalgebruik

Een tekst in een jongerenkrant heeft korte zinnen en weinig moeilijke woorden. Een wetenschappelijke tekst heeft vaak lange zinnen en veel moeilijke woorden.

In teksten die voor een specifiek publiek zijn bestemd, lees je meer jargon (vaktermen), zoals blancheren en julienne in recepten voor kookfanaten.

Teksten voor jongeren herken je vaak aan typische jongerenwoorden, zoals 'epic' en 'lit'; ook word je als lezer dan meestal met 'jij ' en 'jou' aangesproken.

4. de lay-out

Advertenties, teksten voor jongeren en populaire weekbladen voor een breed publiek (zoals Quest, Glossy) zijn vaak rijk geïllustreerd en hebben meestal grote koppen en veel kleuren.

Tijdschriften voor een kleiner publiek (zoals Onze Taal, New Scientist) hebben niet zoveel illustraties en zijn vaak zakelijker opgemaakt.   

Aan de slag!

Wat: Maken Lezen H6 opdracht 1 en 2 blz. 173-175

Hoe: Eerst zelfstandig in stilte, na 10 minuten overleggen

Hulp: Ik loop rond, elkaar vragen

Tijd: tot 5 minuten voor eind van de les

Uitkomst: Bespreken volgende les

  

Met welke onderwerpen wil je in de volgende les graag oefenen?

Huiswerk

Leer de theorie van H1 t/m H6 Lezen

Maak de opdrachten van deze les af (opdracht 1 en 2 op p. 173-174)