4.3 Is het druk op de arbeidsmarkt?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

4.3 Is het druk op de arbeidsmarkt?

• Wanneer is er werkgelegenheid?
• In welke sectoren kun je werken?
• Hoe zit de arbeidsmarkt in elkaar?
• Wat is een beroepsbevolking

Productiesectoren

Primaire

Landbouw, mijnbouw en visserij.

Secundaire

Industrie & bouw

Tertiaire

Commerciële dienstverlening (bijv. kapper, marktkoopman, winkels en horeca) 

Winst als doelstelling

Quartaire

Niet-commerciële instellingen (bijv. leraar, politieman, arts en brandweer)

Hoeft geen winst te maken

Ga nu maken:

vraag 19 t/m 21

 Werkgelegenheid 

Werkgelegenheid  = Vraag naar arbeid 

Arbeidsplaatsen bij de overheid en bij bedrijven:

concurrentiepositie

Arbeidsmarkt

Mensen die bij de beroepsbevolking horen hebben een betaalde baan of zijn op zoek naar een betaalde baan.  Deze mensen bieden hun arbeid aan. De beroepsbevolking is dus het aanbod van arbeid.

Arbeidsmarkt is het totaal van vraag en aanbod naar arbeid. 

Als de vraag naar arbeid groot is en het aanbod klein: er is een krappe arbeidsmarkt en weinig werkloosheid. 

Als de vraag naar arbeid klein is en het aanbod groot: er is een ruime arbeidsmarkt en veel werkloosheid.  

Bedrijven & overheid zijn op zoek naar personeel. Zij vragen arbeid.

UWV

•  Arbeidsbemiddeling (helpen met solliciteren)
•  Regelen uitkering (van werknemersverzekeringen)
•  Registratie (verborgen/ geregistreerde werkloosheid)

Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen

Werklozen

Beroepsbevolking

Beroepsbevolking:

alle mensen tussen 15 en pensioen-leeftijd die werken of willen werken voor tenminste 12 uur per week.

Werkzame    beroepsbevolking:

Het werkzame deel van de beroepsbevolking

Geregistreerde werkloosheid

=

de werklozen die ingeschreven staan bij 

het UWV

Verborgen 

werkloosheid

=

de werklozen die niét ingeschreven staan bij het UWV

UWV

•  Arbeidsbemiddeling (helpen met solliciteren)
•  Regelen uitkering (van werknemersverzekeringen)
•  Registratie (verborgen/ geregistreerde werkloosheid)

Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen

Arbeidsmarkt

Mensen die bij de beroepsbevolking horen hebben een betaalde baan of zijn op zoek naar een betaalde baan.  Deze mensen bieden hun arbeid aan. De beroepsbevolking is dus het aanbod van arbeid.

Arbeidsmarkt is het totaal van vraag en aanbod naar arbeid. 

Als de vraag naar arbeid groot is en het aanbod klein: er is een krappe arbeidsmarkt en weinig werkloosheid. 

Als de vraag naar arbeid klein is en het aanbod groot: er is een ruime arbeidsmarkt en veel werkloosheid.  

Bedrijven & overheid zijn op zoek naar personeel. Zij vragen arbeid.

Krappe arbeidsmarkt

Ruime arbeidsmarkt

vraag naar personeel is groter dan het aanbod

(bedrijven zoeken meer mensen dan dat er zijn)

vraag naar personeel is kleiner dan het aanbod  (bedrijven zoeken minder mensen dan die zich aanbieden)

Ga nu maken:

Opgave ,,,,,,,,,,,,,,

Wanneer de vraag naar arbeid groter is dan het het aanbod van arbeid, spreken economen van een ........

1. krappe arbeidsmarkt
2. ongelijke arbeidsmarkt
3. ruime arbeidsmarkt

Juist of onjuist?
Een hogere arbeidsproductiviteit leidt tot een slechtere concurrentiepositie.

1. Juist
2. Onjuist

Hogere of lagere?
Automatisering leidt tot een ........ arbeidsproductiviteit?

1. hogere
2. lagere

Juist of onjuist? Het UWV helpt bij het zoeken naar een baan en bij het aanvragen van een uitkering.

1. Juist
2. Onjuist

Het vervangen van mensen door machines noemen we ......

1. intensivering
2. mechanisatie
3. specialisatie
4. automatisering

Een voorbeeld van werk in de informele sector is ...

1. leraar
2. vuilnisman
3. thuis helpen met stofzuigen
4. een potje voetbal kijken

Welke productiesector is in een derdewereldland veel groter dan in een Westers land?

1. Primaire
2. Secundaire
3. Tertiaire
4. Quartaire

In welke sector horen de soldaat, politieagent, burgemeester, vuilnisman thuis?

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

Bij een krappe arbeidsmarkt zullen
de lonen waarschijnlijk ........

1. stijgen
2. dalen

Formele sector:

betaald werk, waarover belasting en sociale premies wordt betaald

Informele sector:

- grijs werk: onbetaald werk

- zwart werk: betaald werk, zonder belasting en sociale premies te betalen.

Dit is strafbaar!