BS 7: Transplantaties en bloedtransfusies MAX

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

BS 7: Transplantaties en bloedtransfusies (blz. 148)

Leerdoelen

* Je kunt de problemen beschrijven die het afweersysteem veroorzaakt bij 

   transplantaties en auto-immuunziekten

* Je kunt de rol van bloedfactoren bij bloedtransfusies en de rol van de 

    resusfactor bij zwangerschap beschrijven.

Planning

Transplantaties

Auto-immuunziekte

Bloedgroepen en antistoffen

Transplantatie

Een transplantatie is het vervangen van een aangetast weefsel of orgaan. 

Omdat deze organen andere eiwitten bevatten kan het zijn dat je lichaam ze ziet als lichaamsvreemde stof (antigenen)

 

Transplantatie

Een transplantatie is het vervangen van een aangetast weefsel of orgaan. 

Omdat deze organen andere eiwitten bevatten kan het zijn dat je lichaam ze ziet als lichaamsvreemde stof (antigenen)

 

Er is dan gevaar voor een afstotingsreactie: Je gaat antistoffen maken tegen de eiwitten op het nieuwe orgaan.

Donor

Om de kans op een afstotingsreactie zo klein mogelijk te maken gaan ze op zoek naar een een persoon (donor) die veel overeenkomstige eiwitten heeft. 

Bij voorkeur iemand uit je familie.

Auto-immuun reactie

Je lichaam kan ook antistoffen gaan maken tegen je eigen eiwitten, omdat hij ze niet meer herkent : Auto-immuunziekte 

Auto-immuun reactie

Je lichaam kan ook antistoffen gaan maken tegen je eigen eiwitten, omdat hij ze niet meer herkent : Auto-immuunziekte 

Bij een bepaalde vorm van Reuma

herkent je lichaam de eiwitten op het 

gewrichtskapsel niet meer, en gaat

deze aanvallen.

BLOEDGROEPEN

Er zijn verschillende bloedgroepen: A, B, AB en O

Welke bloedgroep je hebt is erfelijk bepaald

De bloedgroep wordt bepaald door welke bloedfactor er aanwezig is op de rode bloedcellen.

BLOEDPLASMA

Bevat antistoffen tegen bloedfactoren die niet op de rode bloedcellen voorkomen

Maak opdr. 3 en opdr. 4 Transplantatie, auto-immuunziekte en schema van bloedgroepen

Blz. 153 en 154

Bloedgroepen en transfusies

Bloedgroep bepalen

P heeft dus bloedgroep A

Q heeft bloed groep B

R heeft bloedgroep AB

S heeft bloedgroep 0

Resusfactor

• Los van de bloedfactoren kan er ook een resusfactor (resusantigeen) op je bloedcellen aanwezig zijn

Resus-negatief

Iemand die resusnegatief is en resuspositieve bloedcellen ontvangt ontwikkelt een afweerreactie en gaat antiresus aanmaken.

Dit bloed zal ook gaan klonteren.

Resus-negatief

Iemand die resusnegatief is en resuspositieve bloedcellen ontvangt ontwikkelt een afweerreactie en gaat antiresus aanmaken.

Dit bloed zal ook gaan klonteren.

Bij een bloedtransfusie kun je dus geen resus-pos bloed aan een resus-neg persoon geven.

Resus-baby

Een resus negatieve moeder is zwanger van een resuspositieve baby.

Tijdens de bevalling kan er een klein beetje bloed lekken van het kind naar de moeder. 

Het lichaam van de moeder reageert hierop door Anti-resus te gaan maken

Aan de slag

Maak de opdr. 1 t/m 4 (blz. 152)