OZL: Licht les 1

• Science
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Licht

Leerdoelen: licht les 1

1. Je kunt natuurlijke en kunstmatige lichtbronnen noemen.
   
2. Je kunt directe en indirecte lichtbronnen noemen.
   
3. Je weet dat wit licht uit alle kleuren bestaat.
   
4. Je weet welke kleuren licht je moet mengen om een bepaalde kleur te krijgen.
   
5. Je kunt voorspellen welke kleur een gekleurd voorwerp heeft als er gekleurd licht op schijnt.
   
6. Je herkent infrarode en ultraviolette straling als niet zichtbare straling.
   
7. Je wijst de ligging van IR en UV in het spectrum aan.
   
8. Je geeft een aantal toepassingen van IR en UV. 
   

Soorten lichtbronnen

• Natuurlijke
• Kunstmatige
• Directe
• Indirecte

Licht en kleur

Een prisma laat zien dat alle kleuren van de regenboog in wit licht zitten.

Regenboog

Zo'n kleurenband als in de regenboog heet spectrum. 

Het spectrum heeft altijd dezelfde volgorde. 

Wit licht bestaat dus uit alle kleuren van de regenboog!

Geldt dit ook andersom? Geven alle kleuren samen wit?

Dit gaan we onderzoeken met LED-lampen!

Goed opletten: hierna komt de quiz  "het mengen van kleuren".

Primaire lichtkleuren

De kleuren die nodig zijn om wit licht te maken

ROOD BLAUW GROEN

Welke kleur licht is geen primaire kleur?

1. Rood
2. Geel
3. Groen
4. Blauw

Welke kleuren licht moet je mengen om paars te krijgen?

1. Rood en groen
2. Groen en blauw
3. Rood en blauw
4. Rood, groen en blauw

Welke kleuren licht moet je mengen om wit te krijgen?

1. Rood en groen
2. Groen en blauw
3. Rood en blauw
4. Rood, groen en blauw

Welke kleuren licht moet je mengen om geel te krijgen?

1. Rood en groen
2. Groen en blauw
3. Rood en blauw
4. Rood, groen en blauw

Welke kleuren licht moet je mengen om licht blauw te krijgen?

1. Rood en groen
2. Groen en blauw
3. Rood en blauw
4. Rood, groen en blauw

Welke kleur heeft een voorwerp?

Dit ligt aan de kleur licht 

en

de kleur van het voorwerp!

Kleuren van voorwerpen zien

Je kunt alleen de kleuren van voorwerpen zien waarvan de gekleurde lichtstralen op het netvlies van jouw oog vallen.

                                                  Een voorwerp weerkaatst alleen de  kleur die het heeft.

Kleuren zien

Regels weerkaatsen kleur met wit licht:

- Een blauw voorwerp weerkaatst alleen 

   blauw licht en absorbeert de rest.

- Een wit voorwerp  

   weerkaatst alle

   kleuren
 

- Een zwart voorwerp  

   absorbeert alle

   kleuren.

Regels weerkaatsen kleur met gekleurd licht:

Het voorwerp kan alleen zijn eigen kleur weerkaatsen. Alle andere kleuren worden geabsorbeerd.

-Zit de kleur voor het voorwerp in het licht dan zie je zijn kleur. 

-Zit de kleur van het voorwerp niet in het licht dan zie je het  voorwerp zwart.

Voorbeeld: Een natriumlamp geeft oranje licht af.

 Oranje licht op een blauwe auto wordt niet weerkaatst (al het licht behalve blauw wordt geabsorbeerd door de blauwe auto) en lijkt dus zwart.

Wat voor kleur zie je als je geel licht op een blauw scherm projecteert?

1. Geel
2. Blauw
3. Wit
4. Zwart

Wat voor kleur zie je als je magenta licht op een rood scherm projecteert?

1. Magenta
2. Rood
3. Zwart
4. Wit

Wat voor kleur zie je als je rood licht, groen licht en blauw licht op een wit scherm projecteert?

1. Zwart
2. Wit
3. Grijs
4. Rood, groen en blauw

Wat is niet een lichtbron?

1. zon
2. maan
3. kampvuur
4. ster

Maak de volgende opgaven

In je schrift

20 minuten

Daarna gaan we het samen nakijken

Infrarood en ultraviolet

Spectraalkleuren en andere straling:

UV  en IR straling kunnen wij niet (?) zien maar wel voelen. 

Bekijk de foto op de volgende slide om de verschillen te zien tussen UV, VIS en IR.

Extra uitleg

Met het filmpje krijg je de uitleg nogmaals maar op een andere manier.

Verdieping

Hoe werkt een kleurenfilter?

Kleurenfilters

Een rode filter laat alleen rood licht door, alle andere kleuren worden door het filter geabsorbeerd. 

Verdieping

Hoe ziet ons oog kleuren?

• We zien kleuren met lichtgevoelige cellen in onze ogen. 
  
• Die cellen heten kegeltjes. 
  
• Er zijn kegeltjes voor rood licht, groen licht en blauw licht. 
  
• Kegeltjes kunnen ook nabijgelegen kleuren zien.
  

Verdieping

Hoe werkt een TV?

Kleuren van de tv

• Een tv gebruikt maar 3 kleuren, 

       rood groen en blauwe lijntjes.

• Dus voor geel licht zendt de tv groen en rood licht uit.
• Een goed voorbeeld is de

       'living colours' -lamp

Verdieping

Kleuren mengen met verf.

Het mengen van verf kleuren werkt anders dan het mengen van licht kleuren.

Verdieping: Kleurenblind

Welke kleuren zie je als je kleurenblind bent?

Download de app "Daltonizer"