Sociale ongelijkheid

• Cultuurwetenschappen
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid 

Lesverloop

1. Wat is sociale ongelijkheid? 
--> definitie: 2 componenten 

2. Sociale ongelijkheid meten 

Wat is voor jou sociale ongelijkheid?

vtm.be

Definitie: Sociale ongelijkheid

Een situatie waarin                       tussen mensen in al dan niet                         kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke               en leiden tot een ongelijke                    van schaarse en hooggewaardeerde            , van waardering en                                            .

verschillen

aangeboren

zaken

verdeling

positie

behandeling

Ongelijke verdeling van bezit 

Sociaal kapitaal	sociale relaties, netwerk van een persoon
Cultureel kapitaal	alle kennis, opleidingen en vaardigheden die een persoon bezit.
Economisch kapitaal	geld of direct inwisselbaar tot geld, Eigendommen.

ongelijke verdeling van bezit

vtm.be

Cultureel kapitaal 

Economisch kapitaal 

Sociaal kapitaal 

Het gezin telt het geld dat ze in het weekend kunnen spenderen. 

huishuur betalen 

De jongens vertellen dat ze niet meer gepest zouden worden mochten ze meer geld hebben. 

De papa vertelt dat ze zich geen foliekes (extraatjes) kunnen permitteren. 
Extraatjes kunnen uitstapjes zijn naar pretparken, musea...  

Neem jullie cursus op p 157. Lees individueel de casussen. Overleg daarna per twee over welk soort Kapitaal het hier gaat. Vervolgens zullen we ze klassikaal bespreken. 

Maatschappelijke positie

Maatschappelijke positie

= de plaats die je inneemt in de maatschappij en op de maatschappelijke ladder. 

De indeling van mensen hun maatschappelijke positie, bepaald door macht, status en inkomen, noemen we de maatschappelijke ladder.  

onderwijs.hetarchief.be

Maatschappelijke positie wordt beïnvloed door: 

opleiding

woning / woonplaats

werk

Positietoewijzing	positieverwerving
= Het proces van positietoewijzing verwijst naar maatschappelijke oorzaken, waardoor een persoon of groep op een bepaalde positie terechtkomt. Deze maatschappelijke oorzaken werken van buitenaf op een persoon of groep in.	= Het proces van positieverwerving verwijst naar het verkrijgen van een maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon of de groep waartoe hij behoort.

Welke posities heb jij toegewezen gekregen?

Welke posities heb jij zelf verworven?

Sociale mobiliteit

= De mogelijkheid van individuen of

groepen om verandering aan te brengen

in hun maatschappelijke positie en te stijgen op de maatschappelijke ladder. 

Oefening: beroepen 

ongelijke verdeling van status 

ongelijke verdeling van status 

sociale status	sociaal aanzien
verwijst naar de waardering van posities en overstijgt dus concrete individuen. Is als het ware objectief van aard, je hebt er als positiebekleder geen impact op.	verwijst naar de waardering voor de persoon zelf. komt tot stand vanuit een subjectieve waardering voor de manier waarop een individu zijn positie bekleedt.

onderwijs.hetarchief.be

Definitie: 

Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en leiden tot:
1. een ongelijk verdeling van hooggewaardeerde zaken (bezit) 

2. een ongelijk verdeling van waardering en behandeling (status). 

Sociale ongelijkheid meten?

bit.ly

bit.ly/socialeongelijkheidmeten

Inkomensongelijkheid: De ongelijke verdeling van het nationale inkomen over de bevolking

Vermogen: Dit is breder en gaat over iemands totale bezit aan geld en goederen.

Gini - Coëfficient / Gini - Index

* GC: Kijkt naar de verdeling van de inkomens in een land en geeft zo een beeld op de verdeling van de welvaart. 
--> een getal tussen  0 en 1 

0: iedereen heeft hetzelfde inkomen = perfecte gelijkheid

1: één persoon bezit het volledige het inkomen = onrealistische situatie

* GI: is de GC uitgedrukt in percentage en dus gelijk aan de GC maal 100 

Oefeningen in de cursus

Inkomens en vermogensongelijkheid is een mix van: 

* kansen bij de geboorte (kansen ongelijkheid) 

* gemaakte keuzes 

* toeval 
--> gelijke kansen zijn moeilijk te meten  

Benoit startte met hogere studies 'communicatiewetenschappen' maar slaagde niet na een schooljaar opnieuw gestart te zijn. Hij ging deeltijds aan het werk om zijn studies om maatschappelijk werker te worden te betalen. Wanneer hij slaagt betalen zijn ouders zijn opleiding terug. Dit is een voorbeeld van:

1. positietoewijzing
2. armoede
3. sociaal aanzien
4. positieverwerving

Hoe meten we de sociale ongelijkheid in een land?

De verdeling van de inkomens in een land geeft een beeld over de verdeling van de welvaart.

kansenongelijkheid en inkomens- en vermogensongelijkheid worden los van elkaar gezien.

door de gini-coëfficiënt te berekenen.

Justin is advocaat van beroep en heeft een hele drukke agenda. Waar staat Justin op de maatschappelijke ladder?

1. in het midden
2. laag
3. hoog
4. Hij heeft geen positie op de maatschappelijke ladder.

Femke zit niet goed in haar vel vanwege haar thuissituatie. dit zorgt ervoor dat ze haar afzondert en minder contacten heeft met haar studiegenoten. Echte goede vrienden heeft ze niet. Dit is een voorbeeld van:

1. sociaal kapitaal
2. cultureel kapitaal
3. economisch kapitaal
4. Van alle bovenstaande