lezen 1.2: tekstopbouw, kernzinnen, hoofdgedachte,tekstverband

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Nederlands

Tekstopbouw, kernzinnen, hoofdgedachte, tekstverbanden

Les 1: Lezen

Doel van deze les:

- Je kunt de opbouw van een tekst herkennen.

Je kent de termen:

driedeling

tweedeling

inleiding - kern - slot

alinea's

Tekstopbouw

Een tekst heeft altijd een bepaalde opbouw, dit noem je tekstopbouw.

De tekstopbouw kan op twee manieren voorkomen:

driedeling: inleiding - kern - slot

tweedeling: inleiding - kern

Inleiding

In de inleiding geeft meestal de informatie over het onderwerp van de tekst. 

Kern

De kern is het langste deel van een tekst en behandelt het onderwerp. In de kern kun je vaak deelonderwerpen (alinea's) onderscheiden.

Slot

Als de tekst bestaat uit een driedeling bevat de tekst altijd een slot. In het slot staat een korte samenvatting van de tekst of geeft een conclusie. Het slot staat meestal in de laatste alinea van de tekst.

Opbouw van alinea's

Elke tekst bevat alinea's. Ook de alinea's hebben een duidelijke opbouw. Een alinea bestaat uit een hoofdmededeling en een uitleg of uitwerking daarvan.

De zin waar de hoofdmededeling in staat noemen we de kernzin. De kernzin is meestal de eerste, tweede of laatste zin van de alinea. 

Hoofdgedachte

De hoofdgedachte is het belangrijkste wat een schrijver over het onderwerp van een tekst zegt. 

Hoe vind je de hoofdgedachte?

1. Je zoekt het onderwerp van de tekst;

2. je stelt jezelf de vraag wat het belangrijkste is wat de schrijver over het onderwerp zegt. Je formuleert het antwoord in een zin. 

Kijk het filmpje over hoofdgedachte en onderwerp.