5.2 Normandiërs veroveren Engeland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H5 Koningen, kastelen en kruistochten

5.2 Normandiërs veroveren Engeland

Deelvragen

1. Hoe veroverden de Normandiërs Engeland?

2. Wat waren de gevolgen van de verovering van Engeland?

Tijdvak 4: De tijd van steden en staten

Kenmerkende aspecten:

1. De opkomst van handel en ambacht die er voor zorgde dat steden terug kwamen.

2. De opkomst van de burgerij en de zelfstandigheid van steden.

3. Het begin van staatsvorming en centralisatie.

4. De uitbreiding van de christelijke wereld door de kruistochten.

5. De strijd van de christenen over wie de baas was in de wereld.

Het jaar 1066 is een belangrijk jaar in de Engelse geschiedenis.

De Engelse koning Edward sterft kinderloos. Wie gaat hem opvolgen?

Er onstaat een troonstrijd tussen Willem van Normandië en de Engelse graaf Harold. 

Detail van het tapijt van Bayeux. Harold (rechts) legt een heilige eed af aan Willem, toen nog hertog van Normandië. Met deze eed steunde hij Willem in zijn aanspraken op de Engelse troon. Later verklaarde Harold deze eed onder dwang afgelegd te hebben. 

De slag bij Hastings 1066

• 1066 sterft Engelse koning Edward zonder erfgenaam.
  
• De hoogste graaf van Engeland Harold eist de troon op.
  
• Willem van Normandië is een neef van de overleden koning Edward. Graaf Harold had eerder een eed van trouw gezworen aan Willem. Daarom vindt Willem van Normandië dat hij recht heeft op de Engelse troon.
• Willem van Normandië valt Engeland binnen en verslaat Harold bij de Slag bij Hastings in 1 dag.
  Gevolgen: 
  
• Willem van Normandië wordt Willem de Veroveraar, koning van Engeland
• Normandische adel en geestelijken werden beloond met stukken land, zij werden leenmannen van de Engelse koning.

Willem en zijn leenmannen

• Willem de Veroveraar voert het feodale stelsel in Engeland in.
• Maatregelen om machtig te blijven:
• - Leenmannen kregen niet één groot stuk in leen maar kleine stukjes
• - Willem hield de beste gebieden voor zichzelf (kroondomein)
• - Alle bezittingen van de adel werden opgeschreven in het Domesday Book (1086)
• Gevolg: De macht komt in handen van een Frans sprekende elite. De Engelse adel is hier niet blij mee.

Feodale stelsel: leenmannen besturen leen in naam van leenheer, in ruil voor loyaliteit

Welk antwoord hoort er NIET bij?

1. Slag bij Hastings
2. Kruistocht
3. Graaf Harold
4. 1066

Wat was GEEN gevolg van de slag bij Hastings?

1. Koning Edward sterft kinderloos
2. De Franse edelen krijgen grond in Engeland
3. Graaf Harold kreeg een pijl in zijn oog en stierf
4. Willem de Veroveraar wordt koning van Engeland

Centralisatie

• Engelse koning centraliseert land 
• Voorbeeld: centrale rekenkamer
• Gevolg: adel en kerk verzetten zich tegen afname macht.
• Jan Zonder Land krijgt ruzie met de adel: Magna Carta (1215)
• Koning moest zich nu ook aan de wet houden.

Centralisatie: 

1. Koning bestuurt land vanuit één plek

2. Wetten zijn hetzelfde voor het gehele land

Moord op bisschop Thomas Becket

Koning Hedrik II (12e eeuw) stelde koninklijke rechtbanken in.

Kerk protesteerde: Zij konden rechtspreken en niet alleen koning en ambtenaren moesten het voor het zeggen hebben.

Geestelijken verloren zo invloed en inkomsten.

Bisschop Thomas Becket klaagt bij koning.

Ruzie loopt zo hoog op dat Thomas Becket vermoord werd.