§ 5.1 Wat levert werk op?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 2,3

Vraag

Hoe weet je of je wel verdient waar je recht op hebt als je bent aangenomen bij je nieuwe baan?

Vraag 

Is geld de enige reden waarom mensen willen werken?

Hoofdstuk 5: Is er werk voor jou?

5.1 Wat levert werken op?

5.2 Wat voor een onderneming

5.3 Doe jij mee op de arbeidsmarkt?

5.4 Als je zonder werk zit

Vraag

Piet is 67 jaar geworden en gaat met pensioen. 

Hij hoeft niet meer te werken voor geld, omdat hij AOW en pensioen krijgt.

Piet vind het toch jammer dat hij niet meer naar werk kan.

Wat kunnen redenen zijn dat Piet graag wilt blijven doorwerken?

Leerdoelen

Na deze les weet je ...

• Je kunt vijf arbeidsmotieven opnoemen.
• Je kunt de vier productiesectoren opnoemen.

Arbeidsmotieven = redenen om te werken

1. Geld verdienen

2. Jezelf ontwikkelen

3. Ritme

4. Nuttig en zinvol bezig zijn

5. Sociale contacten

(on)geschoold werk 

Ongeschoold

Geschoold

Arbeidsovereenkomst

• In een arbeidsovereenkomst staan afspraken over:
  
• het werk dat je doet
  
• het aantal uren dat je werkt
  
• je loon
  

• De meeste afspraken komen uit de cao
• Hierin staan de arbeidsvoorwaarden voor een bedrijfstak.
  
• Cao-afspraken worden gemaakt door vakbonden en organisaties van werkgevers.
  

Individuele arbeidsovereenkomst

cao

collectieve arbeidsovereenkomst

Collectieve arbeidsovereenkomst

Wit werk

Werk waarvoor je betaald krijgt en belasting + premies afdraagt

Grijs werk

Vrijwilligerswerk

Werk in het huishouden

Waarvoor je niet wordt betaald

Zwart werk

Betaalde arbeid waarover je geen belasting en premies betaald

Soorten banen

Tijdelijke baan:

• voor een bepaalde tijd
• tot afgesproken einddatum

Vaste baan:

• voor on-bepaalde tijd
• er is geen einddatum

Flexibele baan:

• je werkt wanneer je nodig bent
• oproepkracht uitzendburo

Nettoloon berekenen

• Het Nettoloon is dat wat je op je bankrekening gestort krijgt!!

• Je berekent het nettoloon op de volgende manier:

• Brutoloon - (loonbelasting+sociale premies) = Nettoloon

• Wat wordt er met dit geld (loonbelasting + sociale premies = inhoudingen) gedaan?

Bruto- en nettoloon

Brutoloon - inhoudingen = nettoloon

Wat wordt je loon?

• je hebt recht op het wettelijk minimumloon. 
• dat is het brutoloon dat een werknemer vanaf 21 jaar en ouder minstens moet verdienen bij een volledige baan.

Loon omrekenen

• Als je 15 bent, is het minimumloon € 490,71 per maand.
  
• Een voltijdbaan is 40 uur per week.
  
• Per week verdien je
  
•  € 490,71 × 12 ÷ 52 = € 113,24
  
• Per uur verdien je
  
•  € 113,24 ÷ 40 = € 2,83
  
• In 9 uur per week verdien je
  
• € 2,83 × 9 = € 25,47
  
• Of in één keer: € 113,24 ÷ 40 × 9 = € 25,48
  
• Je maandloon met 9 uur per week is
  
•   € 490,71 ÷ 40 × 9 = € 110,41
  

Opdracht

Wat: Maak de normale opdrachten van leerstof 1 en 2 paragraaf 5.2

Hoe: In de digitale methode, Schrijf altijd je berekening op.

Tijd: 15 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Beoordeel jezelf zoals de docent dat zou doen. Klassikaal bespreken als dat nodig is.

Klaar: Begin alvast aan het huiswerk (HH en plusopdrachten van leerstof 1 en 2)

Opdracht

Wat: Paragraaf 5.1 (Huiswerk volgende les)

Alleen de normale opdrachten, dus niet de hh en de plusopdrachten

Hoe: In de digitale methode, Schrijf altijd je berekening op.

Tijd: 20 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Beoordeel jezelf zoals de docent dat zou doen. 

Klaar: Waarschijnlijk niet, maar als je klaar bent maak je een mindmap van §5.1

Zelfstandig werken

Zie  de planner in It's learning week 4

Leerdoelen

Wat weet je nog van.....

• wat voor redenen je kunt hebben om te werken
• waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
• hoe je je nettoloon kunt berekenen
• wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk
• wat je minstens moet verdienen en hoe je dat omrekent voor een deeltijdbaan

En tot de volgende les!