Spelling - Voltooid Deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Het voltooid deelwoord

Wat gaan we doen?

- Nieuws

- Herhaling vorige les 

- Voltooid deelwoord 

- Hulpwerkwoorden

- Studiemeter 

Je gebruikt 't kofschip (x) als ezelsbruggetje bij de vervoeging van werkwoorden in de:

1. tegenwoordige tijd (tt)
2. verleden tijd (vt)

Herhaling 't kofschip

  Als de laatste letter van de stam voorkomt in 

't kofschip (x), dan schrijf je een -t. Zo niet, dan schrijf je een -d. 

              

Wanneer gebruik je een
voltooid deelwoord?

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is, dan gebruik je een voltooid deelwoord. Voltooid betekent dat iets is afgerond.

Voorbeeld:
Het regent → Het is nu aan het regenen.

Het heeft geregend → De regen is voorbij, het is nu droog. 

Hoe ziet een voltooid deelwoord eruit?

• Begint bijna altijd met ge-, be-, ver-
• Voorbeelden:                                                                       
   ik ben gevlucht, ze hebben me verloren, bereden politie
• Er staat altijd een ander werkwoord in de zin:         
   hebben, zijn of worden 
• Dit is het hulpwerkwoord (de persoonsvorm) 

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin?

Ik heb sperziebonen gekocht, want ik wist niet zeker of je spinazie lust.

1. lust
2. heb
3. wist
4. gekocht

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin?

Mijn moeder moest naar het ziekenhuis rijden toen mijn vader in zijn vinger had gezaagd.

1. rijden
2. gezaagd
3. moest
4. had

Hulpwerkwoord 

Bij een voltooid deelwoord hoort altijd een hulpwerkwoord in de zin.

Het hulpwerkwoord is het woord dat verandert als je de zin in een andere tijd zet.

De persoonsvorm dus! De meeste voorkomende hulpwerkwoorden zijn: zijn, hebben en worden.

voorbeeld: Tim wordt door de reddingswerkers gezocht.

Noteer het hulpwerkwoord en voltooid deelwoord uit de zin:

Afgelopen zaterdag hebben we de achtste verjaardag van 

mijn neefje Noah gevierd. 

Noteer het hulpwerkwoord en voltooid deelwoord: uit de zin:

'We wilden naar het theater, maar de kaartjes waren te duur dus toen hebben we maar een museum bezocht.'

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin?
De buurman heeft zijn salaris niet op tijd ontvangen en nu moet hij verhuizen, omdat hij de huur niet kan betalen.

1. heeft
2. betalen
3. ontvangen
4. verhuizen

De uitgang bepalen

• gezaagd (zwak)
• bezocht (zwak)
• ontvangen (sterk)

Hoe weet je op welke letters een voltooid deelwoord eindigt?

Weet je het nog?

• Zwakke werkwoorden blijven in een andere tijd hetzelfde     klinken. 
• Sterke werkwoorden hebben de kracht om in de verleden   tijd van klank te veranderen. 

Sterk werkwoord

Zwak werkwoord

Zingen

Klappen

Lopen

Reizen

Fietsen

Kijken

Lezen

Spelen

De uitgang bepalen

• Een voltooid deelwoord eindigt altijd op een -t of -d bij zwakke werkwoorden. Kijk maar:
• koken - kookte - gekookt / tekenen - tekende - getekend

• Een voltooid deelwoord eindigt meestal op -en bij sterke werkwoorden. Kijk maar:                                                             
• lopen - liep - gelopen / slapen - sliep - geslapen

Sterk of zwak werkwoord?

Zwemmen

1. sterk
2. zwak

Het voltooid deelwoord eindigt op:

Zwemmen

1. -d of -t
2. - en

Sterk of zwak werkwoord?

Voetballen

1. sterk
2. zwak

Het voltooid deelwoord eindigt op:

Voetballen

1. -d of -t
2. - en

Schrijf nu het voltooid deelwoord met de juiste uitgang: Leren

Schrijf nu het voltooid deelwoord met de juiste uitgang: Staken

Schrijf nu het voltooid deelwoord met de juiste uitgang: Strooien

Het voltooid deelwoord van wachten is:

Het voltooid deelwoord van schreeuwen is:

het voltooid deelwoord van verhuizen is:

het voltooid deelwoord van veranderen is:

het voltooid deelwoord van juichen is:

Wat vind je nog lastig?

Aan de slag! 

- Studiemeter -> 3F -> Taalverzorging -> Werkwoordspelling -> Voltooid deelwoord -> Alle opdrachten

Moet vandaag af zijn!!