Thema 6 - B1 Organismen en hun omgeving WTS

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

Leerdoelen:

• Je kunt de invloeden op organismen indelen in biotische en   abiotische factoren.
  
• Je kunt de niveaus van de ecologie beschrijven.
  
• Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven.

Ecologie

De omgeving waarin een organisme leeft, 

noemen we het milieu.

Het milieu heeft invloed op het organisme, maar ook het organisme heeft zelf invloed op het milieu.

Als het iets met elkaar te maken heeft noemen we dit een relatie.

Ecologie = Het bestuderen van relaties tussen organismen en het milieu.

Biotische en abiotische factoren

Abiotische factoren = invloeden vanuit de levenloze natuur

Biotische factoren = invloeden uit de levende natuur 

Abiotisch

Biotisch

Opdracht:

• Bekijk het filmpje over het waddengebied.
  
• Schrijf in je schrift: 3 biotische factoren en 3 abiotische factoren.

Niveaus van de ecologie

- Individu (1 organisme)

- Populatie (groep individuen van dezelfde soort die zich onderling voortplanten)

- Levensgemeenschap (verschillende populaties in een bepaald gebied) 

- Ecosysteem (biotoop + levensgemeenschap) 

De niveaus van ecologie: Zet van klein naar groot

Individu

Populatie: groep van dezelfde soort

Levensgemeenschap: alle populaties in een bepaald gebied

Ecosysteem: levensgemeenschap + biotoop

Biosfeer: alle ecosystemen samen

voedselketen 

schakel =  Ieder organisme in een voedselketen 

De eerste schakel van een voedselketen is altijd een plant!

De tweede schakel is altijd een planteneter!

Zet deze dieren in de goede volgorde van de voedselketen.

Voedselweb

Het geheel van voedselrelaties in een ecosysteem 

Zet de organisme op de goede plek om het voedselweb kloppend te maken. 

Plantaardig plankton

Snoek (roofvis)

Waterkever (roofinsect)

Opdracht:

• Pak je schrift
  
• Schrijf een voedselketen op van 5 schakels
  

Piramide van aantallen/biomassa

• Voedselketens kan je weergeven in een piramide
• Van aantallen
• Of van biomassa 

Piramide van biomassa

Biomassa: totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organismen

Piramide van biomassa: biomassa per schakel

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Accumulatie

Planten nemen stoffen op uit hun omgeving 

Dieren eten planten--> gifstoffen worden opgeslagen in het vetweefsel. 

Dezelfde hoeveelheid zware metalen komt in een steeds kleinere hoeveelheid biomassa terecht. 

Dieren aan het eind van de voedselketen hebben meer kans om dood te gaan. 

Accumulatie is ...

1. Bacteriën doorgegeven aan volgende schakel
2. Totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organisme
3. Opeenhoping van giftige stoffen
4. Elke voedselbron in een voedselketen

Pak je planning en ga aan de slag met de opdrachten van B1!