Verpleegtechnisch handelen katheteriseren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Verpleegtechnisch handelen

Katheteriseren 

Lesinhoud

• Planning
• Lesdoelen
• Indicaties/ contra- indicaties
• Vormen van katheteriseren
• Soorten katheters 
• Specifieke aandachtspunten 
• Complicaties bij blaaskatheteriseren 
• Rapporteren

Lesdoelen

• De student kan minimaal 2 indicaties noemen bij blaaskatheteriseren
• De student kan 2 vormen van katheteriseren benoemen
• De student kan minimaal 4 specifieke aandachtspunten noemen bij blaaskatheteriseren 
• De student kan minimaal 2 complicaties noemen bij blaaskatheteriseren 

Inbrengen van een blaaskatheter

Het inbrengen van een blaaskatheter is een voorbehouden handeling.

Volgens de wet BIG mag een voorbehouden handeling alleen uitgevoerd worden door iemand die hiervoor bevoegd en bekwaam is.

Wat is een indicatie voor blaaskatheter?

Indicaties 

• Urineretentie
• Monitoring van urine output
• Chirurgische ingrepen
• Ruggenprik 
• Bieden van comfort bij terminaal zieke cliënten
• Toedienen van medicijnen in de blaas

Contra- indicaties

Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.

Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Vormen van katheteriseren 

Katheterisatie via de urethra kan op verschillende manieren plaatsvinden:

• intermitterend = herhaaldelijk, met tussenpauzes
  
• via een verblijfskatheter = catheter à demeure (CAD)

Vormen van katheteriseren 

Eenmalige blaaskatheterisatie	Verblijfskatheter
De blaaskatheter blijft niet in de urineblaas zitten. Indicatie: - Urine steriel opvangen - Urineretentie bepalen - Chronische blaasretentie	De blaaskatheter kan voor langere tijd in de urineblaas blijven zitten. Indicatie: - Chronische blaasincontinentie - Postoperatief - Blaasspoeling

Soorten katheters 

1. Enkelloopskatheter (eenmalig)
2. Dubbelloopskatheter 
3. Drieloopskatheter
4. Eenmalige katheter
5. Verblijfskatheter 

Kathetermaat 

De diameter van de katheter wordt uitgedrukt in Charrière (Ch, 1 Ch = 0,3 mm). Er bestaat een internationale kleurcode voor de diverse diameters.

Opvangmateriaal

Er zijn drie groepen opvangsystemen:

1. De nachtzak
2. De dagzak
3. Gesloten opvangsysteem 

Specifieke aandachtspunten

Informatie

• opdracht van een arts is (dit is noodzakelijk -> Wet BIG.
• de arts een eenmalige katheterisatie of een verblijfskatheter heeft voorgeschreven (andere materialen)
  
• de zorgvrager is ingelicht
  
• de zorgvrager geeft toestemming

Specifieke aandachtspunten

Hygiëne

• Steriel werkveld
• Vooraf handen wassen
• Extra steriel materiaal bij je te hebben

Complicaties bij een blaaskatheter

Complicaties tijdens het inbrengen van een blaaskatheter

• Extreme pijn, blaaskrampen
• Optreden van bloedingen
• Obstructie 
• Beschadiging urethra 
  

Wat rapporteer je?

Rapportage

In het verpleegdossier rapporteer je:

• de ervaring van de zorgvrager
  
• het soort katheter
  
• de doorsnede van de katheter (uitgedrukt in charrière)
  
• de hoeveelheid vloeistof die in de ballon zit
  
• welke urineopvangzak is gebruikt
  
• wanneer de katheter moet worden verwisseld
  
• hoeveel blaasretentie er was
  
• kleur, hoeveelheid en andere aspecten van de urine
  
• het mictiepatroon na verwijdering van de blaaskatheter
  
• eventuele bijzonderheden

Vragen

Meneer Verbeek klaagt over continue pijn in zijn onderbuik en een enorme plasdrang.

Analyseer welke mogelijke oorzaken er zijn voor de pijnklachten en plasdrang na het plaatsen van een blaaskatheter.

Meneer Verbeek heeft een verblijfskatheter met een gesloten opvangsysteem. Hij heeft hier vragen over.

Wat vertel je meneer over de voordelen van het gesloten opvangsysteem?

Lesdoelen

• De student kan minimaal 2 indicaties noemen bij blaaskatheteriseren
• De student kan 2 vormen van katheteriseren benoemen
• De student kan minimaal 4 specifieke aandachtspunten noemen bij blaaskatheteriseren 
• De student kan minimaal 2 complicaties noemen bij blaaskatheteriseren