3.4 De opkomst van de islam

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

3.4 De opkomst van de islam

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de islam is ontstaan, hoe deze godsdienst zich heeft verspreid en wat de belangrijkste kenmerken van de islam zijn.

Wat weet je al
over de islam?

Het verhaal van Mohammed

Hij leefde van 570 tot 632 n.Chr en woonde in Mekka

Mohammed kreeg een boodschap van Allah (= God) en werd zijn profeet (= boodschapper)

Steeds meer mensen werden moslim, zij hoorde bij het geloof: de islam.

De boodschappen van God werden na Mohammeds dood opgeschreven in de  Koran ( = het heilige boek van de moslims). 

Veel goden of één god? 

• In de zesde eeuw geloofden de Arabieren in honderden goden
  
• In de stad Mekka stond de Ka'aba: een grote zwarte steen
• Op deze plek aanbieden de Arabieren hun goden
• Ook mensen, waaronder veel handelaren, uit andere landen bezochten de Ka’aba en baden er tot hun goden.
• Mekka lag aan een kruispunt van handelswegen en was een belangrijke handelsstad.

Ontstaan islam

• In Mekka wilde men niets van de boodschap van Mohammed weten
• 622: Mohammed vlucht van Mekka naar Medina
• -> start islamitische jaartelling

Het geloof: de islam

• Islam betekent: 'onderwerping'
• Het belangrijkste boek is de Koran of Qoer'ān (القرآن)
• Daarnaast moet een moslim zich (zoveel mogelijk) houden aan de vijf zuilen, dit zijn godsdienstige verplichtingen.
  
• Het vrijdaggebed in een moskee is voor mannen verplicht

Vijf zuilen van de islam

geloofsbelijdenis (sjahada)

الشهادة

rituele gebeden (salat)

الصّلاة

geven aan armen (zakat)

زكاة

ramadan

(saum)

رمضان

pelgrimstocht 

(hadj)

الحجّ

Veroveringen 

Vanaf 632

• Na de dood van Mohammed (632) veroveren zijn opvolgers, kaliefen, grote delen van het Midden-Oosten en Noord-Afrika
• Deze veroveringen werden een jihad (= heilige strijd) genoemd.
• De meeste mensen in deze gebieden worden moslim
• Toen de Arabieren ook een groot deel van Spanje en Portugal veroverden, grensden het Frankische Rijk en het Arabische Rijk aan elkaar.

De Arabische cultuur

In het Arabische rijk ontstond de Arabische cultuur. De belangrijkste voorbeelden hiervan zijn:

1. het Arabische schrift
2. het Arabisch als hoofdtaal
3. islam is de belangrijkste godsdienst

Vanaf 756 viel het rijk uiteen, maar in alle gebieden bleef de Arabische cultuur belangrijk. Daarom worden deze gebieden de Arabische wereld genoemd (zie volgende dia).

soennitisch

sjiitisch

ibadisch

Verdraagzaam

• De Arabische vorsten waren meestal verdraagzaam tegenover joden en christenen, omdat die in dezelfde God geloofden als de moslims. 
• Joden en christenen moesten wél extra belasting betalen, maar ze hoefden zich niet te bekeren tot de islam.
• Geloofde je in meerdere goden, dan moest je wél moslim worden. 
• Islamistische geestelijken verboden afbeeldingen van mensen en dieren in moskeeën, omdat dat afleidde van het geloof. Daarom versierden kunstenaars de moskeeën en korans met mooie vormen en letters (bij de volgende dia zie je hier twee voorbeelden van).

Hagia Sophia, Istanbul, Turkije

Taj Mahal, Agra, India

Tot slot....

... twee korte verwerkingsopdrachten. 

Maak de juiste combinaties door te slepen.

Wat hoort bij welk geloof?

christendom

islam

beide

Mohammed

1 God

kerk

moskee

Mekka

Bijbel

Jezus

Koran

Maak de juiste combinaties

heilig boek voor moslims

de bewoners van deze stad geloofden in meerdere goden en verzetten zich tegen Mohammed

de god van de moslims

 stad waar Mohammed een islamitische staat stichtte

mensen die geloven dat Mohammed de waarheid sprak

Koran

Mekka

moslims

Allah

Medina

Samenvatting 3.4

In Arabië begon de profeet Mohammed in 622 een nieuwe godsdienst met één god: de islam. Mohammed stichtte in Medina een islamitische staat. Hij werd politiek en geestelijk leider van deze staat.

Mohammeds opvolgers breidden het kalifaat uit door veroveringen. Het werd een Arabisch wereldrijk dat zich in 750 uitstrekte van Portugal tot India. 

In de Arabische wereld was er welvaart in de landbouwstedelijke samenleving. Er kwam een Arabische cultuur tot ontwikkeling. De islam was er de belangrijkste godsdienst. Moslims waren meestal verdraagzaam tegenover joden en christenen.