Sondevoeding toedienen via de pomp

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Sondevoeding toedienen via de pomp

Leerdoelen

De student :

• kan indicaties benoemen voor het toedienen van sondevoeding
• kan complicaties benoemen voor het toedienen van sondevoeding
• kan benoemen welke soorten sondevoeding er zijn
• kent de aandachtspunten bij het geven van sondevoeding
• weet hoe het sondevoedingssysteem moet worden gevuld
• weet hoe de pomp op de juiste voorgeschreven hoeveelheid wordt       ingesteld.

Wanneer krijgt iemand sondevoeding?

Indicaties sondevoeding

• Verbeteren van de     voedingstoestand
• Complicaties ondervoeding voorkomen

• Voedingstoestand tijdens ziekteproces op peil houden

• Chronische maag/darmaandoening: voeding niet goed verteerd of opgenomen
  
• Slikproblemen/kauwproblemen: neurologische aandoening, bewusteloosheid
  
• Slokdarmaandoening: te nauw/ontsteking
  
• Zorgvrager die weigert te eten; anorexia
• Verminderde eetlust: kanker, chemo
• Slechte lichamelijke conditie:
   wonden, aansterken voor operatie

Praktijkopdracht

- Zijn er cliënten op de afdeling met sondevoeding?

- Waarom krijgen ze dit? Benoem de achtergrond informatie van de cliënt. 

Opdracht in 2 tallen bespreken tijd: 10 minuten

Sondevoeding is ......

1. vervangende vaste voeding die via een slangetje in de maag of buik komt.
2. volledig vloeibare voeding die via de buikwand wordt opgenomen.
3. volwaardige vloeibare voeding die via een sonde in de maag of dunne darm komt.
4. bijna volwaardige voeding die in de maag of dunne darm komt via een sonde.

Wat is geen aandachtspunt bij het geven van sondevoeding?

1. Het bijhouden van een vochtbalans
2. Mondverzorging
3. Het inschakelen van een diëtist
4. Het afstemmen van de smaak van de voeding

Wat is duodenum?

Wat is jejunum?

Duodenum

• Twaalfvingerige darm.

• Het eerste deel van de dunne darm, waar de vertering van je eten begint. De twaalfvingerige darm zit vol met verteringssappen. 
  

Jejunum

• Nuchtere darm.

• Het tweede deel van de dunne darm.
  De nuchtere darm haalt de voedingsstoffen uit je eten. Deze komen via het slijmvlies in je bloed. 
  

Welke controles bij de patiënt voer je uit voordat je SV toedient?

1. Visuele controle
2. Standaard controle met de PH indicator

Voer een visuele controle uit om te controleren of de neusmaagsonde nog goed ligt. 

Bij de visuele controle inspecteer je de markering op de sonde, de fixatie van de sonde en de mond- en keelholte. Als je daarna twijfelt of de sonde goed ligt, zuig je wat vocht op en controleer je de pH. Bij een pH van 5,5 of lager ligt de neusmaagsonde in de maag.

Met hoeveel ml water spuit je het sondesysteem door?

1. 5 ml
2. 10 ml
3. 20 ml
4. 40 ml

Indicaties andere voedingssondes?

1. Slikstoornissen
2. Aandoeningen aan de slokdarm en/of maag
3. Indien langer dan 4 weken sondevoeding wordt toegediend
4. Alle antwoorden zijn goed

Wat zit er in sondevoeding?

• In sondevoeding zit vocht, energie en alle voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt, zoals eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen.
• Sondevoeding kan het gewone eten voor een deel of helemaal vervangen.

Sondevoeding is parenterale voeding...

1. waar
2. niet waar

Enteraal betekent dat de toediening via het maag-darmstelsel plaatsvindt.

Mogelijke complicatie bij sondevoeding?

1. Stomatitis
2. Aspiratie pneumonie
3. Misselijkheid
4. Alle antwoorden zijn juist

Stomatitis = ontsteking mondslijmvliezen

Welke soorten sondevoeding zijn er?

Soorten sondevoeding

• standaard sondevoeding
• energieverrijkte sondevoeding
  
• vezelverrijkte sondevoeding
  
• eiwitverrijkte sondevoeding
  
• soja sondevoeding

Polymere voeding:
bevat stoffen die in het spijsverteringskanaal
afgebroken moeten worden (eiwit,
    vet,  koolhydraten)

monomere voeding = astronautenvoeding
bevat stoffen die deels al verteerd zijn
 (bij malabsorptieklachten)

Malabsorptie is de verstoorde opname van voedingsstoffen in het bloed en de lymfe, vanuit het maag-darmkanaal tijdens de spijsvertering.

kant-en-klare sondevoeding

sondevoeding in poedervorm

Hoe bewaar je ongeopende sondevoeding ?

1. In de koelkast
2. Op kamertemperatuur

Waar let je op voor
je de SV toedient?

Aandachtspunten

• Juiste patiënt
  
• Juiste sondevoeding
  
• Juiste dosering
• Juiste tijd
• Controleer de houdbaarheidsdatum
  
• Na openen datum/tijd noteren
  
• Let op : zakken -  sv lijnen 24 uur houdbaar
  
• Let op : glazen flessen max. 8 uur
  

Verschillende opties voor toedienen SV

• Intermitterend: bepaalde periode
• Continu: via pomp doorlopend
• Per portie/bolus: via spuit

Toediening via voedingspomp

Toediening via spuit (bolus)

Verschillende merken pompen

Wat is een PEG sonde?

• PEG staat voor de afkorting percutane endoscopische gastrostomie. 

• Dit betekend letterlijk 'mondje' (stoma) van de maag (gaster). Met een PEG kan direct sondevoeding worden gegeven in de maag. 

• Een PEG is dus een voedingssonde.

Indicaties PEG sonde

• Een PEG-sonde wordt aangelegd als iemand voor een periode van meer dan vier tot zes weken sondevoeding nodig heeft.

• Slikstoornissen of bij aandoeningen van slokdarm of maag. 

• Via de sonde, een dun plastic slangetje, wordt de sondevoeding rechtstreeks in de maag gebracht.

PEG J

De letter J staat voor jejunum en dit is het middelste deel van de dunne darm. Met een PEG J kan direct sondevoeding worden gegeven in de dunne darm.

PEG sonde

Toediening van sondevoeding PEG sonde

Zie filmpje Thiemen

-> Module 5: Verpleegtechnische handeling: Toedienen van sondevoeding met een voedingssysteem via een PEG-sonde

PH waarde controleren

PH afkorting -> potentia hydrogenii = staat voor zuurgraad.

• Indien de pH-waarde 5.5 of minder is, dan heb je maagzuur opgetrokken en ligt de sonde in de maag en mag je sondevoeding geven. 

• Is de pH-waarde hoger dan 5.5, dan heb je geen maagzuur opgetrokken en ligt de uiteinde van de sonde niet in de maag.

Laten we gaan oefenen!

• Protocol Vilans;
  'Sondevoeding via neus-maagsonde - pomp'

• Opdracht:
  

    1.  Geef 2 ltr SV per 24 uur
    2. Geef 750 ml SV in 4 uur 

Praktijk oefenen 

• PEG sonde verzorging - Mijn Vilans: Sonde door buikwand verzorgen

• Mijn Vilans: Sondevoeding via neus-maagsonde - spuit /pomp

• Mijn Vilans: Sondevoeding via sonde door de buikwand - spuit/pomp

• Mijn Vilans: pH-aspiraat bepalen via ingebrachte neus-maagsonde

• Gebruik de beoordelingsformulieren, 1 cliënt, zorgverlener, observator. 

Afsluiting

• Wat hebben we geleerd?
• Huiswerk bespreken
• Planning is aangepast -> ANS laten zien. 

Vragen?

Feedback?