Les 1: Het endocriene stelsel

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Het endocriene stelsel

Waar denk je aan bij
het hormoonstelsel?

Hormonen 

Chemische stof

Heeft regulerend effect op specifieke organen

Afgegeven door hormoonklieren

Reist door het bloed

reguleren= in goede banen leiden, regelen

Verschil gewone klier/ hormoonklier

Gewone klier: 

-zweetklier, speekselklier, lymfeklier etc.

- heeft een afvoerbuis om het product af te voeren

Hormoonklier:

- maakt hormonen

- Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Leptine en Ghreline zijn hormonen die de stofwisseling en je eetlust reguleren. Zij zorgen samen met insuline voor verzadiging, maar ook voor honger.

Hypofyse

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen.
   
2. Het maakt het groeihormoon
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren (zoals de geslachtsorganen)
   

Basisstof 7. 

De hypofyse en de schildklier

De hypofyse en de schildklier

Schildklier

• De schildklier maakt schildklierhormoon:
  
  
• Schildklierhormoon regelt verbranding in de cellen (stofwisseling) en groei en ontwikkeling.
  
  
• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker.
  
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent beweeglijk, valt af.
  

schildklier

is een hormoonklier in je hals, tegen het strottenhoofd

Stofwisseling,

groei en 

ontwikkeling.

Alvleesklier

Hormoon 1

Insuline

Hormoon 2

Glucagon

Bijnieren

Merg: Produceert adrenaline in acute stresssituaties

• Verhoogt spierspanning/hartslag/bloedtoevoer spieren
• Verwijdt de pupillen, vernauwt niet-essentiële vaten
• Verhoogt vrijmaking van glucose uit glycogeen

Schors: 

• Aldosteron: Verhoogt bloeddruk via heropname van zout
• Cortisol: Verhoogt bloedsuikerspiegel en remt ontstekingsreacties
• Geslachtshormonen: Androgenen (mannelijk) en oestrogenen

Cortisol staat onder invloed van stress en dag-nachtritme. 

- verhoogt bloedsuikerspiegel door remmen van opname glucose en bevorderen aanmaak van glucose.

- bevordert hiervoor afbraak van vet

- bevordert hiervoor afbraak van eiwit

geslachthormonen man

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de teelballen
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen (zoals zwaardere spieren)
  
• testosteron
  

geslachthormonen vrouw

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de eierstokken
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen
  
• regelen menstruatie
  

Hormonen zijn:

1. Regelstoffen
2. Voedingsbestanddelen
3. Geslachtskenmerken
4. hormoonklieren

Hormonen werken sneller dan impulsen

1. Juist
2. Onjuist

Welk hormoon maakt de hypofyse?

1. Testosteron
2. Oestrogenen
3. Groeihormoon
4. Zaadcellen en eicellen

De hypofyse hoort bij het

1. Zenuwstelsel
2. Spierstelsel
3. Hormoonstelsel
4. Uitscheidingstelsel

Hypofyse

Schildklier

Bijnieren

Eilandjes van langerhans

Teelballen

Adrenaline wordt gemaakt in de...

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Hypofyse

Bijnieren

Eilandjes van Langerhans

Schildklier

Adrenaline

Insuline

Glucagon

Groeihormoon

Hormoon voor verbranding

Hormoon dat schildklier aanzet

Hoe heet het mannelijk groeihormoon?

1. Testosteron
2. Insuline
3. Oestrogeen
4. Melatonine