Samenvatting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Samenvatting

Hoofdstuk 2. De gouden eeuw

Paragraaf 1: Handel en nijverheid in de Republiek

Leerdoelen:

• Je kunt een beschrijving geven van de economie van de Republiek.

• Je kunt uitleggen hoe de economie van de Republiek onderdeel werd van de wereldeconomie en welke rol de VOC en de WIC daarbij hadden.

• Je kunt een verband leggen tussen de driehoekshandel, de slavenhandel en de plantageslavernij.

De economie van de Republiek

1450: de Handel komt tot bloei.

> De oostzeevaart komt op.

Weet je nog...

oorlog met Spanje!

Gevolg: Veel geld, veel kennis, veel handel

Opkomst van het handelskapitalisme:

Het verdienen van geld staat centraal.

Stapelmarkt

VOC en WIC

Het ontstaan van een wereldeconomie.

Oprichting VOC (1602)

Oost-Indië --> Indonesië

Oprichting WIC (1621)

West-Indië --> Amerika en Afrika

Handelsmonopolie

Handel in Specerijen

Handel in Slaven (en kaapvaart!)

Deel 2:

Slavernij in de Amerikaanse koloniën.

Waarom?

Hoe?

Wanneer?

Hoeveel?

Afrika

Handelsposten WIC.

Hoe komen ze aan de slaafgemaakten?

Wat geven ze er voor?

De trans-Atlantische  slavenhandel

De driehoekshandel.

Noem de 3 onderdelen van de Trans-Atlantische slavenhandel.

leerdoel

Je kunt beschrijven hoe de samenleving in de Gouden Eeuw eruitzag.

Arm en rijk in de Gouden eeuw

Rijkdom                                          Macht

Handel

Drooglegging (polderen)

Handelsroutes ontdekken

Politieke invloed

Belangrijke posities

Overerfbaar

Leerdoelen

Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen wat kenmerkend was voor de cultuur van de Republiek.

Je kunt uitleggen dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was

Kunst

Welvaart zorgt voor bloei

Architectuur

Schilderijen

Christiaan Huygens

lichtgolven

+

Het slingeruurwerk

Antoni van Leeuwenhoek

Baruch Spinoza

Rationalisme: rationeel denken

God is geen persoon, maar natuurwetten

Christiaan Huygens

Isaac Newton

Antoni van Leeuwenhoek

Benedictus de Spinoza

Wetten van de Mechanica

Natuurwetten

2.3 Burgers aan de macht

Leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe de Republiek werd bestuurd en wat daar bijzonder aan was.

  

Je kunt aan de hand van een voorbeeld uitleggen dat de stadhouder en de regenten soms verschillende belangen hadden.

Je kunt uitleggen hoe de Gouden Eeuw tot een einde kwam.

Het bestuur van de Republiek

1. 

2. 

Geen koning, maar een kleine groep 'rijke mannen' --> Regenten

Geen centraal bestuur. (Elk gewest voor zichzelf) 

Politiek.. was voor mannen.

Regenten en stadhouders

Stadhouder

Legerleider

Gewestelijke

staten

Raadspensionaris

Hoogste functionaris

Staten-Generaal

van Holland

eerste stadhouderloze tijdperk

Willem II overlijdt.

Regenten kiezen er voor geen stadhouder meer aan te stellen.

Johann de Witt wordt de 'nieuwe' leider

1650

Het einde van de Gouden eeuw

Het rampjaar en de dood van de Witt. 

2.4 Vorsten met absolute macht

Leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe koningen sinds de late middeleeuwen meer macht probeerden te krijgen.

 

Je kunt uitleggen wat absoluut bestuur is en hoe dat functioneerde in Frankrijk.

Je kunt enkele gevolgen noemen van de invoering van absoluut bestuur in Rusland.

Koningen willen meer macht

17e eeuw: voornamelijk

erfelijke monarchen.

Middeleeuwen: Koning is

afhankelijk

centraal bestuur

Een machtige koning: Lodewijk (Louis) XIV

Koning  van Frankrijk (sinds 1643) (tot 1715) --> 72 jaar.

Absoluut vorst

Verdeling van de macht

Rechterlijke macht

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Laatste stukje: 

Het grote voorbeeld: Absolutisme: Lodewijk XIV

Charles XI (Zweden)

Frederick William I (Oostenrijk en Pruisen)

Peter de Grote (Rusland)

Groot in naam, en in lengte (2,15 meter)