Hoofdstuk 4

• Nederlands
• Beroepsopleiding

Er - vooruitwijzen

 ‘Er’

Vijf soorten ‘er’

Bedenk bij iedere soort een zin.

1. er + indefiniet subject

- voorlopig subject in van de zin

- staat aan het begin van de zin

4. er + prepositie

3. er + woord van hoeveelheid

- gevolgd door telwoord/woord van hoeveelheid 

- staat na het eerste werkwoord

2. er van plaats 

- nooit op de eerste plaats, vervangt plaats, 

- kun je vervangen door hier/daar, 

- staat na het eerste werkwoord

- werkwoord met vaste prepositie

- vervangt het object

- staat na het eerste werkwoord

5. er + passief

- vervangt van het onderwerp

- staat aan het begin van de zin

zinnen

Er - + prepositie

‘er’ wijst vooruit  

Ik dacht eraan toen het weer lente werd.

‘er’ + prepositie in combinatie met een bijzin  

Ik dacht eraan toen het weer lente werd.

■ Ik ben erbij betrokken.

■ Ik ben er verbaasd over.

verbaasd = adjectief

betrokken = participium van betrekken.

Agenda vergadering ‘duurzaam imago’

1 Opening

2 Verslagvorigevergadering

3 Mededelingen en ingekomen stukken

4 Inventarisatiemogelijkemaatregelen

5 Prioriteitenlijst

6 Marketingplan

7 Inlichten van medewerkers

8 Financiering

9 Rondvraag

10 Sluiting

Verdeel de functies

Bereid je voor (ca. 3 min.)

- welke maatregelen spreken je (niet) aan

- welke nieuwe maatregelen wil je inbrengen?

- welke tegenstand verwacht je en hoe reageer je daarop? 

- bij welk agendapunt wil jij iets inbrengen?

in één minuut

100 tot 200 woorden

Wat is jouw sprankelende binnenkomer?

Waar sta jij voor?

Wat is je verzoek?

Open sollicitatie

ca. 350 woorden

Kwaliteiten uit de elevator pitch

Denk aan het gebruik van 'er'.

Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder niet zonder ons.

de taalstaat

1. Waar haalt Claudia de Breij plezier uit?
2. Waarom wil ze op 5 mei graag het lied van Ramses Shaffie laten draaien? 
3. Wat is het leukste wat ze van Helen geleerd heeft?

Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder niet zonder ons.

de taalstaat

1. Waar haalt Claudia de Breij plezier uit?
2. Waarom wil ze op 5 mei graag het lied van Ramses Shaffie laten draaien? 
3. Wat is het leukste wat ze van Helen geleerd heeft?

imperatief gebruiken

klagen en kritiek geven

de juiste toon

aantekeningen maken 

reageren op een klachtenbrief

Hoofdstuk 4 - gezondheid en voeding

Wat doe jij?

Wat wil je toepassen in je leven?

Wat zijn jouw tips?

Doemscenario lijkt te donker

Doemscenario lijkt te donker

jkt te donker

6.

1. Niet waar.

Dementie is een verzamelnaam, de ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende oorzaak van dementie.

?

2. Waar.

Maar hoe ouder e wordt, hoe groter de kans. Bij jonge mensen is dementie vaker erfelijk.

3. Waar.

Ook al weten ze aanvankelijk niet wat er aan de hand is, ze beseffen wel dat er iets misgaat.

4. Niet waar.

Er kan ook sprake zijn van een onschuldig concentratieprobleem of van een depressie die vergeetachtig maakt.

5. Niet Waar.

Nog niet.

Doemcenario lijkt te donker

Dementie is een verzamelnaam. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende oorzaak van dementie.

Jongere mensen kunnen ook last krijgen van dementie, maar 

hoe ouder je wordt, hoe groter de kans. Bij jonge mensen is dementie vaker erfelijk.

Ook al weten mensen aanvankelijk niet wat er aan de hand is, ze beseffen wel dat er iets misgaat.

Bij vergeetachtigheid

kan er ook sprake zijn van een onschuldig concentratieprobleem of van een depressie die vergeetachtig maakt.

Dementie is (nog) niet te genezen.

Dementie is voor iedere betrokkene moeilijk, voor de patiënt zelf, maar ook voor familie en dierbaren.

wrang

menigeen

onbeheersbaar

ontlopen

afvlakken

gelijkluidend

uitwijzen

hekkensluiter

Doemscenario lijkt te donker

noodlot

keerzijde

verdrievoudigen

opdringen

naderen

gelijkluidend

belasten

opbouwen

Hoe word jij 100?

Luister naar de tekst

1. Noteer de 'Power 9' in imperatieven

2. Vertel (waar mogelijk) waarom het kenmerk gezond is

Wat doe jij als je een dag geen telefoon hebt.

Schijf van vijf

Wanneer heb je voor het laastst heel lekker gegeten?

Waar was dat?

Wie had het eten klaargemaakt?

Hoe voelde je je na dit heerlijke maal?

Welke emoties of gedachten brengen de geur van dit eten bij je naar boven?

Wat betekent lekker eten voor jou?

Hoe ziet het leven er uit als er nooit lekker eten was?

op

af

mee

uit

door

weg

in

terug

vrij

dicht

over

voor

onder

vast

open

waar

achter

na

de ondervoeding

op ... na

de betutteling

de stelling

betuttelen

de consensus

het gehalte

afdingen op

Eten is meer dan optelsom van nutriënten

rechtvaardigen

de omnivoor

vernuftig

kraakhelder

bijstellen

de optelsom

bevoogdend

het kuipje

het streven

vergeefs

enfin

opleggen

imperatief

0°

Plan tijd in om rustig en in een prettige omgeving te eten.

bevel, instructie, gebod

gebruik de ik-vorm van het werkwoord als eerste woord

Gaat u zitten!

Gaat u maar zitten.

Gaat u maar even zitten.

Gaat u nou eens zitten.

Gaat u nou toch eens even zitten

Gaat u nou toch maar eens even zitten.

Eet je bord leeg!

Eet je bord maar even leeg.

Eet je bord nou eens leeg.

Wees kritisch ten opzichte van commerciele reclames van voedingsmiddelen.

imperatief

Plan tijd in om rustig en in een prettige omgeving te eten.

bevel, instructie, gebod

gebruik de ik-vorm van het werkwoord als eerste woord

Gaat u zitten!

Gaat u maar zitten.

Gaat u maar even zitten.

Gaat u nou eens zitten.

Gaat u nou toch eens even zitten

Gaat u nou toch maar eens even zitten.

Eet je bord leeg!

Eet je bord maar even leeg.

Eet je bord nou eens leeg.

Welke toon wil je gebruiken, wat is het doel van je instructie?

Schrijf een instructie voor een collega of werknemer

Welke modale partikels gebruik je?

Hoofdstuk 6 - opdracht 9 en 10

Ik zou er goed over nadenken.

Ik zou er nou toch nog maar wel even goed over nadenken.

verzachten

versterken

verbazing en ongeduld

verzoek of voorstel

van gedachten veranderd

modale partikels

Kom binnen

Kom maar binnen

Kom even binnen.

Kom maar even binnen.

Ga zitten.

Ga maar zitten.

Ga even zitten.

Ga maar even zitten.

Kijk op blz. 20.

Kijk maar op blz. 20.

Kijk even op blz. 20.

Kijk maar even op blz. 20.

voedselafdruk / Urgenda

doe de test

https://www.voedingscentrum.nl/voedselafdruk

'Stoom uit je oren...'

luister naar de teksten van opdracht 12

Klaag!

Denk aan de juiste intonatie.

Zinnen met ‘zou’  

nog vriendelijker...

misschien

even

- advies -> altijd ‘kunnen’ of ‘moeten’

- vriendelijke vraag -> altijd ‘kunnen’, ‘mogen’ of ‘willen’

kunnen

moeten

mogen

willen

schelen

letsel

verzuim

arbeidsongeschiktheid

Luister naar het fragment zonder beeld

Maak aantekeningen van de tekst

Bereid een monoloog voor

minimaal 3 / maximaal 5 minuten

Let op structuur van de zinnen 

Let op je woordkeus.

Let op de structuur van de tekst: 

                           inleiding - kern - slot

reactie klachtenbrief

herhaal de klacht

geef aandacht aan emoties 

verzeker onderzoek en maatregelen

bedank voor de brief

bied een alternatief

positief

beleefd

neutraal