Stoornissen in het bewustzijn

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Leerdoel

Ik kan bij iemand zijn bewustzijn controleren en handelen als iemand bewusteloos is.

Terugblik Flauwvallen 

In de les ademhalingsstoornissen is het onderdeel flauwvallen behandelt. 

Wat zijn  ook al weer de kenmerken van flauwvallen?

kenmerken
flauwvallen

Hoe dreigende flauwte herkennen?

Iemand gaat gapen, gaat zwarte vlekken zien, gaat zweten en wordt bleek.

Had jij ze goed?

Flauw vallen voorkomen

Slachtoffer laten liggen 

Gecontroleerd laten vallen met de Rautek methode

Geen 112 bellen (2 min wachten)

Weer flauw voelen dan opnieuw plat laten liggen

Stoornissen in het bewustzijn

• Zolang een mens op je reageert als je hem of haar aanspreekt noemen we dat: bij kennis of bij bewustzijn.
  
• bewustzijn verstoord raken (hypo tekort aan suiker: Diabetes)
  
• Als een mens niet meer reageert op aanspreken en andere prikkels dan is hij bewusteloos. 

Flauwte

Flauwvallen is dus niet hetzelfde als bewusteloos zijn. Flauwvallen doe je als je hersenen heel even niet genoeg zuurstof krijgen. In de EHBO is het gangbaar te spreken van een flauwte. Niet altijd is sprake van vallen.

Een flauwte kan meerdere oorzaken hebben:

•   Honger
  
•   Schrik
  
•   Bloedarmoede
  
•   Benauwde ruimte
  
•   Hitte
  

Iemand die flauwvalt ziet bleek, dat geldt ook mensen met een donkere huid. Verder voelen ze zich slap en misselijk. Slachtoffers kunnen een paar minuten het bewustzijn verliezen.

kenmerken
bewusteloosheid

flauwvallen

bewusteloosheid

Het slachtoffer reageert niet op prikkels (stem of aanraken)

Gewone spierspanning

Reflexen zijn intact

Licht, kortdurend bewustzijnverlies

Het slachtoffer reageert op prikkels (stem of aanraken)

Lang, diep bewustzijnsverlies

Geen spierspanning

Reflexen zijn niet intact

stoornissen in het bewustzijn kunnen komen door:

-schedelhersenletsel

- epilepsie

- koortsstuipen

-diabetes

Schedelhersenletsel

Door een val of een klap tegen het hoofd ontstaat een beschadiging in de hersenen. Door die schade kan een slachtoffer bewusteloos raken. Dit duurt meestal langer dan een paar minuten.

Andere tekenen van hersenletsel zijn:

•  Sufheid of verwardheid
  
•  Hoofdpijn
  
•  Duizeligheid
  
•  Gevoeligheid voor licht en geluid
  
•  Geheugenverlies 
  
•  Misselijkheid
  

Wat kun je doen?

Een slachtoffer dat bewusteloos is geraakt door schade aan de hersenen loopt gevaar. De tong kan achter in de keel zakken. Daardoor kan er geen lucht meer in de luchtpijp komen. Daarom leg je een bewusteloze in de stabiele zijligging. Door de stabiele zijligging hou je de luchtweg vrij.

Wat zijn de tekenen van hersenletsel?

1. Sufheid, verwardheid en geheugenverlies
2. Geheugenverlies, duizeligheid en koud
3. Misselijkheid, warm en hoofdpijn
4. Gevoeligheid voor licht en geluid, pijn aan de rechterkant en hoofdpijn

Wat moet je doen met iemand die het bewustzijn verloren heeft?

1. Van buik naar rug leggen
2. Het lichaam stabiel leggen
3. Laten zitten met het hoofd tussen de benen

Epilepsie

Epilepsie is een stoornis in de hersenen die kan leiden tot aanvallen van krampachtige bewegingen van de lichaamsspieren. Deze aanvallen zijn tijdelijk. Ze kunnen leiden tot bewustzijnsverlies.

Epilepsie

Een epilepsie-aanval kan bij ieder slachtoffer anders zijn. Bij een grote aanval draaien de ogen weg. Het slachtoffer kan urine en ontlasting laten lopen. Zijn ademhaling kan stoppen, waardoor hij blauw wordt. Na een aanval kan het slachtoffer heel moe zijn.

Wat kun je doen bij iemand met een epilepsie aanval?

Een EHBO'er kan niet veel doen om te helpen. Wel kun je een slachtoffer de ruimte geven zodat hij zich niet kan stoten. Na de aanval kun je de luchtweg vrij houden.

Koortsstuipen

Wat is het?

Wat kun je doen?

•   Zorg dat het kind zich niet kan bezeren
  
•   Hou geen bewegingen tegen
  
•   Probeer het kind af te koelen en let op zijn ademhaling
  
•   Bel 1-1-2 voor een ambulance
  
•   Leg hem na de stuip in de stabiele zijligging.
  

Wat kun je als hulpverlener doen bij iemand met een epilepsie aanval?

Wat is een koortsstuip?

1. Verhoogde temperatuur in de benen
2. Verhoogde temperatuur in de maag
3. Verhoogde temperatuur in het hart
4. Verhoogde temperatuur in de heresenen

Wat kun je als hulpverlener doen bij iemand met een koorststuip?

Diabetes

Mensen met diabetes kunnen hun bloedsuikergehalte niet goed regelen. Daarvoor gebruiken ze medicijnen. Als het suikergehalte te hoog wordt, voelt het slachtoffer zich slaperig. Hij wordt dorstig en heeft vaak hoofdpijn. We noemen dit hyperglykemie of kortweg hyper. In dit geval heeft het slachtoffer medicijnen nodig. Misschien kan hij dit zelf inspuiten, of een familielid.

Diabetes

Als het suikergehalte te laag wordt noemen we dat een hypo (of hypoglykemie). Het ontstaat als het slachtoffer te weinig heeft gegeten of teveel heeft bewogen. De diabeet kan plotseling bewusteloos raken. Soms voelt hij zich eerst licht in het hoofd, hij trilt, zweet en geeuwt.

Wat kun je doen bij een hypo?

• Je kunt helpen door het slachtoffer drinken te geven met veel suiker, bijvoorbeeld sterke limonade of sportdrankjes. 
  
• Je belt 112 als het slachtoffer niet meer zelf kan eten of drinken.
  

Eerste hulp bewusteloosheid

Stap 1: Bewustzijn controleren

Wat kun je nu doen als eerste hulpverlener als je met iemand te maken krijgt die bewusteloos is?

- ga op je hurken naast iemand zitten en schud hetslachtoffer zacht heen en weer.

- Stel duidelijk een vraag als: "Hallo, wie bent u?" of "doe je ogen eens open"

- Als het slachtoffer niet reageert dan is hij bewusteloos

Stap 2: ademhaling controleren

Controleer ademhaling met de kinlift door gedurende 10 sec:

- kijken > of de borstkas omhoog gaat

- luisteren > aan mond en neus of je geluid hoort

- voelen > met je wang of er luchtstroom is

Stap 3: stabiele zijligging

wel ademhaling, dan stabiele zijligging! 

0

waar let je op bij
de stabiele zijligging?

Wat als het slachtoffer op zijn buik ligt?

0

Stap 4

Geen ademhaling meer? Dan slachtoffer terug draaien op de rug en beginnen met reanimeren

Einde instructie

Ga terug naar de opdracht in Teams en maak daar de overige vragen.