Revolutie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Revolutie in Nederland

Lesdoelen

Aan het einde van deze les weten jullie:

• Wie de patriotten waren
• Hoe de Bataafse revolutie tot stand kwam
• Hoe Nederland onder Franse invloed kwam te staan.

Nederland in 1780

• Situatie rond 1780 vergelijkbaar met Frankrijk voor de revolutie:
• Voor de vierde keer in oorlog met Engeland vanwege militaire hulp aan Amerika
• Onvrede bij het volk over geleden verliezen op zee
• ''Patriotten'' gaven de Stadhouder en regenten de schuld van de Nederlandse zwakte

Wie waren die Patriotten?

Beweging van Democraten

Geïnspireerd door de Amerikaanse Revolutie en de verlichting.

Streefden naar vrijheid, gelijkheid en democratie.

Joan Derk van der Capellen tot den Pol

1795-1801: 

Bataafse Republiek

• Revolutie o.l.v. de Patriotten: zij willen meer van het volk (...en zijn wel klaar met de Oranjes)

• De Patriotten krijgen hulp van de Fransen

• Frankrijk bezet Nederland (1795-1813) en erfstadhouder Willem V moet vluchten naar Engeland

Aan het volk van Nederland

• 1781: pamflet 'Aan het volk van Nederland'. Dit was een aanklacht tegen de macht van de regenten en vooral stadhouder Willem V. 
• Schrijver was Joan Derk van der Capellen. Het was een oproep om in opstand te komen.
• Het anonieme pamflet ging van hand tot hand en werd het startsein van een politieke beweging die zich de patriotten noemde.

Joan Derk van der Capellen tot den Pol

Van der Capellen was een Edelman en politicus, en oprichter van de Patriottenbeweging. 

In 1781 schreef hij een pamflet genaamd: 'Aan het volk van Nederland'.

Hierin riep hij zijn medepatriotten op in opstand te komen tegen de Oranjes, omdat hij hen zag als de koningen van oude tijden. Hij noemde de Stadhouder en zijn familie heerszuchtige lieden die het volk behandelden als een erfelijk eigendom.

De Bataven

De Germaanse stam der Bataven waren een van de oorspronkelijke bewoners van Nederland.

Rond het jaar 70 kwam deze stam in opstand tegen hun onderdrukkers, de Romeinen. 

De patriotten zagen de Bataven als hun grote voorbeeld en noemden hun leger, Het Bataafs Legioen, dan ook naar hen.

Boze burgers

Pamflet ''Aan het volk van Nederland'' verspreidde zich snel

Beeld ontstond van de Regenten die onder een hoedje speelde met de stadhouder, en alle baantjes en voorrechten onder zichzelf verdeelden.

(Vergelijkbaar met de 2e stand in Frankrijk)

Woedende burgers sluiten zich aan bij de Patriotten

''Vrijkorpsen''

Vrijkorpsen

Vrijkorpsen of Exercitiegenootschappen waren gewapende groepen burgers die niet bij het leger hoorde, maar wel een soort leger vormden.

In 1786 namen enkele van deze aan de Patriotten geallieerde groepen in enkele steden de macht over. Ze verjoegen de regenten uit het stadhuis.

Als gevolg hiervan vluchtte Stadhouder Willem V van Den Haag naar Nijmegen.

De Aanhouding bij de Goejanverwellesluis

Wilhelmina, de vrouw van Willem V, was een daadkrachtige vrouw. Om te proberen de gemoederen te kalmeren reisde zij in het geheim vanuit Nijmegen naar Den Haag om de staten van Holland over te halen haar man terug te laten keren. Ze werd echter ontdekt door een Gouds Vrijkorps die haar terugstuurde naar Nijmegen. Blijkbaar werd zij door deze patriotten ruw behandeld wat haar zo schoffeerde dat zij haar broer om hulp vroeg.

Frederik Willem II, Koning van Pruisen

De Bataafse Revolutie

In 1795 trok het Bataafse legioen samen met het Franse leger de Republiek binnen

Regenten gaven de macht over aan de Patriotten

Willem V vlucht naar Engeland

De Bataafse Republiek

-De Nederlandse Republiek wordt binnengevallen met hulp van de Patriotten.

-Stadhouder Willem V vlucht naar Engeland

-De Republiek wordt onderdeel van Frankrijk als de Bataafse Republiek

De Bataafse Republiek

• Nieuwe regering naar Frans Revolutionair voorbeeld
• Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger
• Algemeen Kiesrecht (voor mannen)
• Parlement
• Eenheidsstaat: Een staat waarin gemeentes en provincies ondergeschikt zijn aan het landsbestuur
• Openbare scholen en gelijke rechten voor Joden

Franse invloed

• Napoleon zag de Republiek als vazalstaat en maakte een einde aan de democratie
• in 1806 zette hij zijn broer als koning op de troon
• Koning Lodewijk Napoleon

Nederland koninkrijk

1806 Lodewijk Napoleon koning

Einde Bataafse republiek.

Goede koning voor Nederland

Koning Lodewijk

Eerste koning van Nederland

Kwam op voor de Nederlandse belangen

Razend populair onder Nederlanders

1813

Koning Willem I

Franse Tijd

1810, Napoleon lijft Nederland in bij Frankrijk

In 1813 worden de Fransen door de Coalitie weggejaagd

Franse Invloeden:

• Dienstplicht
• Metriek stelsel
• Achternamen
• Burgelijkestand

Hoe noem je de groep ontevreden burgers die in 1787 in opstand kwamen tegen het bestuur?

1. Oranjegezinden
2. Pruisen
3. Patriotten
4. Stadhouders

De patriotten vonden dat de regenten het land slecht leidden. Wat moest beter?

Wat wilden de patriotten?

1. net zo rijk worden als de regenten
2. inspraak in het bestuur en grondrechten
3. een koning in plaats van een stadhouder
4. Ze wilden dat er niks veranderde in de Republiek

Wat veranderde er door de Bataafse Revolutie in Nederland?

Sleep de zinnen naar het goede vak

Oorzaak voor de opstand van de patriotten.

Geen oorzaak voor de opstand van de patriotten.

Het bestuur was niet democratisch.

De regenten deden weinig om de economie te verbeteren.

De koning van Pruizen wilde de macht in de Republiek overnemen.

De patriotten wilden een grondwet.

patriotten wilden even rijk worden als regenten

Welke gebeurtenis vindt als EERSTE plaats?

1. Wilhelmina wordt aangehouden bij Goejanverwellesluis
2. Het Pruisische leger herstelt de macht van de stadhouder
3. Stadhouder Willem V vlucht van Den Haag naar Nijmegen
4. Gevluchte patriotten keren terug in de Republiek

Wie waren de patriotten?

1. Mensen die voor de stadhouder waren.
2. Mensen die tegen de stadhouder waren.
3. Mensen die koning wilde worden.
4. Mensen die Napoleon goed vonden.

wat is een gevolg van het pamflet
‘Aan het volk van Nederland’?

1. het uitbreken van de Franse Revolutie
2. Stichting Bataafse Republiek
3. Napoleon wordt de keizer van Frankrijk
4. Amerikaanse onafhankelijkheid oorlog

Wie schreef 'Aan het volk van Nederland'?

1. Jan Melgers
2. Joan Derk van der Capellen tot den Pol
3. Stadhouder Willem V
4. Johannes Rannink

Wat is de juiste chronologische volgorde van de volgende gebeurtenissen over de Bataafse Revolutie?

1 De koning van Pruisen stuurt zijn leger naar Nederland om de orde te herstellen
2 Het pamflet 'Aan het volk van Nederland' verschijnt
3 Veel patriotten vluchten naar Frankrijk

1. 1-2-3
2. 3-2-1
3. 2-3-1
4. 2-1-3

Welk begrip of persoon hoort niet bij de Bataafse Revolutie?

1. Patriot
2. Orangist
3. Lodewijk Napoleon
4. Willem III

Bij de Bataafse Revolutie...

1. ...kregen we een nieuwe grondwet.
2. ...mocht iedereen meebeslissen.
3. ...werd een Nederlandse koning afgezet.
4. ...werden we geholpen door de Fransen.

Wat is de Bataafse Revolutie?

1. een democratische revolutie met steun van Pruisen
2. een democratische revolutie met steun van Frankrijk
3. Een opstand tegen de Bataafse koning
4. Een opstand tegen de Franse koning

Wie staan er in de Bataafse Revolutie tegenover elkaar?

1. Patriotten v.s. Jacobijnen
2. Patriotten v.s. Lodewijk XVI
3. Stadhouder v.s. Patriotten
4. Engeland v.s. Patriotten

Deze vraag gaat over de Bataafse Revolutie in Nederland.

Wat veranderde bij de Bataafse Revolutie in 1795?

1. Er werd een parlement (de Nationale Vergadering) gekozen
2. Willem V vluchtte naar Frankrijk
3. Patriotten keerden terug in Nederland met het Pruisisch leger
4. Patriotten riepen de Bataafse monarchie uit.