Workshop Zinsbouw

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Zinsbouw/stijl: Woordsoorten

Elk woord in een zin kan je benoemen

Oei...daar snap ik niks van.....

Lidwoorden

1. De (bepaald lidwoord)
2. Het (bepaald lidwoord)
3. Een (onbepaald lidwoord)
   
   

De vader en het kind zitten in een vliegtuig.

Hoeveel zelfstandige naamwoorden zitten in deze zin:
Een zelfstandig naamwoord verwijst naar een mens, dier, plant, begrip of naam.

1. 2
2. 4
3. 5
4. 6

Hoeveel hoofdwerkwoorden zijn er mogelijk in een werkwoordelijk gezegde?

1. 1
2. meer dan 1

Benoem de werkwoorden.
Zullen we beginnen met de les? Wil je hier over nadenken?

1. zullen , wil
2. zullen, beginnen, wil
3. zullen, beginnen, wil nadenken
4. zullen, beginnen met, wil, over nadenken

Benoem de hulpwerkwoorden:

Ik heb dat altijd al willen kopen

1. heb
2. heb, willen
3. kopen
4. heb, willen, kopen

koppelwerkwoorden

Koppelwerkwoord verbindt het onderwerp met een zelfstandig nw of een bijvoeglijk naamwoord

Mijn vriendin zou graag stewardess willen worden

Kijk naar het belangrijkste werkwoord in de zin -> koppel ww?

Mijn vriendin zou graag stewardess willen worden.

Werkwoordelijk gezegde gaat over 'doen'  en naamwoordelijk gezegde gaat over 'zijn'. 

Bijvoeglijk naamwoord

Dat voegt iets bij aan het zelfstandig naamwoord:

De auto - De grijze auto - De kleine, grijze auto - De kleine, vieze, grijze auto- De kleine, vieze, oude, grijze auto

In welke zin is NIET sprake van een koppelwerkwoord?

1. Hij lijkt mij een leuke vent.
2. Zij is 18 jaar geworden.
3. De voorstelling leek hem niets aan.
4. Hij is geknipt door de kapper

in, onder, voor, aan, van, boven, onder,,,,,

Tijdens, gedurende, naar, na, bij...

Hoeveel voorzetsels heeft deze zin:
Op de verjaardag waarschuwde ik haar voor de hond.

1. 1
2. 2

Voegwoorden staan tussen woorden, woordgroepen of hoofdzinnen.

Doordat het regent, komen we te laat.

Omdat ik mij verslapen had, kwam ik te laat.

Persoonlijk voornaamwoord

Ook als meewerkend:

Ik geef aan jou/hem/haar/jullie.

Of als lijdend voorwerp

(wie of wat + onderwerp +gezegde)
Ik zie hen zwaaien.

 hun/hen

Ik geef aan hen een brief (met vz)

Ik geef hun een brief ('zunder' vz)

Ik zie hen op het station (lijdend vw)

Dit is niet jouw mobiel en ook niet van hem, maar het is mijn mobiel.
Welke bezittelijk vnw zie je?

1. jouw
2. jouw, hem
3. jouw, mijn,
4. jouw, hem, mijn

Aanwijzend voornaamwoord

DIE en DEZE

(wijst naar 'de' woorden)

DIT en DAT 

(wijst naar 'het'woorden

Het artikel over de regering in de Stentor van afgelopen zaterdag, .... klopte niet.

1. die
2. dat

Betrekkelijk voornaamwoord

heeft betrekking op een woord of woordgroep dat eerder in een zin is benoemd:

DIE, DAT, WIE, WAT

Het kleine meisje, .... ik heb helpen oversteken, was heel vrolijk

1. wat
2. dat
3. die
4. deze

Het laatste...ik doe is de hond uitlaten.
Dat is alles ... ik wilde zeggen.

1. dat, dat
2. dat, wat
3. wat, dat
4. wat, wat

Wat gebruik je na:

1. Onbepaalde voornaamwoorden (iets, niets, alles, enige)
2. Na dat of datgene (Dat is wat ik wilde vertellen)
3. Na overtreffende trap ( Het mooiste wat ik heb gezien)
4. Als verwijzing naar een zin die ervoor staat (Hij was heel moe, wat erg vervelend was)
5. Als datgene waarop 'wat'slaat niet benoemd wordt (Het is mij een raadsel wat hij bedoelt)

Hoeveel vragend voornaamwoorden zijn er?

1. 4
2. meer dan 4

Wie, wat, welke, wat voor (een)

Bijwoorden: Wanneer, waarom, waarmee, waar, hoe...

Ding, persoon of omschrijving

Onbepaald voornaamwoord

Verwijst niet naar een bepaald persoon of zaak:

men, iemand, niemand, elke, sommige, alle, iedereen, iets, niets

Iedereen heeft geoefend, zodat men straks alles goed kan maken

Wederkerend voornaamwoord

Vergis jij je nu niet meer?

1. Vergis
2. jij
3. je
4. niet

André koopt de oude voetbalschoenen van Piet.

Piet heeft gisteren gloednieuwe schoenen gekregen.

André en Piet zitten bij elkaar in een voetbalteam, dat bestaat uit vijftien spelers.

In de kleedkamer hebben ze kluisjes, daarin stoppen ze hun belangrijke spullen.

 André heeft een groene bidon, die vult hij met water.

Piet heeft geen scheenbeschermers mee, die is hij kwijt.

https://youtu.be/G9__rwS3lzk