§10 - Voltooid en onvoltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Voltooid en onvoltooid deelwoord

1VWO en 1HAVO

Het voltooid deelwoord (vd) geeft vaak aan dat een handeling is afgerond (= voltooid). Het voltooid deelwoord maakt meestal deel uit van het gezegde. Er staat dan altijd een vorm bij van hebben, zijn of worden:

– In de maand september heeft het meer geregend dan in augustus.

– Mijn nieuwe shirts waren in de was behoorlijk gekrompen.

– In deze vijver wordt alleen gevist door leden van de visvereniging.

Het onvoltooid deelwoord (od) geeft aan dat een handeling aan de gang is (= onvoltooid).

– Gezellig kletsend kwamen de leerlingen het lokaal binnen.

– Het gestruikelde meisje zat huilend haar pijnlijke knie te bekijken.

Zo schrijf je het voltooid deelwoord en het onvoltooid deelwoord:

Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt meestal op en.

– Bij een val heeft de wielrenner zijn sleutelbeen gebroken (breken).

Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt op d of t. De juiste letter bepaal je net als in de verleden tijd met ’t (e) x - f (o) k s ch (aa) p. Kijk naar de letter die in de infinitief (het hele werkwoord) voor de uitgang en staat:

 

– verrassen → pvvt: verraste → Merle heeft haar moeder verrast met een bloemetje.

– verven → pvvt: verfde → De schilder heeft de achterdeur donkerrood geverfd.

Het onvoltooid deelwoord spel je als infinitief + d: lachen + d → lachend

Met zijn arrogante houding heeft Benjamin zijn vrienden verbaast / verbaasd.

1. verbaast
2. verbaasd

Kasim had zich opgedoft / opgedofd voor het brugklasfeest.

1. opgedoft
2. opgedofd

De docent heeft het werkstuk van Daan opnieuw beoordeelt / beoordeeld.

1. beoordeelt
2. beoordeeld

Door wie worden de planten in de vakantie verzorgt / verzorgd?

1. verzorgt
2. verzorgd

Tijdens het concert van Maan heeft Roxy urenlang gedanst / gedansd.

1. gedanst
2. gedansd

Met haar krantenwijk heeft Sabine een aardig zakcentje verdient / verdiend.

1. verdient
2. verdiend

Ga nu naar de software van Nieuw Nederlands en maak de opdrachten die ik heb klaargezet in de 'planning'.