Gr. 8 Herhaling taalbeschouwing blok 5

• Taal
• Basisschool
• Groep 8

Herhaling taalbeschouwing Blok 5

- verwijswoorden

- lastige meervoudsvormen

- gezegde

Doel: Ik kan verwijswoorden herkennen en goed gebruiken in mijn teksten.

Soorten verwijswoorden

Persoonlijk voornaamwoord

De jongen zit op het hek. Hij kijkt naar de paarden.

De boerin loopt naar de voordeur. Ze heeft de kippen eten gegeven.

Dennis en Han klimmen in de boom. Ze gaan een boomhut maken.

Bezittelijk voornaamwoord

De kinderen gaan bij oma pannenkoeken eten. Ze dekken haar tafel.

De auto van Daan is kapot. Zijn vader kan de auto repareren.

Aanwijzend voornaamwoord

Ruth rijdt op een nieuwe fiets. Deze heeft 7 versnellingen.

Gerard eet een bord pasta. Dit heeft hij zelf gemaakt.

Dat of wat?

• Je gebruikt die/dit/deze/dat als je verwijst naar een zelfstandig naamwoord:
  Ik zie daar een boek liggen, maar dat heb ik al gelezen.
• Je gebruikt wat als je verwijst naar een hele zin of de woorden 

alle, iets, niets, veel, weinig of de overtreffende trap: 

Het gekste wat ik heb meegemaakt.
Er is niets wat ik echt niet weet.

Het virus ...... heerst.

1. dat
2. wat

Het jongetje ..... daar staat, is mijn neefje.

1. dat
2. wat

Hij is altijd vrolijk, ..... ik heerlijk vind.

1. dat
2. wat

De- en het-woorden

Bij een de-woord (de fiets) gebruik je die of deze:

De jongen die goed kan voetballen.
Deze kan dat niet zo goed.

Bij een het-woord (het meisje) gebruik je dat of dit:

Het meisje dat altijd meedoet met de les.

Dit meisje doet niet mee.

Ik keek naar de fiets ....... omviel.

1. dat
2. die

Dit is een probleem ..... niet meteen opgelost kan worden.

1. dat
2. die

Vul het juiste verwijswoord in.
Het meisje ..... daar zit.

De meester ...... jarig was, trakteerde de kinderen.

1. dat
2. die

Naar wat verwijst dat woord nou?

Stel een vraag om er achter te komen waar een woord naar verwijst. Doe het zo:

Voorbeeld:

Ik ben Lars. Gisteren was ik in het park. Tim was ook in het park.

Ik zag hem daar rennen.

Waarnaar verwijzen de woorden 'ik' /  'hem' / 'daar' ?

Stel vragen! 

Ton doet boodschappen. Dat vindt hij leuk.
Waarnaar verwijst dat?

1. Ton
2. boodschappen
3. boodschappen doen

Joke en Leo wandelen graag in het Patersbos. Ze doen dat daar bijna elke week. Waarnaar verwijst daar?

1. Joke en Leo
2. het Patersbos
3. wandelen

Joke en Leo wandelen graag in het Patersbos. Ze doen dat daar bijna elke week. Waarnaar verwijst dat?

1. Joke en Leo
2. het Patersbos
3. wandelen

Joke en Leo wandelen graag in het Patersbos. Ze doen dat daar bijna elke week. Waarnaar verwijst ze?

1. Joke en Leo
2. het Patersbos
3. wandelen

Lastige meervoudsvormen

•  -cus wordt -ci : technicus - technici
• -um wordt -ums of -a : museum - museums/musea
• -is wordt -es of -issen : crisis - crises/crisissen
• -man wordt -lui of -lieden : vakman - vaklui/vaklieden
• -ie wordt -iën / ieën of ies : provincie - provinciën/provincies
• -e wordt -en of -es : gemeente - gemeenten/gemeentes
                       ziekte - ziekten/ziektes   

Wat is het meervoud van kind?

1. kinden
2. kindjes
3. kinderen
4. kinds

Wat is het meervoud van marktkoopman?

1. marktkooplui
2. marktkoopmannen
3. marktkoopmannetje
4. marktenkoopman

Wat is het meervoud van datum?

1. datummen
2. datumen
3. datumpje
4. data

Wat is het meervoud van kolonie?

1. kolonie's
2. koloniën
3. kolonieën
4. kolonis

Wat is het meervoud van paraplu?

1. paraplu's
2. parapluën
3. parapluutje
4. paraplus

persoonsvorm - gezegde - onderwerp

Afspraken:

•  Zoek altijd eerst de persoonsvorm.
  ?  /   tt <-> vt   /   mv <-> ev
• Zoek dan het gezegde : alle werkwoorden in de zin
  (soms is het gezegde alleen de PV)
• Zoek dan het onderwerp: wie of wat doet het?

Wat is het onderwerp in deze zin:
In de verte zag het tweetal een aantal windmolens staan.

Wat is het gezegde in deze zin:
Alles kon voor hem een avontuur zijn.

Wat is de persoonsvorm in deze zin:
Het meest hield hij van oude verhalen

Wat is de persoonsvorm in deze zin:
Waarom zwaaide hij naar dat vervelende kind?

1. waarom
2. hij
3. zwaaide
4. dat vervelende kind

Aan de slag!

Nu hebben we alles weer even herhaald.

Maak de herhalingsles in Snappet en probeer zo weinig mogelijk foutjes te maken. 

Denk goed na voor je op verder klikt en houd jouw aantekeningen erbij. Spieken zorgt ervoor dat je het onthoudt!