1V NN H1-6 Grammatica: zinsontleding

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Nederlands

B1b

21 mei

Haa

Leesboek...

Herhaling Grammatica: 

Zinsdelen

Hoe zat het ook alweer? 

PV, zinsdelen, werkwoordelijk gezegde en onderwerp

Leerdoelen:

Ik kan de persoonsvorm, de zinsdelen, het werkwoordelijk gezegde en het onderwerp vinden in een zin.

Persoonsvorm

- Is altijd een handeling

- Wordt uitgevoerd door het onderwerp

- Vraagproef, Getalproef en tijdproef

Zinsdelen

• Probeer welke woorden je samen voor de persoonsvorm kunt zetten. Die woorden zijn samen een zinsdeel. Voor de persoonsvorm kan namelijk maar één zinsdeel staan.
  
• Kijk welke woorden altijd in dezelfde volgorde bij elkaar blijven staan als je de woordvolgorde in de zin verandert. Die woorden zijn samen een zinsdeel.
  

Werkwoordelijk gezegde

- Alle werkwoorden in een zin

Onderwerp

- Wie/wat + pv = onderwerp

- Kan je vinden door de getalproef

Uit hoeveel delen bestaat de basiszin met de persoonsvorm 'rennen'?

1. 2
2. 3
3. 4

Uit hoeveel delen bestaat de basiszin met de persoonsvorm 'overhandigen'?

1. 2
2. 3
3. 4

Lijdend voorwerp

- Is nodig om de handeling (persoonsvorm) uit te voeren

- Voert de handeling (persoonsvorm) zelf niet  uit

- Wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

Voorbeeld: Hij geeft haar een bloem
Wie/wat geeft hij haar? Antwoord: een bloem

Benoem het lijdend voorwerp:
De burgemeester overhandigt de prijs aan de wielrenner.

1. De burgemeester
2. Overhandigt
3. De wielrenner
4. De prijs

Uitleg:

Wie/wat overhandigt de burgemeester (aan de wielrenner)? Antwoord: de prijs

Meewerkend voorwerp

- Persoonsvorm vraagt om iets/iemand die iets ontvangt

- Aan wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

Voorbeeld: De jarige bood de gasten een stukje taart aan.

Aan wie + bood aan + de jarige + een stukje taart?

Antwoord: De gasten

Benoem het meewerkend voorwerp:
De docent gaf haar leerlingen een extra les over grammatica.

1. Een extra les
2. De docent
3. haar leerlingen
4. over grammatica

Uitleg

Aan wie/wat gaf de docent een extra les?

Antwoord: haar leerlingen

Bijwoordelijke bepaling

- Vertellen iets over de handeling (persoonsvorm)

- Waar/wanneer/waarom/hoeveel etc.

- Begint vaak met een voorzetsel

- Zijn zinsdelen die je (soms) gemakkelijk weg kunt laten

Benoem de bijwoordelijke bepaling:
Voor zijn diploma heeft Laurens een scooter gekregen.

1. Laurens
2. Een scooter
3. Voor zijn diploma
4. Gekregen

Uitleg:

- Geeft antwoord op vraag: waarvoor heeft laurens een scooter gekregen?

- Moeilijk? Probeer eerst de andere zinsdelen te vinden. 

Benoem de bijwoordelijke bepaling:
Zij heeft al haar apparatuur bij Blokker gekocht.

1. zij
2. al haar apparatuur
3. bij Blokker
4. gekocht

Benoem de bijwoordelijke bepalingen:
Gisteren zouden wij op het pleintje gaan skaten.

1. wij
2. op het pleintje
3. skaten
4. gisteren

Wat vind je nog lastig van grammatica zinsontleding?

Maken..

Cursus 5 - paragraaf 11 - Bijwoordelijke bepaling

opdracht 1 t/m 4

Cursus 5 - zinsdelen - mixopdrachten

klaar...

Leesboek..

Werken aan ander vak...