les 13: herhaalles exogene krachten

Herhaalles exogene processen
Instructie
zelf lesson up
les 13
 herhaal info bekijken + 
vragen stellen
CE-vraag maken
CE-vraag bespreken
atlassen nodig
Lesdoelen
- Je hebt de exogene processen herhaalt en waar nodig extra uitleg gevraagd.
- Je weet welke onderwerpen je voor je SE thuis nog extra moet leren.
- Je hebt geoefend met een CE-vraag op niveau.
1 / 34
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 34 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

Herhaalles exogene processen
Instructie
zelf lesson up
les 13
 herhaal info bekijken + 
vragen stellen
CE-vraag maken
CE-vraag bespreken
atlassen nodig
Lesdoelen
- Je hebt de exogene processen herhaalt en waar nodig extra uitleg gevraagd.
- Je weet welke onderwerpen je voor je SE thuis nog extra moet leren.
- Je hebt geoefend met een CE-vraag op niveau.

Slide 1 - Diapositive

Exogene processen

Slide 2 - Diapositive

De 3 exogene processen
Verwering

= uit elkaar vallen van steen

2 hoofdtypen
1. chemisch
2. mechanisch
Erosie

= afslijten

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Sedimentatie

= neerleggen

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Leren
Leer uit je hoofd!

Slide 3 - Diapositive

Verwering en erosie
Bij verwering valt een stuk steen uit elkaar.

Op zijn eigen plek.

Er is geen sprake van transport (verplaatsing)
Bij erosie wordt een gesteente afgesleten.

Er is transport van sedimenten nodig (verplaatsing)
beiden zijn exogene processen die zorgen voor het afbreken van een landschap

Slide 4 - Diapositive

2 hoofdsoorten verwering.
Elke hoofdsoort kent weer verschillende voorbeelden.
Chemische verwering

Het gesteente valt uit elkaar doordat de chemische structuur verandert.

Waardoor: 
- Oplossen van gesteenten in zuur (grond-/regen)water
- Oxideren (roesten) van gesteente
Fysische verwering
(mechanische verwering)

Het gesteente valt uit elkaar, maar behoudt dezelfde structuur.

Waardoor:
- grote temperatuurverschillen,
- vorst
- wortels van planten
- plotseling drukverschil 

Slide 5 - Diapositive

Hoe zie je in deze grafiek dat chemische verwering vooral afhankelijk is van neerslag.
 
Terwijl bij mechanische verwering
de temperatuur vooral sturend is?

Slide 6 - Diapositive

Het klimaat bepaalt grotendeels welke vorm het meest plaatsvindt. 
Welke grafiek hoort bij chemische verwering en welke bij mechanische verwering?
???
???

Slide 7 - Diapositive

Het klimaat bepaalt grotendeels welke vorm het meest plaatsvindt.

Slide 8 - Diapositive

De 3 exogene processen
Verwering

= uit elkaar vallen van steen

2 hoofdtypen
1. chemisch
2. mechanisch
Erosie

= afslijten

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Sedimentatie

= neerleggen

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Leren
Leer uit je hoofd!

Slide 9 - Diapositive

erosie = afslijten
sedimenten/materiaal wordt verplaatst
Kusterosie
door de zee
andere eroderende krachten zijn:
- landijs/gletsjers
- rivieren
- wind

Slide 10 - Diapositive

erosie = afslijten

winderosie
andere eroderende krachten zijn:
- landijs/gletsjers
- rivieren
- zee
Wind met zandkorrels schuren langs een steen.

Paddenstoelrots.

Vooral in droge (aride) klimaten

Slide 11 - Diapositive

erosie = afslijten

erosie door landijs/gletsjers
andere eroderende krachten zijn:
- rivier
- wind
- zee
In ijstijd schuurt een gletsjer een U-dal uit.

IJs smelt

U-dal blijft zichtbaar.

Slide 12 - Diapositive

erosie = afslijten

erosie door rivieren
andere eroderende krachten zijn:
- landijs/gletsjers
- wind
- zee
rivier stroomt snel

snijdt zich in

er ontstaat een V-dal

Slide 13 - Diapositive

Fjord 

= U-dal aan zee.

Vol gelopen met zeewater.

Slide 14 - Diapositive

De 3 exogene processen
Verwering

= uit elkaar vallen van steen

2 hoofdtypen
1. chemisch
2. mechanisch
Erosie

= afslijten

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Sedimentatie

= neerleggen

4 krachten
1. rivier
2. zee
3. wind
4. gletsjer
Leren
Leer uit je hoofd!

Slide 15 - Diapositive

sedimentatie in monding rivier: deltamonding
Steeds lagere stroomsnelheid.

Fijner materiaal gesedimenteerd.

Vruchtbaar

Slide 16 - Diapositive

Sedimentatie door wind.
Wind legt het zand ergens neer.

Slide 17 - Diapositive

Sedimentatie door de zee
Golven leggen het zand op het strand

Slide 18 - Diapositive

Sedimentatie door gletsjers
vorstverwering zorgt voor puin
gletsjer neemt puin mee
legt het neer aan de zijkanten + onderaan.
(zijmorene + eindmorene)

Slide 19 - Diapositive

Sedimenten als waaier neergelegd door rivier 
=
puinwaaier

Slide 20 - Diapositive

= een gebeurtenis waarbij door zwaartekracht een grote hoeveelheid grond plotseling in beweging komt en langs een helling omlaag beweegt.

 Bijv. modderstroom / aardverschuiving 
Massabeweging

Slide 21 - Diapositive

Verwering + zwaartekracht =
 massabeweging
puinhelling

Slide 22 - Diapositive

4 voorbeelden van massabeweging
vallend gesteente: losse stenen of rotsblokken vallen vrij loodrecht naar beneden 
een grote rotsmassa glijdt over een helling naar beneden
puinlawines: losse stenen van verschillende omvang rollen en glijden naar beneden
modderstroom  bestaande uit zand en klei dat verzadigd is  met water en de helling af stroomt

Slide 23 - Question de remorquage

Welke landschapsvormen ontstaan er door
erosie, sedimentatie of massabeweging?
erosie rivier
erosie zee
erosie gletsjer
erosie  wind
massabeweging
sedimentatie door rivier
klifkust
U-dal
V-dal
puinhelling
puinpuinwaaier
paddenstoelenrots

Slide 24 - Question de remorquage

Slide 25 - Diapositive


Slide 26 - Question ouverte

c - b - d - a

Als door het weglaten van één foutief geplaatste letter een verder complete en foutloze reeks ontstaat, wordt 1 scorepunt toegekend. 

Slide 27 - Diapositive


hint
Er is erosie en verwering.
Wat verandert er daardoor in het gebied? (=oorzaak)
Wat is het gevolg daarvan waardoor het gebied niet lager komt te liggen? (=gevolg)

Slide 28 - Question ouverte

Een juiste uitleg is
• de aardkorst / gesteentelagen worden door erosie en verwering lichter (oorzaak) 1
• waardoor de aardkorst omhoog komt / gesteentelagen ook weer
worden opgeheven (en het gebied dus niet lager komt te liggen)
(gevolg) 1
Opmerking
Aan antwoorden die ingaan op het feit dat de opheffing sneller gaat dan de afbraak door erosie 1 scorepunt toekennen. 

Slide 29 - Diapositive


Slide 30 - Question ouverte

Golf van California

Opmerking
Antwoorden die verwijzen naar de Grote Oceaan zijn onjuist. 

Slide 31 - Diapositive


Slide 32 - Question ouverte

2 klimaatkenmerken
Uit het antwoord moet blijken dat de temperatuurverschillen tussen de
winter en de zomer groot zijn en dat er weinig neerslag valt
beschrijf in 2 stappen
- Het klimaat in Utah wordt in tegenstelling tot het klimaat in Virginia
nauwelijks beïnvloed door de gematigde invloed van zee/kent nauwelijks bewolking 1
- waardoor de temperaturen in Utah (in tegenstelling tot Virginia)
overdag heel hoog kunnen oplopen, maar ’s nachts ook weer (relatief)
snel kunnen dalen

Slide 33 - Diapositive

Lesdoelen
- Je hebt de exogene processen herhaalt en waar nodig extra uitleg gevraagd.
- Je weet welke onderwerpen je voor je SE thuis nog extra moet stampen.
- Je hebt geoefend met een CE-vraag op niveau.

Slide 34 - Diapositive