Nederlandse Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Nederlandse Opstand

Paragraaf 2.3 // 2.4 // 2.5 // 2.6

Habsburgse Rijk rond 1555

Keizer Karel V

Keizer Karel V

Wil het volgende:

• Zijn rijk moet vanuit één punt bestuurd worden (centralisatie)
  
• In zijn rijk mogen alleen katholieken wonen, protestanten zijn niet welkom
  

Dit zorgt voor problemen in de Nederlanden:

• De Nederlanders zijn gewend om hun gewesten zelf te besturen
• In Nederland wonen juist veel protestanten
  

Hoe trad Karel V op tegen de 'ketters'?

• 1550: Bloedplakkaat (wet) wordt ingesteld tegen de protestanten (calvinisten) in de Nederlanden
  

• Protestanten worden vervolgd door de inquisitie (kerkelijke rechtbank)
  

1555: Karel neemt afstand van zijn troon

• Zoon Filips II wordt de nieuwe baas van NL
  
• Centralisatiepolitiek: mislukt
  
• Iedereen katholiek: mislukt
  

De koning van Hispanje

In 1555 wordt Filips II koning van Spanje en Nederland maar de Nederlanders zijn ontevreden:

1. Centralisatiepolitiek (landvoogd als plaatsvervanger)
2. Vervolgen van protestanten (kettervervolgingen)
3. Hoge belastingen (door het voeren van oorlogen)

In 1566 gaat het mis en vernielen Protestante Nederlanders de Katholieke kerken (Beeldenstorm), uit protest tegen de Spaanse koning Filips II.

Na de Beeldenstorm stuurt Filips II zijn generaal, de Hertog van Alva, naar de Nederlanden om de beeldenstormers te straffen. Willem van Oranje, de leider van de Nederlanden, vlucht naar het buitenland...

1568 - 1648 De Tachtigjarige Oorlog

Nederlanders komen in opstand tegen de Spanjaarden.

O.l.v. Willem van Oranje wil Nederland onafhankelijk worden van de Spanjaarden.

In 1581 wordt het Plakkaat van Verlatinghe getekend, waarin staat dat Nederland een eigen land is, zonder de Spaanse koning Filips II. 

Plakkaat van Verlatinghe (1581)

“Daarom maken wij bekend dat wij, door de uiterste nood gedwongen, na onderling overleg en met algemene stemmen de koning van Spanje vervallen verklaren van zijn heerschappij, jurisdictie en erfelijke aanspraken op deze landen."

President Obama van de Verenigde Staten bekijkt tijdens een bezoek aan Nederland het ‘Plakkaat van Verlatinghe’, dat in 1776 door de Amerikanen werd gebruikt als voorbeeld voor hun eigen Onafhankelijkheidsverklaring

Verder zonder vorst...

1584: Willem van Oranje wordt vermoord in Delft en de Nederlanders moeten op zoek naar een nieuwe vorst… zonder succes…

1588: REPUBLIEK DER VERENIGDE NEDERLANDEN

Vanaf dan is Nederland een land zonder koning (Republiek)

Pas in 1648, na 80 jaar, wordt er vrede gesloten met Spanje.

Afsluiting

Vul de juiste gebeurtenis in bij het jaartal:

• 1555 - Filips II is de nieuwe koning van Spanje en de Nederlanden
• 1566 - 
• 1568 - 
• 1581 - 
• 1584 - 
• 1588 - 
• 1648 - Vrede tussen Nederland en Spanje 

Afsluiting

Vul de juiste gebeurtenis in bij het jaartal:

• 1555 - Filips II is de nieuwe koning van Spanje en de Nederlanden
• 1566 - Beeldenstorm
• 1568 - Begin van de Tachtigjarige Oorlog
• 1581 - Plakkaat van Verlatinghe
• 1584 - Willem van Oranje vermoord
• 1588 - Nederland wordt een Republiek, zonder Spanje
• 1648 - Vrede tussen Nederland en Spanje 

Wilhelmus van Nassouwe

ben ik, van Duitsen bloed, den vaderland getrouwe

blijf ik tot in den doet.

Een prinse van Oranje

ben ik, vrij, onverveerd,

den koning van Hispanje

heb ik altijd geëerd.