Paragraaf 3.3 Verandering van fasen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Paragraaf 3.3 

Verandering van fasen

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan de leerling;

- Benoemen welke faseovergangen er zijn en tussen welke fasen deze overgangen zich afspeelt;

Deze les

Gaan we het hebben over paragraaf 3.

Verandering van fasen.

Herhaling van de stof 

Paragraaf  1 en 2

De foto hiernaast is een voorbeeld van rijp.

1. Waar
2. Niet waar

Welke drie fases kennen wij?

Hoe meet ik temperatuur van de lucht?

Hoe noemen we punt 1?

Hoe noemen we punt 3?

Hoe noemen we punt 2? 

Welke temperatuurschaal gebruiken wij in Nederland?

1. Kelvin
2. Graden Celsius
3. Celsius
4. Graden Fahrenheit

Fase-overgangen

Fase-overgang

dus als de stof van een fase overgaat naar een andere fase, noem je dat een fase-overgang. 

Fase-overgangen op een rijtje

Stollen/bevriezen;                           vloeibaar         ->      vast

Smelten;                                               vast                   ->       vloeibaar

Verdampen;                                        vloeibaar         ->      gas

Condenseren;                                    gas                    ->       vloeibaar

Rijpen;                                                   gas                    ->       vast

Vervluchtigen;                                   vast                  ->        gas

Stollen/bevriezen

De fase-overgang van vloeibaar naar vast.

In het weer is dat te zien als er ijs wordt gevormd. 

Het vloeibare water laagje wordt hard.

Uiteindelijk bevriest het water laagje en zo 

ontstaat er ijs. 

Stollen 

Bevriezen

Smelten

De fase-overgang van vast naar vloeibaar.

In het weer is dat bijvoorbeeld te zien 

wanneer de bevroren sloten weer

vloeibaar worden. 

Verdampen

De fase-overgang van vloeibaar naar gas.

Als na een regenbui de zon schijnt verdampen 

de waterplassen. Dat komt door de stijging van het temperatuur. 

Het water verdwijnt en vormt zo het  onzichtbare waterdamp.

Condenseren

De fase-overgang van gas naar vloeibaar.

Als de temperatuur daalt verandert 

onzichtbare waterdamp in water.

Voorbeeld in de natuur is dauw. (->)

Rijpen

De fase-overgang van gas naar vast.

De temperatuur daalt nu onder het vriespunt, 0 °C. 

Er ontstaat dus nu geen dauw maar rijp want de temperatuur daalt tot onder 0°C.

Het onzichtbare gas vormt nu een vaste vorm (ijs / ijskristallen).

Vervluchtigen (sublimeren)

De fase-overgang van vast naar gas.

De vast vorm verandert heel snel  in een gas vorm. 

Voorbeeld hiervan is droog ijs.

Temperatuur

De temperatuur speelt een belangrijke rol. 

https:

Smelten in het deeltjesmodel

De afstand tussen de deeltjes wordt groter.

De moleculen kunnen niet meer hun vaste plek behouden.

Verdampen in het deeltjesmodel

Verdampen is het ontsnappen van moleculen uit een vloeistof.

Leerdoelen herhalen

Beantwoord de volgende ... vragen.

De fase-overgang van vloeibaar naar vast kaarsvet, noemen we....?

1. Bevriezen
2. Smelten
3. Rijpen
4. Stollen

Een schaatsbaan krijgen we doordat water....?

1. Bevriest
2. Stolt
3. Verdampt
4. Rijpt

De fase-overgang van waterdamp naar waterdruppeltjes, noemen we...?

1. Stollen
2. Condenseren
3. Smelten
4. Verdampen

Huiswerk

Leer figuur 1 (fase-overgangen in schema) uit je hoofd.

&

Maak zelf een fase-overgang schema.

Schrijf bij elk fase-overgang een voorbeeld

Ik breng water aan de kook. Gaan de watermoleculen sneller, minder snel of even snel trillen?

1. Sneller
2. Minder snel
3. Even snel

Welke fasen
is hiernaast in het deeltjesmodel te zien?

1. Vast fase
2. Vloeibare fase
3. Gas fase
4. Geen fase