Regeling b1 Het zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je:

Delen van het zenuwstelsel noemen, in afbeeldingen aanwijzen, en functies en werking ervan beschrijven

Inhoud van deze les

- Slides met informatie over het zenuwstelsel

- Vragen over de onderdelen en functies van het zenuwstelsel

In je lichaam wordt van alles geregeld

Veel processen worden door je zenuwstelsel en het hormoonstelsel geregeld. De komende 5 lessen ga je hier van alles over leren.

Wat denk jij dat de plaatjes hiernaast met elkaar te maken hebben?

Onderdelen van het zenuwstelsel

Centrale zenuwstelsel: 

grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam en het ruggenmerg

Perifere zenuwstelsel:

de zenuwen die alle lichaamsdelen verbinden met het centrale zenuwstelsel

Onderdelen van het zenuwstelsel

Centrale zenuwstelsel: 

grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam en het ruggenmerg

Vragen beantwoorden!

Op de afbeelding zijn drie onderdelen van het centrale zenuwstelsel aangegeven.


Hoe heet onderdeel C?

1. Hersenstam
2. Ruggenmerg
3. Hoofdzenuw
4. Ruggenstam

Welke onderdelen horen bij het centrale zenuwstelsel? Let op: meerdere antwoorden kunnen goed zijn.

1. hersenen
2. ruggenmerg
3. zenuwen
4. zintuigen

Werking van het zenuwstelsel

Met je zintuigen neem je prikkels uit je omgeving op.

Je ruikt en ziet de patat met mayonaise.

Zintuigen zijn een soort antennes waarmee een organisme zijn omgeving kan scannen op zoek naar prikkels

Prikkel: een invloed vanuit de omgeving op een organisme (bijv. licht of geluid)

Werking van het zenuwstelsel

Wanneer een zintuig een prikkel waarneemt dan ontstaat er een impuls.

Een impuls is een electrisch signaaltje dat door zenuwen wordt voortgeleid. 

Impulsen komen aan in de hersenen, daar wordt de informatie verwerkt, zodat je je bewust wordt van je omgeving en kunt reageren. 

Je pakt een frietje en eet het op!

Werking van het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel verwerkt impulsen die afkomstig zijn van zintuigen. 

Het zenuwstelsel regelt de werking van spieren en klieren.

Vragen beantwoorden!

De functies van zintuigen zijn......

1. Prikkels opvangen
2. Impulsen opvangen
3. Prikkels maken
4. Impulsen maken

Zintuigcellen maken van prikkels...

1. Prikkels
2. Impulsen
3. Warmte
4. Geur

Wat zijn impulsen?

1. Elektrische signalen
2. Prikkels
3. Een ander woord voor zenuwen
4. Zintuigen

Welke van de onderstaande voorbeelden zijn prikkels voor zintuigen?

1. Licht, smaak, warmte
2. Geur, kou, pijn
3. Geluid, druk, aanraking
4. Alle antwoorden zijn goed

Zet in de goed volgorde:
...1....worden opgevangen door ....2....., dan ontstaat er ......3......die naar de ......4........worden geleid.

1. 1= impulsen 2= zintuigen 3=prikkels 4= hersenen
2. 1= prikkels 2= zintuigen 3= impulsen 4 = hersenen
3. 1= impulsen 2 = hersenen 3 = prikkels 4= zintuigen
4. 1= prikkels 2= hersenen 3= impulsen 4= zintuigen

Adequate prikkel

Zintuigen reageren niet op alle prikkels. Elk zintuig heeft een prikkel die bij het zintuig past.

Zo reageren je ogen niet op de prikkel geluid, maar wel op de prikkel licht.

De prikkel die bij het zintuig past heet de adequate prikkel.

Alle 5 onze zintuigen hebben hun eigen adequate prikkel

Drempelwaarde

Je zintuigen geven alleen een signaal af als de prikkel sterk genoeg is. De kleinste prikkelsterkte waarbij je zintuigcellen een impuls afgeven, wordt de drempelwaarde genoemd.

De hoogte van de drempelwaarde hangt dus af van:

Leeftijd

In de eerste plaats kan leeftijd een rol spelen voor de hoogte van de drempelwaarde. Oudere mensen hebben bijvoorbeeld vaak een hogere drempelwaarde voor geluid dan jongere mensen. Anders gezegd: ze worden een beetje doof. Hun zintuigen werken minder goed en hebben meer prikkels nodig.

Gewenning

Er kan gewenning optreden voor prikkels. Bij gewenning geven je zenuwcellen steeds minder impulsen af bij dezelfde prikkels. Dit kun je bijvoorbeeld merken als je muziek luistert door een koptelefoon. Je hebt dan de neiging om de muziek steeds harder te zetten. Dit komt omdat je gehoorzintuigen wennen aan de geluidsprikkels en er steeds minder op reageren.

Motivatie

Ook motivatie speelt een rol om te kunnen reageren op prikkels. Een sluipschutter zal zijn oren en ogen zo goed mogelijk gebruiken om zijn doel te raken. Hierdoor wordt de drempelwaarde voor prikkels lager. Als je heel geconcentreerd huiswerk aan het maken bent, dan kun je je goed afsluiten voor de omgeving om je heen. De drempelwaarde voor prikkels wordt dan hoger.

Vragen beantwoorden!

Een prikkel waarvoor een zintuig speciaal gevoelig is noemen we....

1. Adequate prikkel
2. Gewenning
3. Gezichtszintuigen
4. drempelwaarde

De neus is het gevoeligst voor ........
Dit noemen we dan de ...........

1. Geur - drempelwaarde
2. Licht - drempelwaarde
3. Geur - adequate prikkel
4. Licht - adequate prikkel

Het aanraken van je oog veroorzaakt een druk. Kan deze druk tot impulsen in je netvlies leiden?

1. Ja, want het is een adequate prikkel
2. Ja, maar het is geen adequate prikkel
3. Nee, want het is geen adequate prikkel

Hoe noem je het type prikkel waar een zintuig gevoelig voor is?

1. Drempelwaarde
2. Gewenning
3. Motivatie
4. Adequate prikkel

De kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt is

1. de adequate prikkel
2. gewenning
3. de impuls frequentie
4. de drempelwaarde

Welke zintuigcel is het gevoeligst voor een bepaalde prikkel?

1. Zintuigcel met hoge drempelwaarde
2. Zintuigcel met lage drempelwaarde

Heeft de neus van een hond een hogere of een lagere drempelwaarde dan jouw neus?

1. Hij is gevoeliger dus een hogere drempelwaarde
2. Hij is minder gevoelig dus een hoger drempelwaarde
3. Hij is gevoeliger dus een lagere drempelwaarde
4. Hij is minder gevoelig dus een lagere drempelwaarde

Een zintuig met een hoge drempelwaarde zal eerder reageren op een prikkel dan een zintuig met een lage drempelwaarde

1. Juist
2. Onjuist

Wat gebeurt er met de drempelwaarde van je gehoor als je je concentreert om goed te luisteren?

1. De drempelwaarde wordt hoger.
2. De drempelwaarde wordt lager.

Wat is een adequate prikkel

1. De prikkel waar een zintuig gevoelig voor is
2. De kleinste prikkel die een zintuig kan waarnemen
3. Een prikkel waar het zintuig ongevoelig voor is
4. Een signaal dat via de zenuwen naar de hersenen gaat

Het leerdoel voor deze les was:
Je kunt delen van het zenuwstelsel noemen, in afbeeldingen aanwijzen, en functies en werking ervan beschrijven. Heb je dit leerdoel behaald?

1. Ja
2. Nee