Module 18 - les 3 en 4

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Module 18 

Werken als Agogisch medewerker en Thuisbegeleider GGZ

Collage 

15 minuten om af te maken en voorbereiden presentatie 

Thuisbegeleider GGZ

Een ambulant begeleider GGZ zorgt voor mensen die thuis door psychische problemen of verslavingen ondersteuning nodig hebben op psychosociaal of huishoudelijk vlak. Naast de begeleiding van individuen zorgt de ambulant begeleider ook voor gezinnen psychische problemen of verslaving de harmonie in de weg zitten.

Taken thuisbegeleider

De taken zijn vergelijkbaar zijn met de taken van een agogisch medewerker zoals:

 

• oriënteren en inventariseren;
• het eigen herstel van de cliënt stimuleren en ondersteunen;
• naasten informeren en ondersteunen;
• rapporteren;
• evalueren en ondersteuningsplannen bijstellen;
• professionele contacten ontwikkelen en onderhouden;
• de kwaliteit van ondersteuning verbeteren.

Als thuisbegeleider komen daar nog de volgende taken bij

• Psychosociale ondersteuning bieden
• Ondersteuning bieden bij het voeren van de regie over het leven 
• Het sociale netwerk versterken
  
• Ondersteuning bieden bij het leefbaar maken van zijn woning
• Ondersteuning bieden bij het organiseren van het huishouden 
• Ondersteuning bieden bij (financiële) administratie op orde te houden
• Ondersteuning bieden bij het vormgeven van dagstructuur 
• Ondersteuning bieden en begeleiden bij opvoeding 
• Coördineren 

Bieden van psychosociale ondersteuning

Dit betekent dat je de cliënt psychisch en maatschappelijk ondersteunt.

• Je stelt open vragen en je maakt de cliënt bewust van zijn eigen gedachtepatronen en functioneren.
• Je biedt een luisterend oor zodat de cliënt zijn problematiek een plekje kan geven.
• Je biedt de cliënt tips voor het omgaan met problemen in het dagelijks leven, maar laat hem hier wel zelf over nadenken.
• Je beoordeelt de cliënt niet en respecteert zijn mening, zijn wensen en zijn normen en waarden.

Vraag aan de studenten: waarom is het belangrijk om bovenstaande dingen te doen? Je geeft het cliënt het gevoel dat hij er niet alleen voor staat en je ondersteunt hem bij de ontwikkeling van zijn zelfoplossend vermogen  zelfvertrouwen neemt toe.

De cliënt ondersteunen bij het voeren van de regie over het leven

Je ondersteunt een cliënt door:

• Met hem te bespreken welke taken hij zelf kan uitvoeren en waar hij graag ondersteuning bij wil.
• Hem vaardigheden aan te leren die hem zoveel mogelijk zelfstandig maken, waardoor hij zelfverzekerder wordt.
• De regie van de zorg en ondersteuning zoveel mogelijk bij hemzelf te leggen.
• Regelmatig met hem te bespreken hoe hij zijn zelfregie zou beoordelen op de schaal van 1 tot 10 --> wat moet er gebeuren om tot een hoger cijfer te komen?

Vraag aan de studenten: waarom is het waardevol om de regie over je eigen leven te hebben? Mensen die niet het gevoel hebben controle te hebben over hun eigen leven, voelen zich snel een slachtoffer en zijn minder snel geneigd hun problemen aan te pakken.

De cliënt ondersteunen bij het versterken van zijn sociale netwerk

Kostenbesparing

Wat ga je doen?

• Breng het huidige netwerk in kaart.
• Hoe wil de cliënt dit graag versterken?
• Wat heeft de cliënt zelf al ondernomen? Wat heeft hem hierin tegengehouden?
• Stel reflectieve vragen -->  eigen handelen, houding, impact op contact

Vraag aan de studenten: waarom is het hebben van een sociaal netwerk belangrijk? Het geeft een gevoel van verbondenheid met anderen. Het idee om op iemand terug te vallen als het nodig is geeft een gevoel van veiligheid.

De cliënt ondersteunen bij het leefbaar maken van zijn woning

Sommige mensen hebben door psychische problemen hun woning verwaarloosd.

• Een overschot aan spullen verzameld --> woning niet meer leefbaar.
• Ondersteunen bij het overzicht krijgen van alle spullen en van zijn huishouding.
• Bedenk samen met de cliënt een plan voor het leefbaar maken van de woning.

De cliënt ondersteunen zijn huishouden te organiseren

Zodra de woning eenmaal leefbaar is, is het de bedoeling dat de cliënt deze op orde houdt.

• Je maakt samen met de cliënt een wekelijkse planning voor het uitvoeren van huishoudelijke taken
• Je geeft hem tips over het uitvoeren van bepaalde taken.
• Je bespreekt eventuele knelpunten.
• Je vraagt de cliënt naar zijn motivatie om zijn huishoudelijke taken uit te voeren,

De cliënt ondersteunen zijn (financiële) administratie op orde te houden 

Psychische problemen kunnen ervoor zorgen dat mensen geen aandacht meer schenken aan hun administratie. Gevolg is dat het steeds onoverzichtelijker wordt. 

• Je ondersteunt de cliënt bij het scheppen van overzicht en het aanvragen van uitkeringen, toeslagen en eventuele andere tegemoetkomingen. 
• Je ondersteunt de cliënt coachend, zodat hij in het vervolg zelf dingen kan oppakken.
• Je kunt cliënten doorverwijzen naar andere instanties zoals: schuldhulpverlening of een vrijwilligersorganisatie die helpt bij thuisadministratie. 

De client ondersteunen bij het vormgeven van dagstructuur 

Het hebben van dagstructuur geeft mensen een doel in hun leven. Bij dagstructuur moet je denken aan een vast ritme voor de dagelijkse activiteiten zoals: opstaan, aankleden, eten en boodschappen doen, daginvulling (werk, opleiding, vrijwilligerswerk)

• Je geeft de cliënt voorlichting over de voordelen
• Je geeft hem tips voor het aanbrengen en in stand houden van een goed dagritme
• Samen interesses in kaart brengen en op zoek naar mogelijke dagbestedingen 

De cliënt ondersteunen en begeleiden bij opvoeding 

Sommige ouders hebben niet de juiste handvatten om een goede opvoeding te kunnen bieden, of weten niet zo goed hoe ze hun eigen problematiek kunnen combineren met de opvoeding

• Je geeft ouders voorlichting over opvoeding 
• Praktische zaken oppakken
• Ontlast je ouders, broers en zussen als de situatie hierom vraagt 
• In kaart brengen van de ervaren gezinsproblemen 
• De geobserveerde interactie tussen de gezinsleden bespreken
• Signaleren of er onderliggende problemen in het gezin zijn en daarnaar handelen

Coördineren van de hulpverleningen omtrent de cliënt 

• Je bent het aanspreekpunt van de hulpverlening van de cliënt.
• Je stemt de werkzaamheden interdisciplinair en interprofessioneel af.
• Raadplegen van deskundigen of doorverwijzen naar deskundigen.
• Je organiseert overleggen tussen alle betrokken voor kennisoverdracht en afstemming.

Werkterreinen van de thuisbegeleider 

Een ambulant begeleider komt bij mensen thuis. Dit kan zijn om de cliënt zelf te ondersteunen, om de opvoeding van kinderen in problematische gezinnen in goede banen te leiden, of omdat iemand door psychische problemen de buren overlast bezorgt en zelf geen hulp zoekt bij de GGZ.

Ambulante begeleiding van mensen met een psychiatrische aandoening of verslaving

Mensen die door een psychiatrische aandoening of een verslaving niet goed meer voor zichzelf kunnen zorgen hebben ondersteuning nodig.

• Sommigen hebben nooit geleerd voor zichzelf te zorgen
  
• Sommigen hebben niet het idee dat ze het waard zijn om voor te zorgen
  
  

Om wie gaat het?

• Mensen die thuiskomen na een klinische opname --> leven oppakken.
• Mensen die niet in aanmerking komen voor een klinische opname  moeite met zelfzorg.

Wat kun jij doen?

• Moedig de cliënt aan.
• Geef complimenten.
• Help ze op weg met het opstellen van doelen.

Opvoedingsondersteuning bij problematische gezinnen

Wanneer ouders psychische problemen hebben, is de kans groot dat de kinderen ook psychische problemen zullen ontwikkelen.

• Je probeert de harmonie in het gezin te ontwikkelen.
• Je ondersteunt het gezin zo dat ze deze harmonie kunnen vasthouden.
  
  

Hoe doe je dit?

• Door het bieden van praktische ondersteuning.
• Je houdt het welzijn van de kinderen in de gaten.
• Je signaleert en voorkomt onveilige situaties.

Systemisch werken

Het gezin is een systeem en de gezinsleden zijn allemaal onderdelen van dat systeem.

• Jij observeert de interacties in het systeem.
  
• Je biedt ouders feedback op hun manier van communiceren.
  
• Je ondersteunt met de juiste interventies.
  
• Je onderzoekt alle mogelijke problemen die het systeem kunnen verstoren (b.v. autisme of ADHD bij kinderen of verslaving/schulden bij ouders).
  
• Je geeft aandacht aan deze problemen --> betere verbinding --> ruimte voor eigen ontwikkeling.
  

Bemoeizorg

Bemoeizorg is het bieden van psychosociale ondersteuning aan mensen die hier niet om hebben gevraagd.

• Mensen met een psychische stoornis of een verslaving kunnen overlast in de buurt veroorzaken.
  
• Denk aan geluidsoverlast op gekke tijden, of aan stankoverlast, omdat iemand zijn woning verwaarloost.
  

Bemoeizorg

• Bij verschillende GGZ-instellingen bestaan er teams van bemoeizorgers.
• Deze bemoeizorgers bellen bij mensen aan waarvan de buren, de familieleden, het sociaal wijkteam of de huisarts vermoeden dat zij met psychische problemen kampen.
• De cliënten hebben vaak niet door dat zij een probleem hebben, willen geen hulp of zijn wantrouwend naar zorgverleners toe.

Taken

• Het vertrouwen van de cliënt winnen.
• Ga regelmatig langs.
• Maak cliënten bewust van hun problemen.
• Motiveer cliënten hun problemen aan te pakken.
• Vraag naar de doelen van de cliënt en biedt aan hem hierbij te ondersteunen.

Maak opdracht A Taken en werkterreinen ambulant begeleider uit je werkboek blz. 11 t/m 13