NOVA H4.3 les 6+7 Bijzondere zouten (in 1 les)

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4.3 Bijzondere zouten

Onderwerpen

• hydraten
• dubbelzouten 
• gekleurde zouten

Leerdoelen

1. Ik kan uitleggen wat een zout, een hydraat en kristalwater met elkaar te maken hebben.
2. Ik kan de formule en de naam van een hydraat weergeven.
   
3. Ik kan reacties met hydraten in een vergelijking weergeven (vormen, oplossen en indampen)
4. ik kan de lading van een ion afleiden bij een dubbelzout
5. ik kan de kleuren van zouten opzoeken in Binas 65

hydraten

Sommige zouten kunnen watermoleculen opnemen in hun ionrooster.

• het zout noem je dan een hydraat
• de opgenomen watermoleculen noem je kristalwater
  
  

macro

micro

CuSO4 (s)

CuSO4.5H2O (s)

naam en formule hydraten

Het aantal watermoleculen dat wordt opgenomen vind je terug in de naam:

  

CuSO4.5H2O (s) is (blauw) kopersulfaatpentahydraat

Gips is een hydraat. De systematische naam van gips is calciumsulfaatdihydraat.
Geef de formule van de stof gips.

Soda is een hydraat met de formule Na2CO3.10H2O
Wat is de systematische naam van deze stof?

kristalwater opnemen en indampen

CuSO4(s) + 5H2O(l) -> CuSO4.5H2O(s)

  wit                                 blauw

CuSO4.5H2O(s)  -> CuSO4(s) + 5H2O(l) 

   blauw                    wit

gekleurde zouten

verfpigmenten

gekleurde hydraten

Dit weerbeeldje is bedekt met een laagje
kobaltchloride. Als de lucht erg vochtig is
dan neemt dit zout kristalwater op in
het ionrooster en wordt
kobaltchloridehexahydraat gevormd.
Daardoor verandert ook de kleur van het zout.
De kleuren van zouten en bijbehorende
hydraten vind je in 

Binas tabel 65B

kleuren van chemische stoffen

Sleepvraag: Welke formule hoort bij welk weerbeeldje?
Gebruik Binas tabel 65B.

CoCl2 (s)

CoCl2.6H2O (s)

dubbelzouten

azuriet                        dolomiet                  aluin                          aquamarijn

dubbelzout

Een dubbelzout is een zout waarin twee of meer verschillende positieve ionen en/of negatieve ionen in het ionrooster zitten.

azuriet Cu₃(CO₃)₂(OH)₂   

azuriet

Azuriet bestaat uit:
3 Cu?+ ionen       2 CO32- ionen      2 OH- ionen

Koperionen kunnen een lading van 1+ en 2+ hebben.

Welke lading hebben de koperionen in azuriet?

azuriet Cu₃(CO₃)₂(OH)₂   

Wat is de lading van het ijzerion in Mohr's zout (NH4)2Fe(SO4)2 ?

1. +
2. 2+
3. 3+
4. 4+

eigen werk en voorbereiden PO

• leren H4.1 t/m H4.3 en rekenen aan reacties
• maken opgaven 18 + 19 + 23 online 

Let op: 

tabel 3 hoef je NIET te leren, maar tabel 1, 2 en 4 WEL