werkwoordspelling les 7: voegwoorden en samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Werkwoordspelling

Nederlands
werkwoordspelling

Les 7: voegwoorden (in samengestelde zinnen)

Bijles Nederlands
 P1 2020-2021

Dankzij de vorige les...

... weet je hoe je de persoonsvormen in een samengestelde zin kunt vinden (welke regel je gebruikt).

Vooruitblik - Na deze les...

... weet je wat voegwoorden zijn en kun je ze herkennen in de zin.

... kun je alle persoonsvormen, alle onderwerpen en alle voegwoorden opschrijven die in iedere samengestelde zin voorkomen.

Weet je nog? Beantwoord onderstaande vraag.

Enkelvoudig of samengesteld?
Ik zou wel willen komen, echter heb ik geen tijd.

1. enkelvoudig
2. samengesteld

Voegwoorden 

Voegwoorden 

Verbinden twee woorden, woordgroepen of zinnen met elkaar. 

• twee woorden -> pizza of hamburger
• twee woordgroepen -> de zware training en de spannende wedstrijd 
• twee zinnen -> We willen weer naar het strand als het mooi weer is. 

Twee soorten voegwoorden 

Nevenschikkende voegwoorden (ns. vgw) verbinden meestal twee woorden, twee woordgroepen of twee hoofdzinnen. 

Oftewel: groepen die aan elkaar gelijk zijn! 

Er zijn vijf nevenschikkende voegwoorden:

dus, en, maar, of en want.  

Twee soorten voegwoorden 

Onderschikkende voegwoorden (os. vgw) verbinden meestal een bijzin met een hoofdzin. 

Oftewel: groepen die ongelijk aan elkaar zijn!

wanneer, als, terwijl, zodra, voordat, voor, nu, toen, nadat, zolang als, totdat, sinds, doordat, zodat, waardoor, omdat, opdat, indien, mits, tenzij, hoewel, ofschoon, ondanks dat, zoals, alsof, dat, of…

Voorbeelden 

{_hoofdzin Lars kan goed koken}, maar {_hoofdzin zijn zus Jiska bakt er niets van.} 

{_hoofdzin Pak je een paraplu (_bijzin voordat je naar buiten gaat)}? 

Wat zijn de voegwoorden uit de  zinnen op slide 11 t/m 14?

De vader van Rory moedigt haar aan, terwijl ze probeert te scoren.

1. aan
2. probeert
3. terwijl
4. moedigt

Toen ik mijn iPhone liet vallen, zat er een flinke barst in.

1. toen
2. zat
3. vallen
4. in

Arthur had niet geleerd voor de toets, dus hij gokte de antwoorden.

1. niet
2. had
3. gokte
4. dus

Voordat Sam de deur uitging, pakte zij nog snel haar telefoon en zonnebril.

1. pakte
2. voordat
3. nog
4. uitging

Vul de juiste voegwoorden in op de stippellijn. Maak slide 16 t/m 21.

Helaas zul je de schade zelf moeten betalen, ... je hiervoor verzekerd bent.

1. want
2. tenzij
3. zodat
4. hoewel

Indy doet mee met de jaarlijkse playbackshow, ... ze geen talent heeft.

1. of
2. zodat
3. maar
4. hoewel

... je onder de zestien bent, heb je toestemming van je ouders nodig.

1. mits
2. als
3. zodat
4. of

De kapper ergerde zich groen ... geel, ... de klant bleef klagen over zijn kapsel.

1. of, want
2. of, maar
3. en, want
4. en, maar

De wintersportvakantie is altijd erg duur, ... we slaan dit jaar een keertje over.

1. toen
2. als
3. want
4. dus

De kickbokser zal zijn tegenspeler zeker verslaan, ... hijzelf helemaal fit is.

1. zodat
2. of
3. mits
4. toen

Hoe pak ik nevengeschikt voegwoord (ns. vgw) en ondergeschikt voegwoord (os. vgw) aan? 

1. zoek de persoonsvormen 
2. kijk of je te maken hebt met een hoofdzin +hoofdzin of hoofdzin + bijzin
   
3. Hoofdzin +hoofdzin -> nevenschikkend 
4. Hoofdzin +bijzin  -> onderschikkend 

Geef van de volgende voegwoorden aan of het nevenschikkende- (ns. vgw) of onderschikkende voegwoorden (os. vgw) zijn.

Maak slide 24 t/m 27.

"Doordat" het vanmorgen mistte, ontstonden er lange files op de weg.

1. ns. vgw
2. os. vgw

"Als" je je bedenkt, kun je altijd nog later naar het feestje van Lotte komen.

1. ns. vgw
2. os. vgw

De crimineel werd hardhandig aangepakt, "opdat" hij zijn leven zou beteren.

1. ns. vgw
2. os. vgw

Maartje is avontuurlijk ingesteld, "dus" met haar hoef je je niet te vervelen.

1. ns. vgw
2. os. vgw

Persoonsvormen, onderwerpen, voegwoorden

Op de volgende slides volgt een aantal zinnen waarin je het volgende moet doen: Schrijf alle persoonsvormen, alle onderwerpen en alle voegwoorden op die in iedere samengestelde zin voorkomen. 

Voorbeeld: Wij willen voetballen, maar zij tennissen en hockeyen liever. 

     PV = willen, tennissen, hockeyen

     Ond = wij, zij

     Vw = maar, en

Noteer alle persoonsvormen, onderwerpen en voegwoorden.

1. Al mijn vrienden zijn al verliefd, maar ik moet de ware nog ontmoeten!

Noteer alle persoonsvormen, onderwerpen en voegwoorden.

2. Het is beter om niet te veel vlees te eten, want de schade voor het milieu schijnt enorm te zijn.

Noteer alle persoonsvormen, onderwerpen en voegwoorden.

3. Ik dacht dat de verliezende finalisten van 2010 zich voor het WK van 2018 wel zouden kwalificeren!

Noteer alle persoonsvormen, onderwerpen en voegwoorden. 4. Omdat mijn overburen en hun kinderen last van lawaai hebben, mogen mijn zusje en ik nu na tien uur ‘s avonds niet meer naar buiten gaan.

Noteer alle persoonsvormen, onderwerpen en voegwoorden.

5. Help me overeind of ga ergens hulp voor me zoeken!

Einde les