4.4 Geleedpotigen en gewervelden, 4.5 Organismen determineren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

4.4 Geleedpotigen en gewervelden, 

4.5 Organismen determineren

Wat gaan we doen

10 min korte opdracht

Uitleg lesstof

15 min HW maken

Leerdoelen 

Je kunt geleedpotigen indelen door te kijken naar het aantal segmenten en het aantal poten

Je kunt gewervelden indelen door te kijken naar de bouw en de manier van voortplanten

Indeling van het dierenrijk

Geleedpotigen en

gewervelden 

gaan we meer over

leren.

Geleedpotigen

Kenmerken:

Uitwendig skelet = een pantser

Poten zijn geleed, bestaan uit kleine stukjes --> De stukjes heet leden

Lichaam is ook opgebouwd in stukjes = segmenten

Geleedpotigen

Veelpotigen: meer dan 10 poten

(Hele lijf bestaat uit segmenten)

Kreeftachtigen: 10 poten

(Achterlijf bestaat uit segmenten)

Spinachtigen: 8 poten

(Kopborststuk en een achterlijf)

Insecten: 6 poten

(Kop, borststuk en achterlijf)

Gewervelden

Gewervelden hebben een inwendig skelet met een wervelkolom

Indelen gewervelden in 5 klassen

1. Vissen
   
2. Amfibieën
   
3. Reptielen
   
4. Vogels
   
5. Zoogdieren

Zoek op (10 min)

Zoek de kenmerken op van onderstaande gewervelden:

Vissen

Amfibieën

Reptielen

Vogels

Zoogdieren

Kenmerken van vissen

1. Tweezijdig symmetrisch,
2. Heeft een inwendig skelet en heeft een wervelkolom,
   
3. De huid is meestal bedekt met schubben.
4. Het dier leeft in het water.
5. De vis is koudbloedig, (kan geen eigen warmte aanmaken)
6. Halen adem met kieuwen (heel soms met longen)
7. Leggen eieren zonder schaal.

Kenmerken van amfibieën

1. Amfibieën hebben als jong dier (larve) kieuwen en als volwassen dier longen.
2. Ze maken een gedaanteverwisseling (metamorfose) door.
3. Leggen eieren in het water.
4. Hebben een kale huid.
5. Hebben 4 poten.

Kenmerken van reptielen

1. Reptielen zijn koudbloedige gewervelde dieren,
2. Ze hebben een droge/geschubde huid,
3. Ze leven veelal op het land 
4. Ze halen adem via de longen
5. Hebben eieren met leerachtige schaal 

Kenmerken van vogels

1. De vogels vallen onder de gewervelden. 
2. Vogels zijn tweezijdig symmetrisch 
3. Inwendig skelet
4. 2 Poten en 2 vleugels
5. Warmbloedig
6. leggen eieren met een kalk(hard) schaal

Kenmerken van zoogdieren

1. Zoogdieren worden levend geboren,
2. Na de geboorte drinken alle zoogdieren melk bij hun moeder,
3. Zoogdieren hebben longen om adem te halen,
4. Alle zoogdieren hebben haren.
5. Zoogdieren hebben een skelet.
6. Zoogdieren hebben zweetklieren, ze kunnen dus zweten.

Indeling gewervelden

Bij het indelen van de gewervelde dieren letten we op 5 kenmerken;

De huid (veren, schubben, slijm of haar),

De lichaamstemperatuur (koud-/ warmbloedig),

De ademhalingsorganen (longen, kieuwen of huid),

De manier van voortplanten (eieren of levendbarend)

Milieu (land, water in de lucht)

Warm- en koudbloedig

• Als de lichaamstemperatuur constant is: Warmbloedig

• Als de lichaamstemperatuur gelijk is aan de omgeving: Koudbloedig

Wat is GEEN soort symmetrie?

1. Tweezijdig
2. Veelzijdig
3. Enkelzijdig

Wat voor soort skelet heeft een slak?

1. Inwendig skelet
2. Uitwendig skelet
3. Geen skelet

Spinachtigen hebben

1. Meer dan 10 poten
2. 10 poten
3. 8 poten
4. 6 poten

Wat zijn gewervelden?

1. Organismen zonder botten
2. Organismen met een uitwendig skelet
3. Organismen met een inwendig skelet

Wat betekend koudbloedig?

Vissen zijn ...

1. Warmbloedig
2. Koudbloedig

Deel je huisdier of lievelingsdier in

Wat voor.... hebben ze:

1. De huid 
2. De lichaamstemperatuur
3. De ademhalingsorganen 
4. De manier van voortplanten 
5. Het milieu

Bij welke klasse hoort jouw dier? Schrijf dit op een papiertje.

Stuur de foto in met de antwoorden van de vorige vragen.

Determineren (blz 266) 

Panterkamelion determineren

blz 266 tabel 1

Wat ga je doen :

• Maken opdrachten thema 4 hoofdstuk 5 Organismen determineren