PR MC 1 - Het transportstelsel - Q/G/B/Z-route

• Biologie
• Secundair onderwijs

Human Body

Human Body

Week 1 - Van cel tot organisme

Week 2 - Spijsvertering

Week 3 - Ademhaling

Week 4 - Uitscheiding

Week 5 -> Bloedsomloop + samenhang stelsels

Week 6 -> Toets + jury

Overzicht van de inhouden = verkennen van de leerstof in dit project.

Even opfrissen: Sleep de plaatjes van klein naar groot (LINKS met het GROOTSTE beginnen)

Week 5 - MC 1 - Het transportstelsel

Waarom energie nodig?

Wat gebeurt er met de ademhaling bij inspanning? Hoe komt dit?

De celfabriek

Het transportstelsel 

zorgt voor het transport van stoffen 

van én naar de cellen. 

Het transportstelsel 

zorgt voor het transport van stoffen 

van én naar de cellen. 

Waaruit bestaat het transportstelsel?

1. het bloedvatenstelsel
2. het hart en de slagaders
3. de aders en de slagaders
4. het hart, de aders, de slagaders en de haarvaten

Het transportstelsel bestaat uit:

- het hart

- de slagaders

- de aders

- de haarvaten (!)

Hierdoor stroomt het bloed.

Kleur van bloedvaten is niet realistisch, kleuren op tekening of model geven zuurstofarm (blauw) en zuurstofrijk (rood) bloed aan

De weg van het bloed door het lichaam

Het transportstelsel verbindt 

alle andere orgaanstelsels in ons lichaam!

Het bloed

= transportsysteem van ons lichaam

- zuurstof en (voedings)stoffen aan weefsels (en dus cellen) afleveren 

- afvalproducten en koolstofdioxide afvoeren

Bloed heeft 3 functies:

- transport van stoffen

- lichaamstemperatuur

- bescherming (wonden en ziekteverwekkers)

1. Het hart

functie: bloed door de bloedvaten pompen

aanpassingen aan transportfunctie:

- hart bestaat uit spierweefsel: kan samentrekken

- wand van de linkerkamer is dikker want moet krachtiger kunnen samentrekken omdat deze het bloed door het hele lichaam pompt (rechterkamer enkel naar longen)

- hartkleppen verhinderen dat bloed terug kan stromen

 Wist je dat 

- je hartritme verandert als je muziek luistert?

- je hart gezonder is als je gelukkig bent? 

- een vrouwenhart gemiddeld net iets sneller klopt (78 keer/ minuut) dan dat van een man (70 keer/minuut)?

- een hart per dag wel 100 000 keer klopt? (in een gemiddeld leven betekent dat zo’n 2,5 miljoen keer)

- bij elke hartslag zoveel druk gecreëerd wordt dat het bloed wel 

9 m de lucht in kan spuiten?

Het bloedvatenstelsel

bestaat uit:

- slagaders

- aders

- haarvaten

Slagader

functie: bloed van het hart naar de organen brengen

  

aanpassing: dikke wand want bloed wordt er krachtig en schoksgewijs door gepompt

Ader

functie: bloed van de organen terugvoeren naar het hart

aanpassing: er zitten kleppen in de aders om te verhinderen dat het bloed kan terugstromen want de druk is veel lager dan in de slagaders

Haarvat

functie: verschillende stoffen uitwisselen tussen het bloed en de organen/weefsels/cellen

  

aanpassing: héél dun (soms zelfs 1 cellaag) en sterk vertakt om de uitwisseling te vergemakkelijken

Het grootste deel van het bloedsomloopstelsel bestaat uit het netwerk van haarvaten. 

Stofuitwisseling!

- cellen zorgen voor energie

- van de ene vorm naar de andere

- zetten wel energie om (bruikbaar voor ons lichaam)

Energieomzetting via celademhaling

Bij de grote bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar...

1. longen
2. de rest van het lichaam
3. het haar
4. het hart

Waarom spreken we bij zoogdieren over een dubbele bloedsomloop?

1. Het bloed stroomt 2x per cyclus door het hart.
2. Er is zuurstofrijk en zuurstofarm bloed.

Bij de kleine bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar..

1. de longen
2. de rest van het lichaam
3. het haar
4. het hart