Het perfectum: verleden tijd of niet?

Het perfectum: verleden tijd of niet?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je uitleggen wat het perfectum is, wanneer je het gebruikt en hoe je het vormt.

Leg de leerdoelen uit en bespreek kort wat de studenten kunnen verwachten.

Wat weet je al over het perfectum in het Nederlands?

Wat is het perfectum?

Het perfectum is een tijd in het Nederlands die je gebruikt om over een actie te praten die in het verleden is gebeurd en nog steeds relevant is.

Leg uit wat het perfectum is en wat de functie ervan is.

Waarom gebruiken we het perfectum?

We gebruiken het perfectum als we willen benadrukken dat de actie nog steeds gevolgen heeft in het heden.

Leg uit waarom het perfectum gebruikt wordt en wat het verschil is met andere verleden tijden.

Hoe vorm je het perfectum?

Om het perfectum te vormen, gebruik je 'hebben' of 'zijn' in de tegenwoordige tijd en voeg je het voltooid deelwoord van het werkwoord toe.

Geef voorbeelden van werkwoorden en laat zien hoe het voltooid deelwoord gevormd wordt.

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is vaak een onregelmatige vorm van het werkwoord. Bijvoorbeeld: 'gemaakt', 'gezien', 'gedaan'.

Leg uit wat het voltooid deelwoord is en geef voorbeelden.

Vervoeging met 'hebben'

De meeste werkwoorden worden vervoegd met 'hebben'. Bijvoorbeeld: 'Ik heb gewerkt.'

Laat zien hoe de vervoeging met 'hebben' werkt en geef voorbeelden.

Vervoeging met 'zijn'

Sommige werkwoorden worden vervoegd met 'zijn', zoals 'lopen', 'gaan' en 'komen'. Bijvoorbeeld: 'Ik ben naar de winkel gelopen.'

Laat zien hoe de vervoeging met 'zijn' werkt en geef voorbeelden.

Wanneer gebruik je 'hebben' en wanneer 'zijn'?

Als het werkwoord een verplaatsing uitdrukt, gebruik je 'zijn'. In alle andere gevallen gebruik je 'hebben'.

Leg uit wanneer je 'hebben' of 'zijn' gebruikt en geef voorbeelden.

Oefening: vervoeging met 'hebben'

Vervoeg de volgende werkwoorden in het perfectum met 'hebben':

- werken
- eten
- slapen
- lezen

Laat de studenten de oefening maken en controleer daarna de antwoorden.

Oefening: vervoeging met 'zijn'

Vervoeg de volgende werkwoorden in het perfectum met 'zijn':

- lopen
- fietsen
- zwemmen
- komen

Laat de studenten de oefening maken en controleer daarna de antwoorden.

Oefening: kies de juiste tijd

Kies de juiste tijd voor de volgende zinnen:

- Ik heb gisteren (gekookt/gekookt gehad).
- Hij is naar het strand (gegaan/gegaan geweest).
- Wij hebben de hele dag in de tuin (gewerkt/gewerkt gehad).

Laat de studenten de oefening maken en controleer daarna de antwoorden.

Het perfectum in de praktijk

Het perfectum wordt veel gebruikt in alledaagse gesprekken. Probeer het te gebruiken in je volgende gesprek!

Laat zien hoe het perfectum gebruikt wordt in de praktijk en geef de studenten een opdracht om het zelf te oefenen.

Vragen?

Zijn er nog vragen over het perfectum?

Geef de studenten de gelegenheid om vragen te stellen en zorg ervoor dat ze de belangrijkste punten begrijpen.

Samenvatting

Het perfectum is een tijd in het Nederlands die je gebruikt om over een actie te praten die in het verleden is gebeurd en nog steeds relevant is. Om het te vormen, gebruik je 'hebben' of 'zijn' in de tegenwoordige tijd en voeg je het voltooid deelwoord van het werkwoord toe.

Vat de belangrijkste punten van de les samen en laat de studenten de samenvatting opschrijven.

Bronnen

Hier zijn enkele nuttige bronnen voor meer informatie over het perfectum:

- Taaladvies.net
- NT2.nl
- Onzetaal.nl

Geef enkele nuttige bronnen waar de studenten meer informatie kunnen vinden over het perfectum.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.