* Begrijpend lezen H2, havo 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

klas H3: Begrijpend lezen NN6 

Hoofdstuk 2

Vaste tekststructuren (2)

Leerdoelen:

Je kunt na deze lessen:

• verschillende vaste tekststructuren herkennen.
• de tekst opdelen in betekenisvolle stukken en de functie van deze stukken benoemen.

Wat klopt er niet als je kijkt naar onderstaande tekststructuur?

De mode ver vooruit

[1] Neanderthalers, mensen uit de prehistorie, hebben geen rotstekeningen van zichzelf achtergelaten. Hoe ze eruitzagen, weten we alleen door reconstructies. En eventuele kleren die ze droegen, zijn al lang en breed vergaan. Hoe weten we dan of ze eigenlijk wel kleding droegen?

[2] De neanderthalers ontwikkelden zich zo’n 250.000 jaar geleden en woonden in Europa. Ze waren wat kleiner en steviger dan de moderne mens. 35.000 jaar geleden waren ze echter uitgestorven. Er zijn onderzoekers die denken dat de neanderthalers door een nieuwe mensensoort verdrongen zijn. Anderen menen dat ze het moeilijk kregen toen een deel van hun favoriete prooidieren (zoals mammoeten) uitstierven. Weer anderen houden het erop dat ze simpelweg te weinig nakomelingen kregen om zich te kunnen handhaven.

[3] Het is dus nog steeds de vraag wat een einde maakte aan het bestaan van de eerste Europeanen. Maar wetenschappers en archeologen laten zich niet zo snel ontmoedigen. Bovendien komen we via nieuwe onderzoekstechnieken steeds meer te weten over vroeger.

Naar: Mark Traa, Quest Historie, nr. 3, 2017

Wat klopte er niet als je kijkt naar de tekststructuur van de vorige dia?

Vaste tekststructuren

De meeste teksten hebben een inleiding, een middenstuk en een slot. Ze zijn vaak opgebouwd volgens een vaste structuur (probleem-oplossingsstructuur, verklaringsstructuur en verleden-heden(-toekomst)structuur). 

We kennen ook nog:

• argumentatiestructuur
• aspectenstructuur
• voor- en nadelenstructuur
• vraag-antwoordstructuur

argumentatiestructuur

inleiding	stelling, standpunt (evt. als vraag)
middenstuk	argumenten voor de stelling
	tegenargumenten (+weerlegging)
slot	herhaling stelling (of beantwoording van de vraag)

aspectenstructuur

inleiding	onderwerp
middenstuk	diverse aspecten van het onderwerp
slot	samenvatting

voor- en nadelenstructuur

inleiding
middenstuk
	afweging en conclusie

inleiding	vraag of stelling
middenstuk	voor- en nadelen
slot

vraag-antwoordstructuur

inleiding
middenstuk

inleiding	vraag
middenstuk	antwoorden
slot	samenvatting of conclusie

De tekststructuur waarbij de inleiding begint met het onderwerp, het middenstuk bestaat uit diverse aspecten en het slot bestaat uit een samenvatting noem je een..................................structuur

1. vraag/antwoord structuur
2. aspectenstructuur
3. voor- en nadelen structuur
4. argumentatiestructuur

De tekststructuur waarbij de inleiding begint met het vraag, het middenstuk bestaat uit diverse antwoorden en het slot bestaat uit een samenvatting noem je een..................................structuur

1. vraag/antwoord structuur
2. aspectenstructuur
3. voor- en nadelen structuur
4. argumentatiestructuur

De tekststructuur waarbij de inleiding begint met een vraag of een stelling, het middenstuk bestaat uit voor- en nadelen en het slot bestaat uit een afweging of conclusie noem je een..................structuur

1. vraag/antwoord structuur
2. aspectenstructuur
3. voor- en nadelen structuur
4. argumentatiestructuur