Herhalen hoofdstuk 1.1 t/m 3.2 (KGT)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 3

1.1 Wat is Communicatie

Aan het eind van deze les kan je:

1. Uitleggen hoe communicatie werkt (zender, boodschap, medium, ontvanger, feedback).
   
2. Benoemen welke soorten communicatie er zijn.
   

1.2 Massamedia en internet

Aan het eind van deze les kan je:

1. Uitleggen wat massamedia zijn.
   
2. Uitleggen welke rol internet speelt binnen massamedia.
   

Massamedia

media = meervoud van medium

Massamedia = media die zich met hun communicatieboodschap tot grote groepen mensen tegelijk richten.

• ze richten zich tot een groot en anoniem publiek
• bijvoorbeed: kranten, tv, radio, internet
  

2.1 Gedrukte media

Aan het eind van deze les kan je:

1. Uitleggen welke 2 soorten gedrukte media er zijn.
   
2. Uitleggen wat het verschil is tussen populaire kranten en kwaliteitskranten.
   

Kranten

Er zijn twee verschillende soorten gedrukte media:

1. kranten
2. tijdschriften. 

Kranten verschijnen elke dag! Er zijn zo'n 60 verschillende landelijke en regionale kranten in NL.

Er is een verschil tussen landelijke dagbladen en regionale dagbladen:

• Landelijke dagbladen: kan je overal in Nederland krijgen! hierin staat veel binnen- en buitenlands nieuws over bijvoorbeeld de economie, politiek en maatschappij. Bijvoorbeeld: Telegraaf, Volkskrant, Trouw. 
• Regionale dagbladen: zijn alleen te vinden in een bepaalde streek, hierin vertellen zij ook veel plaatselijk nieuws. Noord-Hollands dagblad, Purmerends Nieuwsblad.

Kranten

Je hebt twee verschillende soorten Landelijke dagbladen:

1. Populaire kranten
2. kwaliteitskranten
   

Het grootste verschil is dat ze zich richten op een andere doelgroep.

doelgroep  = groep mensen met  dezelfde gemeenschappelijke kenmerken

voorbeelden van doelgroepen: mannen, vrouwen, ouderen, jongeren, mensen met kinderen, mensen die van sport houden, mensen met huisdieren, enzovoort...

let op! Het is NIET zo dat de ene soort beter is dan de andere soort, ze richten zich op een andere doelgroep. Ze willen voor hun eigen doelgroep een goede krant maken.

Kwaliteitskranten:

• Doelgroep: mensen met een hogere opleiding.
• besteden veel aandacht aan: politieke, economische en maatschappelijke ontwikkelingen.
  
• Lange artikelen en ingewikkelde teksten.
• De kwaliteitskrant ziet er vaak veel rustiger uit.

Voorbeelden van kwaliteitskranten zijn: Volkskrant, Trouw, NRC

Populaire kranten:

• Doelgroep: breed publiek (= veel verschillende soorten mensen)
  
• geven veel aandacht aan misdaad, rampen, sport en gebeurtenissen rond bekende nederlanders.
• Korte artikelen en makkelijke teksten.
  
• Zij gebruiken vaak hele dik geschreven koppen en grote foto's.

Voorbeelden van populaire kranten zijn: Telegraaf, AD.

Tijdschriften en opiniebladen

Tijdschriften schrijven voor een eigen doelgroep met een speciaal interessegebied (bijvoorbeeld voetbal international of Viva). 

• Verschijnen vaak wekelijks of maandelijks.
• Verdienen geld aan de verkoop, abonnementen of advertenties, daarom.
  

Opiniebladen geven achtergrondinformatie bij maatschappelijke of politieke kwesties (bijvoorbeeld Vrij Nederland)

• Lezers moeten een eigen mening (= opinie) gaan vormen. 
  

2.2 Televisie en radio

Aan het eind van deze les kan je:

1. De vier soorten televisie en radiozenders benoemen.
2. De vier verschillen tussen de publieke omroepen en commerciële zender benoemen.
   

4 soorten tv- en radiozenders

1. Publieke omroep

2. Commerciële omroep

3: Regionale zenders en omroepen

4: Internationale zenders en omroepen

1: Publieke omroepen

• Zijn verenigingen met leden.
  
• Alleen als ze genoeg leden hebben, krijgen ze zendtijd en mogen ze programma's maken.
  

Krijgen geld door:

1. Lidmaatschapsgeld van hun leden
2. Reclameopbengsten
   
3. Subsidie van de overheid

Omdat de overheld geld geeft heeft de overheid veel te zeggen over het soort programma's dat de publieke omroepen maken. Daardoor zei je vaak informatie en culturele programma's op de publieke zenders.

(Denk aan: de wereld draait door, het klokhuis)

2: Commerciële omroepen

Hun doel = winst maken

Het zijn ondernemingen die aan hun uitzendingen geld willen verdienen.

(zij krijgen geen subsidie  van de overheid)

Voorbeelden TV : RTL 4, SBS 6

Voorbeelden Radio: Radio538, Skyradio

4 verschillen tussen publieke en commerciele omroepen.

Publieke omroepen:

1. Zenden op TV uit via Nederland 1, 2, 3 en op radio via Nederland 1 t/m 6.
2. Zijn verplicht om culturele en informatieve progamma's uit te zenden.
3. Krijgen geld op meerdere manieren: subsidie van de overheid, geld van leden en reclame.
4. Zijn gebonden aan een maatschappelijke groep (denk aan de zuilen).
   

Commerciele omroepen:

1. Hebben eigen zenders met eigen namen (bijvoorbeeld RTL4, Net5).
   
2. Mogen zelf weten wat ze uitzenden. Ze houden daarbij rekening met kijkcijfers.
3. Verdienen geld met reclames. Kijkcijferts zijn belangrijk. Als veel mensen kijken willen bedrijven daar reclame maken.
4. Zijn niet gebonden aan een maatschappelijke groep. Richten zich wel op een doelgroep.
   

3: Regionale omroepen

zenders voor een regio (= een bepaald gebied), brengen vooral plaatselijk nieuws!

Bijvoorbeeld: Omroep Brabant

verdienen hun geld met reclame

of krijgen subsidie van de overheid.

4: Internationale zenders en omroepen

Richten zich op meerdere landen tegelijk (internationaal dus)!

Bijvoorbeeld: CNN, Discovery Channel, National Geographic.

Hoofdstuk 3: Functies van de media

Dit is een heel belangrijk hoofdstuk! Op je examen volgend jaar zullen hier vragen over worden gesteld. Het is belangrijk dat je het schema hieronder kent en snapt.

3.1 Functies voor het individu

Aan het eind van deze les kan je:

1. Uitleggen welke 5 functies massamadia hebben voor een persoon.
2. Uitleggen in je eigen woorden wat de opinierende functie betekent.
3. Uitleggen wat reclame met media te maken heeft.
   

Functies van de massamedia voor een persoon.

Kort samengevat

Meningsvorming

(= opiniërende functie)

Een functie van media is de meningsvormende functie.

Dit doet media door een maatschappelijk onderwerp te bespreken en daar bijvoorbeeld verschillende mensen op te laten reageren, of deskundigen aan het woord te laten.

Op die manier kunnen mensen zelf een mening vormen over het onderwerp.

Dit wordt ook wel de opinierende functie van de media genoemd (opinie = mening).

Hierna zie je een filmpje van 'De wereld draait door' over het realityprogramma The Villa. Dit is een voorbeeld van de opiniërende functie van de media.

Kijk het filmpje en beantwoord de vraag.

Reclame: commercieel of ideëel?

Als je goed om je heen kijkt, zie je bijna overal reclame. In kranten en tijdschrijften staan advertenties, op websites staan banners, op stations zie je billboards.

Je hebt:

• commerciele reclames = om je te verleiden een product of dienst te kopen.
• ideële reclames = om meningen en/of gedrag van mensen te veranderen (bijvoorbeeld een campagne over de gevaren van vuurwerk (SIRE) of een reclame van Greenpeace).

Zonder commerciele reclame zouden de massamedia niet kunnen bestaan! Want het zijn hun belangrijkste inkomsten (daar hebben we het ook in het vorige hoofdstuk over gehad).

Functies combineren

De vijf functies van media zijn niet altijd duidelijk van elkaar te scheiden:

• Informatie
  
• Onderwijs
  
• Meningsvorming
  
• Amusement
  
• Reclame

Bijvoorbeeld iets dat je gebruikt voor onderwijs kan je ook helpen bij de meningsvorming. Of een quiz kan voor amusement zijn, maar ook informatie geven. Dus... Media kan meerdere functies tegelijkertijd hebben.

Een combinatie van informatie en amusement noemen we infotainment.

3.2 Functies voor de samenleving

Aan het eind van deze les kan je:

1. Uitleggen welke 3 functies massamadia hebben voor de samenleving.
2. Uitleggen op welke manieren massamedia invloed hebben op de democratische besluitvorming.
   
3. Uitleggen wat media te maken hebben met cultuuroverdracht.
   

Functies van de media voor de samenleving

Naast de functies voor de persoon (het individu) zijn de media ook belangrijk voor de samenleving.

De maatschappelijke functies van de media zijn:

1. Democratische besluitvorming

De massamedia heeft invloed op de besluiten die de politiek maakt.

2. Cultuuroverdracht

Door massamedia kan er kennis en cultuur verspreid worden.

3. Vrijetijdsbesteding

De massamedia is een manier om je vrije tijd te besteden.

4 manieren waarop massamedia belangrijk zijn voor politieke besluitvorming

Pluriformiteit van de massamedia

Naast deze 4 functies is het voor de democratie belangrijk dat er veel verschillende massamedia zijn. Dit noem je ook wel pluriformiteit (= veelvormig) van de media.

Pluriformiteit zorgt ervoor dat:

• een probleem van veel verschillende kanten bekeken kan worden
• verschillende politieke partijen de kans krijgen hun eigen ideeën naar voren te brengen.

Cultuuroverdracht

socialiserende functie

van de media

Massamedia zorgen voor het doorgeven en verspreiden van kennis en cultuur.

Cultuur = alle normen, waarden en andere aangeleerde kenmerken die de leden van een groep of samenleving gemeenshappelijk hebben.

Bijvoorbeeld: TV-programma's over Koningsdag of de intocht van Sinterklaas.

Vrijetijdsbesteding

Sinds de jaren 50 hebben we steeds meer vrije tijd.

Massamedia spelen in op onze vrijetijdsbesteding. Dat zie je aan de amusementsprogramma's op tv.

bijvoorbeeld soaps, films, quizen.