Herhalen van alles

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

Herhalen van alle theorie (uitleg+oefeningen):

- werkwoordspelling(pvtt, pvvt, od, vd, gw, bn)

- meervoudsvormen

- verkleinwoorden

- trema

- koppelteken

Lesdoelen:

Vrijdag kan ik:

- de spellingregels toepassen

- meervoudsvormen maken

- verkleinwoorden maken

weet ik:

- wanneer ik een trema gebruik

Wanneer ik een koppelteken gebruik

Welke spellingregel pas je toe in de volgende zin:

Hij is (verhuizen).

Welke spellingregel pas je bij de volgende zin toe? (t.t.)
Het haardvuur (branden) in het kasteel.

Hoe noemen we de volgende woorden?
Rennend, lachend, schrijvend

Hoe schrijf je de volgende zin goed?
Het (gebeuren) wel vaker.

Meervoudsvormen

- Meestal -s of -en (appels / boeken)

- Let op uitspraak!

- Vier probleemgevallen:

Meervoudsvormen

- Apostrof: pizza / pizza's

- Trema: categorie / categorieën of kolonie / koloniën

- Latijnse uitgangen: politicus / politici of museum / musea

-erik of -es zonder klemtoon: dreumes / dreumesen

Wat is het correcte meervoud van 'lelie'?

1. Lelies
2. Lelieën
3. Leliën
4. Lelijkerd

Wat is het meervoud van 'leeuwerik'?

1. Leeuwerikken
2. Leeuweriks
3. Leeuweriken
4. Leeuwerikkici

Wat is het meervoud van 'historicus'?

1. Historicussen
2. Historicus
3. Historici
4. Historici's

Verkleinwoorden

- Appel / appeltje

Wat is het verkleinwoord van 'opa'?

1. Opa'tje
2. Opatje
3. Opaatje
4. Opa-tje

Wat is het verkleinwoord van 'taxi'?

1. Taxietje
2. Taxitje
3. Taxi'tje
4. Taxi-tje

Wat is het verkleinwoord van 'so'?

1. sotje
2. so'tje
3. essootje
4. so-tje

Verkleinwoorden

- Klinkers verdubbelen: auto / autootje

-y of een afkorting: baby'tje / cd'tje

Bijvoeglijke naamwoorden

- Rood / rode

- van een werkwoord: zo kort mogelijk

- stoffelijk: kartonnen doos / zijden das

Een grote (hout) kist.

1. houte
2. houtte
3. hout
4. houten

We eten vandaag (braden) kip

1. gebraden
2. gebrade
3. gebraadde
4. gebradde

Het (slachten) varken.

1. geslachtte
2. geslachten
3. geslachte
4. geslagen

Samengestelde woorden

Samenstellingen schrijf je in principe aan elkaar.

voetbal + competitie = voetbalcompetitie

tentamen + stress =  tentamenstress

en soms gebruik je een tussenletter

station+straat = stationsstraat

bij + honing = bijenhoning

rood+kool = rodekool

wat staat hier?

naapen

• na-apen
  

lesdoel

Ik kan woorden met koppelteken correct spellen.

koppelteken

koppelteken

Je gebruikt een koppelteken als er klinkers botsen, die ook samen een klank kunnen vormen.

bijvoorbeeld:

auto + ongeluk = auto-ongeluk

mini + jurk = mini-jurk

kijk maar

minijurk

• mini-jurk

camerainstelling

• camera-instelling
  

wel of geen koppelteken

1. auto onderdelen
2. auto-onderdelen

wel of geen koppelteken

1. stage uren
2. stage-uren

wel of geen koppelteken

1. minimuminkomen
2. minimum-inkomen

koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er er in het samengestelde woord cijfers voor?

bijvoorbeeld:

80-jarige

koppelteken

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord een afkorting voorkomt.

bijvoorbeeld:

usb-stick

koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken bij aardrijkskundige namen

bijvoorbeeld:

Zuid + Holland = Zuid-Holland

trema

knie

knieën

o-lie

oliën

trema

ruine

ruïne

's morgens

Vroeger zei men des morgens

De apostrof staat op de plaats van de

De apostrof kan dus letters vervangen

Luister goed

De woorden aan de linkerkant hebben allemaal een lange klank

aa / oo/ uu/ oo /ie/, maar je schrijft ze met één letter.

Om de lange klank te behouden, schrijf je in het meervoud een komma voor de s.

kilo’s

menu's

panda's

kiwi’s

guppy’s

piano

De laatste klank is lang 

De laatste letter is a, i, o, y of u

Dan apostrof s --> 's

piano's

Romy's bril

Het is Marions bril maar Anne’s jas.

Als je achter Anne een s zou zetten, zou je de naam niet goed uitspreken.

Sherena's fiets

Hassans laptop

Aan de slag..

Stencil afmaken!