Spreekwoorden en gezegdes

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Spreekwoorden en gezegdes

Verschil spreekwoord/gezegde

* Spreekwoord is vaste zin. Die kun je niet veranderen. Wijsheden!

* Gezegde/uitdrukking is een deel van een zin.
* Je moet er zelf woorden aan toevoegen.              

 * Allebei figuurlijk bedoeld.

Spreekwoord of gezegde? Verschil?

Als er één schaap over de dam is, volgen er meer.

Met de mond vol tanden staan.

Welke is het spreekwoord en welke het gezegde?

Welk spreekwoord gebruik
jij wel eens?

Even oefenen!

5 spreekwoorden

20 seconden de tijd om het juiste antwoord te geven!

Als je het antwoord niet weet, doe je een gok. 

Je wilt toch weten wat voor vlees je in de.....

1. kist hebt
2. kuip hebt
3. tas hebt
4. kast hebt

Twee handen op één..

1. buik
2. schouder
3. pruik
4. tafel

Dweilen met de kraan open.

Betekenis?

1. Werk verrichten zonder succes.
2. Het niet meer zien zitten.
3. Altijd maar bezig zijn.
4. Dweilen terwijl de kraan openstaat is niet handig

Slapen als een..

1. marmot
2. vos
3. beer
4. neushoorn

Zo arm als een..

1. rat
2. luis
3. dode muis
4. kerkrat

Betekenis vinden

De betekenis van spreekwoorden en uitdrukkingen moet je leren,
net als de betekenis van woorden.

 
Je kunt de betekenis opzoeken in een (online) woordenboek of in een speciaal spreekwoordenboek. Je zoekt dan op het belangrijkste woord, meestal een zelfstandig naamwoord.

Spreekwoordenboek staat in de boekenkast! 

Spreekwoordenkwartet

Jullie gaan een spreekwoordenkwartet maken (groepjes van 3-4 leerlingen)

Eisen:

* Het kwartet bevat 6 x 4 kaartjes.

* Elk kwartet heeft een thema (je mag ook één thema in zes verschillende onderdelen verdelen).

* Op het kwartet staat het spreekwoord en de betekenis van het spreekwoord (zie uitleg).

* De kaartjes zien er verzorgd uit

* Het kwartet moet gespeeld kunnen worden.

Jullie kunnen kiezen één van de onderstaande thema's, maar zelf een thema bedenken mag ook:

Natuur

Dieren

Scheepvaart

Ridders

Eten

Lichaam

Geld

Geneeskunde

Landbouw

Kleuren

Misschien weten jullie zelf nog een thema? 

Vragen??

krieken van de dag=

heel vroeg in de ochtend

scheelde een haartje=

scheelde heel weinig

ik ben ziedend=

heel boos zijn

stalen ros=fiets

mussen vallen van de daken=

snikheet

het loodje leggen=eronderdoor gaan

met je neus in de boter vallen=

op het juiste moment ergens zijn

met je handen in het haar zitten=

niet weten wat je moet doen

iets in de smiezen hebben=

iets in de gaten hebben

in duigen vallen=mislukken

in de zevende hemel zijn=heel gelukkig zijn

op je teentjes getrapt zijn=heel gauw kwaad zijn

plooien glad strijken=ruzie bijleggen

doen alsof je neus bloedt=doen alsof er niets aan de hand is

spaak lopen=alles loopt verkeerd

twee linker handen hebben=onhandig zijn

het hazenpad kiezen=op de vlucht slaan

oost west, thuis best=thuis is het het fijnst